Thuận lợi, hiệu quả khi giáo viên chấm bài thi tại trường

Để đảm bảo tính bảo mật, hạn chế sai sót hoặc tránh rủi ro do mất mát bài kiểm tra của học sinh, nhiều trường phổ thông hiện nay đã tổ chức cho giáo viên trực tiếp chấm bài kiểm tra cuối kỳ tại trường. Cách làm này nên được nhân rộng.

Giáo viên thấy thuận lợi khi chấm bài thi tại trường (ảnh minh họa). Ảnh: N.H

Hầu hết các trường cho giáo viên được mang bài về nhà chấm

Theo lệ thường từ bấy lâu nay, trong khâu tổ chức kiểm tra đánh giá, hầu hết các trường trung học đều cho giáo viên được mang bài kiểm tra của học sinh về nhà để chấm. Chẳng hạn, theo quyết định của một trường THPT tư thục tại Q.Tân Phú về việc ban hành quy chế kiểm tra đánh giá học sinh năm học 2022-2023 như sau. Việc chấm và trả bài kiểm tra cuối học kỳ: Giáo viên chấm phải dự họp thống nhất biểu điểm ngay sau buổi kiểm tra. Biên bản họp tổ thống nhất hướng dẫn chấm phải thực hiện đúng theo hướng dẫn chấm của tổ chuyên môn, có chữ ký của phó hiệu trưởng phụ trách. Giáo viên ký tên, khóa bài. Ghi điểm: Rõ ràng bằng bút đỏ. Ghi điểm bằng số và chữ, đảm bảo nguyên tắc làm tròn số theo Thông tư 26/2020/BGDĐT. Ví dụ: 7,0 (bảy điểm); 8,5 (tám điểm rưỡi). Nếu bài kiểm tra có điều chỉnh điểm: Gạch điểm sai, ghi lại điểm đúng, giáo viên sửa điểm ký tên và ghi họ tên. Khi trả bài kiểm tra: Phải xếp theo đúng thứ tự để tránh xếp nhầm phách. Bài kiểm tra có điều chỉnh điểm thì xếp lên phía trên cùng của xấp bài kiểm tra.

Quy định này phản ánh thực tế tình hình chung ở hầu hết các trường trong khâu kiểm tra đánh giá là giáo viên bộ môn chịu trách nhiệm ra đề khi được phân công; hướng dẫn chấm theo ma trận thống nhất của tổ chuyên môn; đảm bảo tính bảo mật, tính chính xác của đề kiểm tra tại lớp, đề kiểm tra tập trung. Tham gia họp thống nhất hướng dẫn chấm; ký nhận, trả bài kiểm tra; nắm vững quy định về quy trình, cách chấm, cách làm tròn điểm. Chấm bài theo đúng đáp án, đúng thời gian quy định; nộp bài cho văn phòng, nhập điểm đúng quy định. Và thực tế là rất ít trường đưa quy định tổ chức cho giáo viên chấm bài kiểm tra tập trung tại trường theo kế hoạch.

Tôi nhớ cách đây hơn 10 năm, phó hiệu trưởng một trường THPT tại Q.Tân Bình, khi mới nhậm chức, vì muốn làm cho “đúng quy định” đã yêu cầu giáo viên tập trung vào trường chấm bài kiểm tra cuối kỳ, nhưng bị giáo viên phản đối và không thực hiện được. Giáo viên không bằng lòng cách làm này vì muốn làm theo lệ thường bấy lâu nay; muốn tự do, thoải mái khi chấm bài kiểm tra tại nhà.

“Dở khóc dở cười” vì mất bài kiểm tra của học sinh

Còn nhớ cách đây chưa lâu (5-2023), một giáo viên của Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp – Giáo dục thường xuyên Q.Bình Tân (TP.HCM) mang bài kiểm tra học kỳ II của học sinh về nhà chấm và làm thất lạc. Theo đó, một số bài kiểm tra môn địa lý lớp 10 của học sinh đã bị thất lạc khi giáo viên mang bài về nhà chấm và làm mất. Đáng nói hơn nữa, giáo viên này còn tự ý cho học sinh kiểm tra lại, nên trung tâm yêu cầu ngừng ngay việc tự ý tổ chức kiểm tra lại và buộc giáo viên phải giải trình.

Trước đó (ngày 1-5-2013), ông Nguyễn Văn Thanh – Trưởng phòng GD-ĐT thị xã Long Khánh (Đồng Nai) – cho biết phòng đã yêu cầu làm rõ trách nhiệm từng cá nhân, tập thể Ban Giám hiệu Trường THCS Hồ Thị Hương đã để xảy ra mất một xấp bài thi môn vật lý học kỳ II của học sinh ở Trường THCS Lê A. Theo ông Thanh, sau khi hội đồng chấm thi để mất bài thi của học sinh, lãnh đạo phòng đã yêu cầu dùng đề dự bị, tổ chức thi lại cho các em đã làm bài thi bị giáo viên đánh mất. Đồng thời xin lỗi phụ huynh để tổ chức cho 25 học sinh Trường THCS Lê A. thi lại.

Điều 14 của Văn bản hợp nhất số 05/VBHN-BGDĐT 2022 quy định về việc xử phạt hành chính trong lĩnh vực giáo dục liên quan đến quy định về thi. Và theo Nghị định 88/2022/NĐ-CP quy định về xử phạt hành chính trong lĩnh vực giáo dục nghề nghiệp, hành vi làm mất bài kiểm tra, bài thi của thí sinh sẽ bị phạt tiền từ 13-15 triệu đồng, đồng thời phải có biện pháp khắc phục đảm bảo quyền lợi của thí sinh. Theo đó, hành vi làm mất bài thi của thí sinh sẽ bị phạt tiền từ 13 triệu đồng đến 15 triệu đồng. Ngoài ra, tại điểm b của khoản 3 Điều 3 của Văn bản hợp nhất số 05/VBHN-BGDĐT 2022 quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giáo dục, mức phạt tiền quy định tại Chương II (bao gồm cả Điều xử phạt vi phạm quy định về thi) sẽ được áp dụng đối với hành vi vi phạm hành chính của tổ chức, trừ các quy định tại khoản 5 Điều 9, khoản 2 Điều 11, khoản 1 và các điểm a, b, c, d, e của khoản 3 Điều 14, điểm b khoản 3 Điều 21, khoản 1 Điều 23, và khoản 1 Điều 29, là mức phạt tiền đối với hành vi vi phạm hành chính của cá nhân. Trong trường hợp cùng một hành vi vi phạm hành chính, mức phạt tiền đối với cá nhân sẽ bằng một phần hai mức phạt tiền đối với tổ chức. Như vậy, hành vi làm mất bài thi của thí sinh sẽ bị phạt tiền từ 13 triệu đồng đến 15 triệu đồng đối với tổ chức và từ 6,5 triệu đồng đến 7,5 triệu đồng đối với cá nhân. Cả cá nhân và tổ chức phải thực hiện việc bảo đảm quyền lợi của thí sinh khi đã làm mất bài thi của họ.

Lợi ích của việc chấm bài tại trường

Nhiều trường học tại TP.HCM đã tổ chức chấm bài kiểm tra cuối kỳ tại trường. Một giáo viên dạy văn tại Trường THPT Phú Nhuận (Q.Phú Nhuận) cho biết bắt đầu từ học kỳ II năm học này, giáo viên phải vào trường chấm bài thi cuối kỳ theo yêu cầu của Ban Giám hiệu. Do có vợ là giáo viên dạy ở trường nên giáo viên này cho biết là tại Trường THPT Trần Văn Giàu (Q.Bình Thạnh) cũng đã tổ chức chấm như thế nhiều năm trước. Còn tại Trường THPT Tây Thạnh (Q.Tân Phú), việc giáo viên chấm bài tập trung tại trường cũng đã thực hiện từ ba năm trước. Lúc mới thực hiện giáo viên cũng cảm thấy gò bó, mất tự do nhưng sau đó thấy tính hiệu quả, thuận lợi nhiều mặt rõ rệt. Theo ông Nguyễn Quang Đạt (Hiệu trưởng Trường THPT Tây Thạnh), việc tập trung chấm bài thi là thực hiện cho triệt để quy định của ngành, tránh sơ suất, sai sót, tiêu cực có thể sẽ xảy ra.

Bài thi được xếp vào loại tài liệu bảo mật (tùy theo mức độ), nên không để bị tiết lộ thông tin khi giáo viên chấm. Đem bài thi về nhà chấm dễ dẫn đến trường hợp nhiều người khác biết (trong đó có thể là học sinh của giáo viên chấm). Việc chấm thi tập trung tại trường sẽ hạn chế việc bài bị mất (đã có trường hợp trước đây, giáo viên bị giật mất túi trong đó có bài thi học sinh), hoặc mưa ướt làm rách nát bài làm. Hơn nữa, chấm bài kiểm tra cuối kỳ tại trường giúp giáo viên dễ dàng trao đổi, thống nhất đáp án, thống nhất cách chấm hợp lý, đều tay, dễ đem đến sự công bằng cho bài làm của học sinh.

Trần Nhân Trung