Thẳng thắn nhìn nhận các vấn đề lịch sử – xã hội

Đánh giá về buổi đối thoại, ông Nguyễn Hoài Chương, Phó giám đốc Sở GD-ĐT TP.HCM, cho rằng những ý kiến của các em không còn quanh quẩn ở bàn học như trước đây, không còn xoay quanh những chuyện học hành, thi cử mà đã mở rộng thêm nhiều khía cạnh, lĩnh vực khác trong xã hội như an toàn, an ninh trường học, mối quan hệ ứng xử giữa thầy – trò…

Vẫn còn ưu tư về chương trình học, nhưng các câu hỏi đặt ra cho vấn đề này không nhiều như các năm trước. Thay vào đó, các em tranh luận nhiều hơn về vấn đề rèn luyện các kỹ năng cần có của một công dân trẻ.

Em Nguyễn Hồng Thơ (học sinh lớp 10A2 Trường THPT Bình Phú) nhìn nhận: Học sinh hiện nay đang thiếu rất nhiều kỹ năng để ứng phó với những tình huống bất ngờ xảy ra trong đời sống. Nhiều bạn khi xảy ra cháy nổ không biết phải xử lý thế nào; bạn biết bơi không biết phải làm thế nào để cứu người bị tai nạn đuối  nước… Thơ chia sẻ thêm: Hoạt động giáo dục giới tính cho học sinh trong nhà trường vẫn chưa được chú trọng dẫn đến việc nhiều bạn có suy nghĩ lệch lạc về chính giới tính của mình. Em từng có một người bạn, dù là nam nhưng lại có điệu bộ hơi ẻo lả, bị bạn bè trêu cười khiến bạn hoảng sợ với chính bản thân mình.

Cũng nói về những kỹ năng ứng phó, em Phạm Thái Tiểu My (học sinh lớp 11A1 Trường THPT Bình Khánh) cho rằng nhà trường nên dạy cho học sinh những kỹ năng sống, cách ứng xử trong môn GDCD thay vì bắt các em phải học thuộc lòng. “Môn GDCD ở trường THPT hiện nay có cả kiến thức về triết học khiến việc tiếp thu trở nên khó khăn đối với học sinh. Tại sao môn học này không quay về với bản chất là giáo dục đạo đức, lối sống – điều mà nhiều học sinh hiện nay đang thiếu. Em từng thấy nhiều bạn phải nghỉ học giữa chừng vì mang thai, các bạn nam đánh nhau đôi khi chỉ vì những mâu thuẫn rất nhỏ”, Tiểu My nói. Thậm chí, Tiểu My còn bày tỏ sự lo ngại khi khoảng cách sự phát triển giữa huyện Cần Giờ với các quận/huyện khác quá chênh lệch, ảnh hưởng đến chất lượng giáo dục nơi đây. Ở một góc độ khác, em Lý Tuệ Mẫn (học viên Trung tâm GDTX Q.6) chia sẻ nỗi bức xúc về nạn bán hàng rong trước cổng trường ảnh hưởng đến sự an toàn của học sinh khi tới trường.

Trả lời những suy tư của các em học sinh, ông Nguyễn Hoài Chương thừa nhận môn GDCD hiện còn vẫn thiếu thực tế, lãnh đạo Sở GD-ĐT TP.HCM sẽ góp ý với Bộ GD-ĐT về vấn đề này. Nhưng ông Chương cũng cho rằng: Tất cả các môn học được đưa vào nhà trường giảng dạy hiện nay đều có kỹ năng sống có thể vận dụng vào đời sống hàng ngày, nhất là hai môn sử và địa. “Các em có thể chuyên tâm cho các môn toán, lý, hóa, sinh… để thi ĐH, CĐ nhưng những kỹ năng, kiến thức khi các em bước chân ra đời sử dụng nhiều nhất vẫn là từ các môn sử, địa, GDCD… Kỹ năng sống mà các em đề cập là vô biên, tùy theo sự phát triển của xã hội mà có những yêu cầu phù hợp, lâu dài”, ông Chương khẳng định.

Ông Chương cũng cho biết thêm: So với các quận/huyện khác, huyện Cần Giờ luôn là địa bàn được UBND TP và các sở/ngành dành nhiều ưu tiên. Tuy nhiên, do bị ngăn cách bởi phà Bình Khánh nên sự phát triển nơi đây chưa được đồng bộ như một số vùng ngoại thành khác. Trong thời gian tới, Sở GD-ĐT sẽ tiếp tục hỗ trợ nhiều hơn cho giáo viên và học sinh khu vực này.

Trong khi đó, ông Trần Khắc Huy, Trưởng phòng Công tác học sinh – sinh viên (Sở GD-ĐT TP.HCM), cho biết hoạt động dạy kỹ năng sống cho học sinh được đưa vào rất nhiều trong các giờ sinh hoạt và đều có sự chọn lọc kỹ trước khi áp dụng. Các tổ chức Đoàn-Hội-Đội ở các trường đã có nhiều phong trào, hoạt động sáng tạo nhằm dạy cho các em kỹ năng ứng phó với môi trường bên ngoài…

Bên cạnh việc bày tỏ băn khoăn, lo lắng trước các vấn đề trong môi trường giáo dục, nhiều học sinh còn thẳng thắn đề cập đến những vấn đề lịch sử, văn hóa, xã hội hiện nay. Lo ngại trước thực trạng học sinh và giáo viên ở vùng sâu, vùng xa phải đu dây hay phải chui vào bao nilon để vượt suối tới trường, em Dương Thị Cẩm Nhung (học sinh Trường THPT chuyên Lê Hồng Phong) đưa ra sáng kiến: “Nên thành lập Quỹ hỗ trợ an toàn mang tên học sinh TP.HCM nhằm đóng góp xây dựng các công trình hỗ trợ vùng sâu, vùng xa”. Tương tự, em Lục Phạm Quỳnh Nhi (học sinh Trường THCS – THPT Đinh Thiện Lý) cho rằng nên đưa kiến thức văn hóa vào các tiết học để học sinh hiểu rõ và yêu đất nước mình. Nhằm đổi mới phương pháp, giảm bớt áp lực học tập với môn học sử, em Mai Trâm (học sinh Trường THPT Trí Đức) đóng góp: Nhà trường nên cho học sinh xem các cuốn phim nói về các chiến công lẫy lừng của cha ông, hoặc kể lại một cách cảm xúc về các câu chuyện, nhân vật lịch sử sẽ khiến học sinh thích thú và tiếp thu dễ dàng hơn. Em Lý Nhật Hoàng (Trung tâm GDTX Q.12) cũng “hiến kế”: Có thể lồng ghép kiến thức lịch sử Việt Nam trong môn Anh văn, nhất là các bài đọc. 

Ông Nguyễn Tiến Đạt, Bí thư Đảng ủy – Phó giám đốc Sở GD-ĐT TP.HCM, đã biểu dương những ý kiến tích cực của các em học sinh trong buổi đối thoại. Ông khẳng định, Sở GD-ĐT sẽ tiếp thu các ý kiến đóng góp này, từ đó đưa ra  những điều chỉnh hoặc kiến nghị lên bộ để có những quyết sách phù hợp với thực tế hơn.

“Đối với mối quan hệ thầy – trò, các em cần phải có niềm tin. Dù đây đó vẫn xảy ra những vụ việc không hay nhưng giáo viên vẫn còn rất nhiều người tận tâm với học trò. Kết quả đánh giá Pisa hay tại các kỳ thi học sinh giỏi quốc tế đã chứng minh sự nỗ lực vượt bậc của các thầy cô trong sự nghiệp trồng người”, ông Đạt khẳng định.

Bài, ảnh: Ngọc Anh