Trong bối cảnh kinh tế số và chuyển đổi số đang trở thành xu thế toàn cầu, TP.HCM xác định phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao là một trong những đột phá chiến lược, góp phần giữ vững vị thế đầu tàu kinh tế của cả nước. Từ công nghệ bán dẫn, trí tuệ nhân tạo đến quản lý đô thị thông minh, những lĩnh vực mũi nhọn này được kỳ vọng sẽ tạo động lực cho sự phát triển bền vững của TP trong giai đoạn 2025-2030.
Thực hiện Chương trình đột phá phát triển nguồn nhân lực và văn hóa theo nghị quyết Đại hội Đảng bộ TP lần thứ XI (nhiệm kỳ 2020-2025), UBND TP.HCM đã phê duyệt Đề án tổng thể đào tạo nhân lực trình độ quốc tế tại 8 ngành: công nghệ thông tin – truyền thông, cơ khí – tự động hóa, trí tuệ nhân tạo, quản trị doanh nghiệp, tài chính – ngân hàng, y tế, du lịch và quản lý đô thị.
Theo đề án này, các trường đại học hàng đầu của TP đã được giao trọng trách xây dựng chương trình đào tạo chất lượng cao, đồng thời nâng cấp cơ sở vật chất, tăng cường kiểm định và mở rộng hợp tác quốc tế. Thực tế cho thấy, nhiều cơ sở giáo dục đã đạt những bước tiến tích cực về chuẩn đầu ra, chất lượng sinh viên, khả năng nghiên cứu khoa học và hội nhập.
Trong giai đoạn tới, ngành khoa học – công nghệ, đặc biệt là công nghệ bán dẫn, AI và robot, sẽ được chú trọng hàng đầu. Đây được xem là những lĩnh vực then chốt, góp phần tạo lợi thế cạnh tranh cho TP.HCM trong bối cảnh thế giới đang bước vào kỷ nguyên trí tuệ nhân tạo và sản xuất thông minh.
Song song với đào tạo, TP.HCM cũng tập trung ban hành nhiều chính sách nhằm thu hút và giữ chân đội ngũ nhân tài, đặc biệt trong khu vực công.
HĐND TP đã thông qua loạt nghị quyết quan trọng. Nổi bật như Nghị quyết 25/2023/NQ-HĐND quy định cơ chế tuyển dụng công chức, viên chức từ nguồn sinh viên xuất sắc, người có trình độ cao. Nghị quyết 27/2023/NQ-HĐND đưa ra chính sách đãi ngộ đối với chuyên gia, nhà khoa học, người có tài năng đặc biệt. Nghị quyết 19/2023/NQ-HĐND tập trung vào việc nâng cao chế độ phúc lợi, lương thưởng cho đội ngũ lãnh đạo trong các tổ chức khoa học – công nghệ công lập.
Ngoài ra, Nghị định 179/2024/NĐ-CP của Chính phủ về thu hút nhân tài cũng đang được TP.HCM triển khai quyết liệt. Những cán bộ, công chức có thành tích xuất sắc được xem xét nâng bậc lương sớm, kèm tiền thưởng theo Nghị định 73/2024/NĐ-CP.
Điểm nhấn khác là chính sách chi thu nhập tăng thêm dựa trên kết quả công việc, được triển khai theo Nghị quyết 98/2023/QH15 về cơ chế đặc thù cho TP.HCM. Đây được coi là động lực quan trọng giúp cán bộ, công chức, viên chức yên tâm gắn bó lâu dài, từ đó tạo nên một nền công vụ hiệu quả và hiện đại.
Để đánh giá hiệu quả của các chương trình đào tạo và phát triển nhân lực số, TP đã xây dựng cơ chế giám sát thông qua nhiều đề án và kế hoạch cụ thể. Quyết định 2426/QĐ-UBND năm 2021 về đào tạo nhân lực quốc tế ở 8 ngành trọng điểm là một căn cứ quan trọng.
Bên cạnh đó, Sở Khoa học và Công nghệ đã tham mưu ban hành Kế hoạch 4738/KH-UBND triển khai chương trình nghiên cứu, ứng dụng AI giai đoạn 2020-2030. Việc xác định các chỉ số đánh giá chất lượng đào tạo, tỷ lệ sinh viên có việc làm trong lĩnh vực chuyên môn, hay số lượng công trình nghiên cứu được ứng dụng vào thực tiễn, là những tiêu chí thiết thực để đo lường thành công của các chương trình.
Anh Văn Minh, lao động cơ khí đang làm việc tại Khu Công nghệ cao TP.Thủ Đức, chia sẻ: “Tôi từng du học và có cơ hội làm việc ở nước ngoài, nhưng tôi chọn trở về TP.HCM vì ở đây đang mở ra nhiều cơ hội trong ngành robot và tự động hóa. Điều tôi kỳ vọng nhất là các chính sách hỗ trợ nghiên cứu và khởi nghiệp được thực hiện quyết liệt, để người trẻ như tôi có môi trường thử sức, sáng tạo”.
Theo Sở Nội vụ TP.HCM, việc xây dựng chỉ số đo lường không chỉ giúp theo dõi tiến độ, mà còn là cơ sở để điều chỉnh chính sách kịp thời, đảm bảo sự phát triển đồng bộ giữa đào tạo và nhu cầu thực tế của thị trường lao động.
Nếu chính sách được ví như “xương sống” thì lực lượng lao động chính là “trái tim” của sự phát triển. Những nỗ lực đào tạo và thu hút nhân tài chỉ thật sự có ý nghĩa khi chạm đến đời sống, khát vọng của từng người lao động.
Chị Hồng Nhung, nhân viên ngành công nghệ thông tin tại một doanh nghiệp khởi nghiệp, cho rằng thu nhập và cơ hội thăng tiến là yếu tố quan trọng để giữ chân nhân tài. “Tôi rất vui khi thấy TP chú trọng đến chính sách đãi ngộ và cơ chế đánh giá hiệu quả công việc. Điều này giúp chúng tôi có thêm động lực gắn bó. Nhưng tôi cũng mong chính quyền quan tâm nhiều hơn đến phúc lợi xã hội, như nhà ở hay chăm sóc sức khỏe, vì đó là những yếu tố thiết thực cho người lao động”, chị Nhung bày tỏ.
Có thể thấy, TP.HCM đang đặt nền móng cho một chiến lược dài hạn: phát triển đồng bộ từ khâu đào tạo, chính sách đãi ngộ, đến cơ chế đánh giá hiệu quả. Mục tiêu không chỉ dừng lại ở việc đáp ứng nhu cầu lao động của TP, mà còn hướng đến việc trở thành trung tâm cung ứng nhân lực chất lượng cao cho cả khu vực Đông Nam Á.
Trong kỷ nguyên hội nhập, con người chính là yếu tố quyết định. Với định hướng và chính sách đồng bộ, TP.HCM đang từng bước khẳng định vị thế tiên phong, mở ra triển vọng về một thế hệ lao động không chỉ giỏi chuyên môn, mà còn có khả năng thích ứng nhanh với biến đổi toàn cầu.
Trong bối cảnh thế giới cạnh tranh ngày càng gay gắt về công nghệ và tri thức, việc xây dựng đội ngũ lao động tinh hoa mang ý nghĩa sống còn. Không chỉ là giải pháp để TP giữ vững vai trò đầu tàu kinh tế của cả nước, đây còn là con đường để Việt Nam khẳng định vị thế trên bản đồ nhân lực toàn cầu. Những chương trình đào tạo quốc tế, chính sách thu hút nhân tài, cùng với cơ chế đãi ngộ minh bạch sẽ giúp thu hút thêm nhiều người trẻ có khát vọng cống hiến, nhiều chuyên gia giỏi mong muốn quay về hoặc gắn bó lâu dài.
Chặng đường từ mục tiêu đến hiện thực chắc chắn không ít thách thức: từ sự chênh lệch giữa đào tạo và nhu cầu thực tế, đến nguy cơ “chảy máu chất xám” khi nhân lực giỏi ra nước ngoài làm việc. Tuy nhiên, với sự quyết tâm của chính quyền, sự đồng hành của các cơ sở giáo dục, doanh nghiệp và bản thân người lao động, TP.HCM có cơ sở để tin vào tương lai. Một thế hệ lao động mới, vừa giỏi chuyên môn, vừa giàu bản lĩnh hội nhập, sẽ là nền tảng để TP tự tin khẳng định vị thế trung tâm đổi mới sáng tạo của khu vực trong những năm tới.
Thủy Phạm
Bình luận (0)