TCty CP XNK và Xây dựng Việt Nam (Vinaconex JSC): Con đường trở thành Anh hùng

Trong những năm vừa qua, cái tên Vinaconex được mọi người biết đến như một thương hiệu xây dựng hàng đầu Việt Nam.

Mặc dù ban đầu thành lập chỉ mang tính chất tình thế, xuất phát điểm thấp, nhưng suốt 20 năm qua, Vinaconex đã nhanh chóng vươn lên, đi đầu trong nhiều lĩnh vực và ngày càng khẳng định vị thế của mình. 

Danh hiệu Anh hùng Lao động thời kỳ đổi mới mà TCty vừa nhận được chính là phần thưởng xứng đáng cho những đóng góp lớn lao mà Vinaconex đã tạo ra cho xã hội.

Nhắc đến Vinaconex, người ta liên tưởng đến một thương hiệu hàng đầu trong ngành xây dựng Việt Nam với những công trình to đẹp và hoành tráng vào bậc nhất nước. Nhưng ít ai biết rằng, để có được như ngày hôm nay, Vinaconex đã phải trải qua những tháng ngày khởi đầu đầy gian nan vất vả.

Gian nan khởi nghiệp

Cty Dịch vụ Xây dựng và XKLĐ (tiền thân của Vinaconex) ra đời vào ngày 27/9/1988 trong bối cảnh đất nước bắt đầu bước vào thời kỳ đổi mới, nền kinh tế nghèo nàn và lạc hậu, mọi thứ đều trở nên khó khăn và thiếu thốn.

Ông Nguyễn Văn Tuân – Chủ tịch HĐQT Vinaconex nhớ lại: Lúc ra đời Vinaconex khổ lắm! Chẳng có cái gì trong tay, không vốn liếng, không tài sản. Lúc đầu chúng tôi chỉ có 6 người, xuất phát từ XKLĐ và quản lý hơn 13.000 lao động của Bộ Xây dựng ở nước ngoài. Sau khi Liên Xô và các nước XHCN Đông Âu tan rã, chiến tranh vùng Vịnh nổ ra, lao động từ nước ngoài phải trở về trước thời hạn, công ăn việc làm trở nên thiếu hụt trầm trọng. Chúng tôi mượn được mấy gian nhà cấp 4 của Cty khác ở Hồ Tây để làm việc. Nói là làm việc nhưng đâu có việc gì để làm. Nhiều lúc thậm chí nhân viên, lao động phải đi dọn vệ sinh cho các cơ quan khác để kiếm tiền. Ai thuê cái gì làm cái đó, miễn là có tiền để nuôi nhau!  

Tháng 11/1995, khi cơn bĩ cực chưa kịp qua đi, Vinaconex có quyết định chính thức thành lập và được Bộ Xây dựng trao thêm một trọng trách hết sức nặng nề, đó là tiếp nhận một số DN khác về làm đơn vị thành viên. Các đơn vị này cũng đang trong tình trạng “ngắc ngoải” do thiếu việc làm, thiếu vốn cộng với thiết bị máy móc cũ kỹ lạc hậu do vừa kết thúc các dự án trọng điểm.

Khó khăn chồng chất khó khăn. Nhưng lạ thay, càng khó khăn những người lao động Vinaconex lại càng đoàn kết, tỏ rõ bản lĩnh, trí tuệ và năng lực quyết tâm vượt khó đi lên. Vinaconex đã chọn con đường cơ cấu lại DN, mở rộng sản xuất kinh doanh (SXKD), liên doanh liên kết, tạo ra việc làm, nâng cao sức cạnh tranh, từng bước đi lên.

Từ 1999 đến cuối năm 2005, TCty đã CPH 29 đơn vị thành viên, thành lập mới 16 Cty CP, 27 Cty liên doanh và trở thành đơn vị đầu tiên hoàn thành 100% công tác CPH. Do có nhiều thành tích xuất sắc trong công tác đổi mới và phát triển DN, Vinaconex đã được Thủ tướng Chính phủ lựa chọn thí điểm CPH toàn bộ TCty. Kể từ ngày 1/12/2006, Vinaconex chính thức hoạt động theo mô hình cổ phần, đánh dấu mốc quan trọng trong lộ trình xây dựng và phát triển của mình. Và từ ngày 5/9/2008, cổ phiếu Vinaconex với mã chứng khoán VCG chính thức niêm yết trên sàn CK Hà Nội với khối lượng giao dịch chào sàn đạt mức lớn nhất thị trường.

Đột phá từ công nghệ

Ông Vũ Khoa – Chủ tịch Hiệp hội nhà thầu Việt Nam – vị giám đốc đầu tiên và là người có công dẫn dắt Vinaconex có được như ngày hôm nay nhận xét: “Việc sắp xếp, đổi mới DN và đa dạng hoá SXKD đã tạo ra sự ổn định và tính hiệu quả cho Vinaconex. Nhưng một yếu tố vô cùng quan trọng tạo nên bước đột phá, là động lực thúc đẩy Vinaconex nhanh chóng chiếm lĩnh vị trí hàng đầu trong làng xây dựng Việt Nam chính là việc đi tiên phong trong nghiên cứu, áp dụng KHKT, công nghệ mới, tiên tiến trong mọi lĩnh vực. Đây là khâu then chốt, đưa Vinaconex từ một kẻ đi sau nhưng lại luôn về đích sớm”.  

Vinaconex đã được tặng thưởng nhiều phần thưởng cao quý cho tập thể và cá nhân: – Hai Huân chương Độc Lập – Huân chương Lao động hạng Nhất, Nhì, Ba – Năm 2008, Vinaconex đã được Chủ tịch nước tặng thưởng danh hiệu Anh hùng Lao động thời kỳ đổi mới. – Cờ thi đua xuất sắc của Chính phủ liên tục trong 10 năm liền. – Các Bằng khen của các bộ ngành, địa phương…

Vinaconex đã “trình làng” những sản phẩm bêtông dự ứng lực. Đây là sản phẩm được ứng dụng rộng rãi trong hầu hết các công trình xây dựng, là giải pháp hữu hiệu giải quyết các vấn đề nan giải đối với các kết cấu dầm yếu, cầu nhịp lớn, không gian rộng. Nhờ tính năng vượt trội như vậy nên bêtông dự ứng lực của Vinaconex đã được tặng Giải thưởng KHCN Nhà nước, đây cũng là giải thưởng về KHCN duy nhất đến nay trong lĩnh vực xây dựng. Những công trình tiêu biểu được tạo ra bởi công nghệ tiên tiến này phải kể đến là: khu đô thị Trung Hoà – Nhân Chính, các cao ốc văn phòng ở Hà Nội và TP Hồ Chí Minh, trung tâm thể thao Mỹ Đình, sân vận động Việt Trì, khu công nghệ cao TP Hồ Chí Minh, tuyến băng tải đá vôi dài 6,8 km và băng tải ra biển dài 4 km của nhà máy xi măng Cẩm Phả… Việc thi công ống khói và silô của các nhà máy xi măng, nhà máy nhiệt điện, nhà máy trong khu CN có độ cao từ vài chục đến trên 100 m bằng công nghệ cốppha trượt cũng đã mở ra hướng đi mới và tạo tiền đề cho nghiên cứu, ứng dụng thành công phương pháp vừa nâng vừa trượt có tải trọng đến 300 tấn để trượt các silô xi măng. Đây là công nghệ thi công tiên tiến được áp dụng trong hầu hết các dự án xi măng của cả nước, góp phần thúc đẩy tiến độ thực hiện các dự án xi măng quốc gia, làm lợi hàng trăm tỷ đồng.

Trong lĩnh vực GTVT, nhờ áp dụng tiến bộ KHKT, nên đến nay Vinaconex được biết đến như là nhà thầu có năng lực cạnh tranh cao. Các công trình tiêu biểu phải kể đến là: cầu Quý Cao, cầu đường Hồ Chí Minh, đường cao tốc Láng – Hòa Lạc… Đặc biệt trụ và nhịp chính cầu Bãi Cháy được thi công với công nghệ hiện đại, trong đó 2 trụ cầu cao 135 m, nhịp chính dài 435 m, tĩnh không 50 m lần đầu tiên được thi công tại Việt Nam bằng công nghệ đúc hẫng cân bằng và trở thành cây cầu dây văng một mặt phẳng dài nhất thế giới.