TP.HCM: Ngập… vì kênh thoát nước tắc nghẽn

Hiện nay rất nhiều kênh rạch trên địa bàn TP.HCM bỗng dưng biến thành bãi rác. Hậu quả, không chỉ gây ô nhiễm môi trường ở khu dân cư xung quanh mà nghiêm trọng hơn là gây ngập ở nhiều nơi mỗi khi có mưa lớn, triều cường…

Đoạn kênh A41 được cho là rộng nhất nhưng đầu kênh giáp với khu SBTSN đã bị một hộ dân xây nhà phía trên. Ảnh: Q.Huy

Trước tình trạng này, cuối tuần qua, Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Thành Phong đã có chuyến thị sát kênh, rạch trên địa bàn các quận 12, Tân Bình và Gò Vấp nhằm tìm giải pháp chống ngập các địa phương, nhất là Sân bay Tân Sơn Nhất (SBTSN)…

Kênh thoát nước thành… kênh chứa rác

Điểm thị sát đầu tiên là kênh A41, P.4, Q.Tân Bình, nơi thoát nước cho SBTSN. Tại các tuyến đường Sầm Sơn, Đồ Sơn, Giải Phóng nằm ở khu vực con kênh này, nhiều căn nhà lấn chiếm kênh bít gần hết lối thoát nước, nhiều đoạn kênh rác ken dày đặc, mùi hôi thối bốc lên nồng nặc. Điều đáng nói là những hộ dân lấn chiếm chủ yếu là để xây phòng cho thuê – các phòng trọ ở đây rất nhỏ, tối tăm, ẩm thấp và ngột ngạt, còn lối đi thì chỉ rộng chưa đầy 60cm.

Tại số nhà 44/2 đường Đồ Sơn, anh Nguyễn Văn Lắm (quê Quảng Ngãi), cho biết, vợ chồng vào TP.HCM buôn bán hủ tiếu được gần 3 năm, thu nhập thấp lại phải gửi tiền về quê cho con ăn học. Biết việc cháy nổ của khu trọ có thể xảy ra bất cứ lúc nào nhưng không chuyển đi vì giá trọ rẻ (1,2 triệu/tháng/ 12m2).

Rác, xà bần và dòng nước ô nhiễm tại rạch Cầu Suối. Ảnh: Q.Huy

Tại Q.12, đoàn công tác khảo sát tại hẻm 995 đường Nguyễn Văn Quá, P.Tân Chánh Hiệp (rạch Cầu Suối). Tận mắt nhìn thấy dòng nước đen ngòm, bốc mùi khó chịu, còn ở đoạn cuối của con rạch đã bị người dân xây nhà tạm ngay trên mặt kênh (nhà 995/2), Chủ tịch UBND TP Nguyễn Thành Phong đã yêu cầu UBND P.Đông Hưng Thuận, trước mắt vận động người dân không xả rác xuống kênh, có biện pháp khơi thông dòng chảy… “Người dân khu vực này cho biết, mỗi khi mưa nặng hạt là nước từ kênh Cầu Suối không thoát được, nước bẩn tràn ra con đường nội bộ (khoảng 1,5m) gây ngập gần 1m, người dân không biết xoay xở ra sao…”, ông Phong bức xúc.

Đến địa chỉ 2533 quốc lộ 1A, ngôi nhà nằm ngay liền kề kênh Đồng Tiến – con kênh duy nhất của P.Đông Hưng Thuận (Q.12), lối thoát nước chính từ P.Tân Chánh Hiệp (Q.12) ra P.Đông Hưng Thuận trước khi đổ ra kênh Tham Lương – cụ Bùi Xuân Xi (55 tuổi Đảng) tâm tư: “Sống ở đây khổ lắm đồng chí Chủ tịch ơi. Được Nhà nước cấp cho phần đất gần 200m2 bên cạnh con kênh này, lúc mới về kênh rộng và sạch sẽ, sau này một số hộ dân lấn chiếm bít con kênh lại khiến nước mưa không thoát được. Mỗi một trận mưa, nước bẩn, xú uế ngập hết đồ đạc trong nhà”.

Chủ tịch UBND TP Nguyễn Thành Phong xem bản đồ quy hoạch các con kênh. Ảnh: Q.Huy

Tiếp lời, anh Bùi Sắc Son (con trai cụ Xi) cho biết: “Tôi sống ở đây đã mấy chục năm nhưng chưa khi nào thấy việc giải tỏa các hộ lấn chiếm con kênh này, cũng như phương án cải tạo được triển khai. Bây giờ có Chủ tịch UBND TP xuống thị sát, tôi và những hộ dân có giấy tờ đất đầy đủ, hợp lệ sẵn sàng di dời, hiến một phần đất cho TP, chỉ mong không còn phải sống khổ vì mưa là ngập, nắng thì bốc mùi hôi như hiện nay”.

Kênh thoát nước: từ 8m còn 0,8m

Sau khi khảo sát thực tế, đoàn công tác đã làm việc với UBND Q.Gò Vấp. Tại đây, ông Nguyễn Hoàng Anh Dũng, Phó Giám đốc Trung tâm Điều hành Chương trình chống ngập TP cho biết, thời gian qua đơn vị phối hợp cùng chính quyền địa phương tiến hành vớt rác, khơi thông dòng chảy cho hơn 2km kênh A41. Tuy nhiên, nhiều vị trí lấn chiếm khiến dòng chảy thu hẹp, khả năng thoát nước kém đã dẫn tới tình trạng ngập cục bộ tại khu vực P.4, Q.Tân Bình. Tại vị trí thoát nước ra đường Cộng Hòa, dòng chảy chỉ còn 0,5m đã tạo nút “thắt cổ chai” khiến nước thoát chậm. Còn tại cửa xả 5D của kênh Đồng Tiến, một số hộ dân lấn chiếm làm cho bề rộng của kênh hiện chỉ còn hơn 40cm. Rạch Trường Đai (nhánh 2) “bị kẹt” là toàn bộ hố ga nằm trong Công ty Huê Phong nên công tác duy tu thường xuyên không thực hiện được. Mặt khác, rạch Trường Đai bị lấn chiếm nên khu vực đường Cây Trâm, Lê Văn Thọ (Q.Gò Vấp) cũng bị ngập. Khu vực này đến nay vẫn chưa có dự án chống ngập.

Công nhân đang thi công một phần kênh A41. Ảnh: Q.Huy

Theo ông Dũng, cống phải có quy mô đường kính 2-2,2m với 2 đường cống song song thì mới có thể hết ngập.

Riêng vấn đề ngập ở khu vực SBTSN, ông Dũng giải thích: “SBTSN có 3 lưu vực thoát nước. Ở hướng Bắc có kênh Hy Vọng, được nạo vét thường xuyên nên thoát nước tốt. Hướng Đông Nam có kênh Nhật Bản đang được trung tâm triển khai dự án, dự kiến cuối tháng 9 sẽ hoàn thành. Đáng lo ngại nhất là ở hướng Nam, thoát nước ra kênh A41. Tuyến kênh này có chiều dài gần 2km từ nhà máy A41 ra đến đường Cộng Hòa – có nhiệm vụ tiêu thoát 50% nước ở SBTSN ra ngoài. Trước đây, kênh A41 có bề rộng mặt kênh hơn 8m, sâu 4m. Nhưng hiện nay tuyến kênh đã bị lấn chiếm, lòng kênh rất cạn, đặc biệt đoạn gần đường Cộng Hòa bề rộng mặt kênh chỉ còn 0,8m khiến việc thoát nước rất khó khăn, đây là nguyên nhân gây ngập một phần phía Nam SBTSN”.

Ông Hứa Quốc Hưng, Phó Chủ tịch UBND Q.Tân Bình, cho biết thêm: Dự án cải tạo mở rộng kênh A41 sẽ được xây dựng bằng cống hộp, có bề ngang là 2m. Để đẩy nhanh tiến độ, ông Hưng kiến nghị TP bổ sung điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất, cho quận tạm ứng kinh phí…

Từ thực tế khảo sát và báo cáo của các đơn vị liên quan, Chủ tịch UBND TP Nguyễn Thành Phong phê bình: “Việc lấn chiếm kênh rạch có lỗi trong công tác quản lý Nhà nước, cán bộ địa phương đã buông lỏng, yếu kém trong công việc”.

Ông Phong lưu ý, đối với những hộ lấn chiếm trái phép, quận chỉ hỗ trợ di dời. Còn những hộ nằm trong diện giải tỏa, phải có sự đồng thuận về công tác di dời, bồi thường…

Đồng thời, ông cũng yêu cầu các đơn vị cần phối hợp chặt chẽ để đẩy nhanh tiến độ dự án. Với ý kiến của Q.Tân Bình, ông Phong đã chỉ đạo các sở liên quan hỗ trợ giải quyết.

Lê Quang Huy