Thi THPT quốc gia 2019: Môn tiếng Anh: Vững ngữ pháp, ổn từ vựng

Tiếng Anh được coi là bộ môn “khó nhằn” với nhiều học sinh. Tuy nhiên, để chinh phục bộ môn này trong kỳ thi THPT quốc gia sắp tới, học sinh cần nằm lòng các bí kíp sau:

Học sinh lớp 12A4 Trường THPT Hùng Vương trong giờ học môn tiếng Anh

Nắm vững các cấu trúc ngữ pháp chính

Theo cô Trần Nguyễn Hương Giang (Tổ trưởng Tổ ngoại ngữ Trường THPT Hùng Vương, Q.5, TP.HCM), với môn tiếng Anh, các em cần quan tâm hai vấn đề lớn là từ vựng và ngữ pháp. Do đặc thù của bộ môn nên kiến thức không có sự tách biệt hoàn toàn trong 3 chương trình mà chương trình lớp 12 chỉ nặng hơn về mặt ngữ pháp và từ vựng.

Về mặt từ vựng, các em cố gắng ghi nhớ những từ vựng trong chương trình lớp 12, theo những chủ đề quen thuộc trong SGK. Trong đó, cần quan tâm đến ngữ âm (trọng âm và cách phát âm) của từ, phân biệt cách phát âm cuối ed và s/es và những trường hợp ngoại lệ để tránh nhầm lẫn. Chú ý các dạng thức từ: danh từ, tính từ và động từ, phân biệt được các loại từ này để áp dụng trong những bài tập điền từ. Ở phần từ vựng, học sinh cũng cần phải chú ý thêm về các từ đồng nghĩa, trái nghĩa. Với từ trái nghĩa, các em phải nhận biết được những tiền tố tạo nên từ trái nghĩa. Ở mặt ngữ pháp, học sinh cần nắm chắc các điểm ngữ pháp quan trọng thường xuyên ra trong đề thi như câu điều kiện: Nhìn một vế của câu điều kiện có thể xác định được câu điều kiện này thuộc loại 1, loại 2 hay loại 3 để xác định vế còn lại của câu. Mệnh đề quan hệ: Nắm được cách sử dụng 2 loại mệnh đề quan hệ, cách dùng các đại từ quan hệ, chú ý phân biệt các đại từ who, whom, whose do hay nhầm lẫn. Câu bị động, câu so sánh tính từ và trạng từ. Câu trực tiếp, gián tiếp: Chú ý đến những sự thay đổi về thời gian, địa điểm để lùi thì của đại từ nhân xưng. Cách sử dụng các thì trong tiếng Anh: Đây là phần kiến thức ngữ pháp cơ bản nhất, xuyên suốt cả chương trình THPT. Trong phần này, học sinh cần nắm cấu trúc ngữ pháp của từng thì, các dấu hiệu nhận biết, cách chia thì căn cứ vào trạng từ chỉ thời gian, ngữ cảnh… Lưu ý với những thì quen thuộc như thì hiện tại, thì quá khứ, thì hiện tại hoàn thành, thì tương lai. Giới từ và thành ngữ: Nắm vững cách dùng những giới từ, thành ngữ cơ bản.

Khi nắm chắc từ vựng và những điểm ngữ pháp trên, đảm bảo học sinh làm được bài thi trên 5 điểm. Bên cạnh đó, đối với đề thi ngoại ngữ, học sinh cần lưu ý những bài đọc hiểu. Trong phần này sẽ có những bài đọc hiểu ở mức độ thông hiểu nhưng cũng có những bài lại ở mức độ vận dụng cao, đòi hỏi kỹ năng về vốn từ cũng như ngữ pháp của học sinh để có thể hiểu được bài đọc hiểu. Những bài đọc hiểu có thể sử dụng các chủ đề nằm trong SGK nhưng cũng có bài lại sử dụng các chủ đề mở, gắn liền với chủ đề về thời sự như môi trường, giáo dục, công nghệ, nghề nghiệp… Lời khuyên khi làm các bài tập đọc hiểu là học sinh nên đọc lướt qua bài để nắm ý chính, tìm ra các câu chủ đề của toàn bài. Các câu hỏi trong bài đọc hiểu thông thường sẽ được hỏi theo thứ tự diễn biến của đoạn văn đọc hiểu. Điều quan trọng nhất đối với bài đọc hiểu chính là vốn từ. Do vậy, với những học sinh xét tuyển ĐH, các em cần không ngừng mở rộng vốn từ của mình. Một dạng bài mà học sinh cũng thường “gặp khó” trong đề đó là các bài đọc điền từ. Các em nên chú ý đến những từ loại, đặc biệt cân nhắc khi chọn từ đặt trong bối cảnh câu sao cho có ý nghĩa về mặt cấu trúc và ngữ pháp.

Với 50 câu hỏi làm trong 60 phút, học sinh phải chú ý phân bổ thời gian cho hợp lý. Với những bài về phát âm, dấu nhấn cùng những bài về ngữ pháp cần cố gắng làm chính xác, tránh mất điểm. Các bài đọc hiểu là những bài cần nhiều thời gian hơn. Tuy nhiên cũng không nên quá sa đà đối với những phần kiến thức gây khó cho bản thân.

Đối với môn tiếng Anh, khi ôn tập thi THPT quốc gia, các em nên tập trung chủ yếu theo các chủ đề trong chương trình lớp 12. Học sinh xét tuyển ĐH, ngoài việc nắm kiến thức cơ bản, các em phải mở rộng chủ đề, cố gắng làm nhiều bài đọc hiểu…

Trang bị vốn từ vựng tốt

Thầy Phạm Hùng (Tổ phó Tổ tiếng Anh Trường THPT Marie Curie, Q.3, TP.HCM) cho biết điều quan trọng nhất để có thể làm tốt môn tiếng Anh là học sinh phải có một vốn từ vựng phong phú, ngữ pháp vững vàng. Đồng thời, phải có kỹ năng làm bài cho thích hợp.

Nhìn một cách tổng quan, cấu trúc đề thi môn tiếng Anh sẽ vẫn theo hình thức trắc nghiệm khách quan nhiều lựa chọn và dạng ma trận đề. Kiến thức trong đề thi sẽ được phân hóa ở các mức độ từ nhận biết, thông hiểu, vận dụng thấp đến vận dụng cao, đề cập đến các phần kiến thức phổ biến như: Ngữ âm, xác định lỗi sai, chuyển đổi cấu trúc câu, đọc hiểu, điền từ…, đều là các kiến thức rất cơ bản theo quy luật tiếng Anh.

Trong từ vựng, sẽ có 3 dạng thường được đề cập trong đề: Cùng một loại từ phân ra 4 danh từ; từ đồng nghĩa, trái nghĩa; gia đình từ (danh từ, động tự, tính từ và trạng từ). Về phần ngữ pháp, học sinh phải nắm vững các quy luật của ngữ pháp trong tiếng Anh: viết câu, từ vựng, chia thì, dạng từ, dạng động từ… Tuy nhiên, “khó nhằn” nhất trong đề thi tiếng Anh đối với học sinh có lẽ là phần đọc hiểu. Bởi đây là phần mà đa phần học sinh thường yếu. Có hai lý do chính dẫn đến các em “sợ” phần này đó là do chưa có vốn từ nên không tự tin khi đọc; do chưa có kỹ năng và thói quen trong bài đọc nên thường đánh lụi.

Cách “vượt qua nỗi sợ” duy nhất ở dạng bài đọc hiểu này không gì khác là các em nhất định phải trang bị cho bản thân vốn từ vựng; làm nhiều dạng bài này để rèn kỹ năng làm bài. Một lưu ý trong dạng bài này là học sinh thường nhầm lẫn dạng bài đọc hiểu với dạng bài dịch sang tiếng Việt. Vì thế, nhiều em loay hoay ngồi dịch nguyên một đoạn văn sẽ tốn nhiều thời gian. Kỹ năng làm ở dạng bài đọc hiểu là các em hãy đọc nhanh qua đoạn văn, nắm thông tin cơ bản, tìm ra các từ khóa, các câu chủ đề, kết luận để trả lời những câu hỏi phía dưới. Tuy nhiên, để có được kỹ năng này đòi hỏi các em phải có sự rèn luyện nhiều, tạo thành thói quen.

Trong việc học vốn từ, các em đừng nghĩ đến sự mênh mông của vốn từ khi học mà hãy học từ vựng theo bài, theo chủ đề từ các giáo trình học trên lớp, làm nhiều dạng bài tập, đọc thêm sách tham khảo, mở rộng vốn từ qua sách, báo, phim, nhạc… bằng tiếng Anh.

Tuy nhiên, một lưu ý rất quan trọng mà học sinh thường ít khi chú ý đến trong quá trình ôn tập đó là luyện thời gian làm bài. Ở bất cứ dạng bài tập nào, dù là thực hiện trên lớp hay ở nhà, khi làm các em cũng nên đặt cho mình một giới hạn thời gian, đặt trong bối cảnh phòng thi. Không nên vừa học, vừa làm bài vừa giải trí, nghe nhạc, xem phim, lướt facebook…

L.Quân