Tôi yêu nghệ thuật chèo!

Tôi sinh ra từ đồng bằng Bắc bộ Thái Bình – một vùng vốn giàu có dân ca, ca dao tục ngữ, truyện cười, ví von, ẩn dụ… đặc biệt là một loại hình sân khấu dân gian chèo. Con người, cảnh vật của cả một vùng quê rộng lớn in đậm nét trong các câu chuyện được kể lại qua chiếu chèo sân đình. Chỉ riêng hai tỉnh Thái Bình, Hải Dương đã có tới hàng trăm đoàn chèo chuyên nghiệp và nghiệp dư. Ngay cả hiện tại, với sự thu hút của không ít lĩnh vực như: điện ảnh, radio, video, truyền hình… nhưng nếu không có nghệ thuật chèo thì người ta cũng khó mà có một hình dung đầy đủ về đời sống văn hóa của nông thôn Việt Nam xưa. Có thể nói, người Việt Nam đã hình thành nên một kiểu “văn hóa chèo” bền vững và đầy sức sống (bao gồm văn chèo, nhạc chèo, múa chèo, mỹ thuật chèo và cách diễn chèo). Cái chất dân dã mộc mạc, nhắn nhủ duyên dáng, hài hước đã tạo dựng nên cái “xương cốt” của chèo với phong vị riêng. Nó nghiêm chỉnh đấy, nhưng cũng hài hước ngay được. Cái bi tưởng đến tột cùng nhưng lại xóa ngay được bằng cái hài ý vị, thoắt hư thoắt thực, có lúc nhân cái phi lí để làm rõ cái có lý, cứ thế dẫn người xem vào một cuộc hành trình đầy bất ngờ và thú vị. Những vở chèo là các mẩu chuyện sân khấu có truyền thống lâu đời của thi ca phương Đông. Chính cái đặc sắc của tích chèo: những giai điệu dân ca, xẩm, Chầu văn, Ca trù, Trống quân, Quan họ, Đò đưa… cùng các nhịp điệu của đám tế lễ, múa rước, tiết tấu đặc trưng của đồng bằng Bắc bộ, những nét múa dân tộc… đã hòa quyện vào nhau, tạo nên cái phong vị chèo khó trộn lẫn. Các vở chèo cổ thường vạch mặt bọn quan lại phong kiến và thực dân áp bức. Ở các vở diễn, người nông dân thấy được đời sống của mình với cái thiện và cái ác. Tôi yêu nghệ thuật chèo chính bởi tính nhân đạo và sự tươi mát vốn có của nó. Chèo ngày nay vẫn là một loại hình nghệ thuật được nhiều người ưa thích. Trong chèo, mỗi người Việt Nam đều thấy được sự phản ảnh của những giá trị đạo đức cao quý như: lòng dũng cảm, đức hy sinh, sự trung thành, nhân từ… Do vậy, ở các vở chèo nhiều khi nội dung của nó ta tưởng như khác xa thực tế hôm nay, nhưng nó vẫn làm xúc động khán giả của nhiều thế hệ.