Đây là cam kết của Bí thư Thành ủy TP.HCM Trần Lưu Quang tại buổi gặp gỡ giữa lãnh đạo TP với cộng đồng khoa học công nghệ (KHCN), khởi nghiệp sáng tạo.
Cần gỡ điểm nghẽn về thể chế
Tại buổi gặp gỡ, ông Lê Hồng Minh – Chủ tịch Tập đoàn VNG – cho biết, hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo (KNĐMST) của TP.HCM đang dẫn đầu Việt Nam, đứng thứ 5 khu vực Đông Nam Á. TP.HCM muốn cạnh tranh với các TP trong khu vực dựa vào lợi thế này để bứt phá thì cần phải xác định chiến lược với tầm nhìn là một start-up tầm vóc quốc tế, đồng thời chọn các chỉ số mang tính quốc tế để cạnh tranh với các TP trong khu vực.
Điều quan trọng nhất, TP.HCM phải tháo gỡ điểm nghẽn về thể chế để tạo điều kiện cho nhiều người tham gia KNĐMST. KNĐMST không phải dễ dàng, người tham gia muốn thành công phải biết chấp nhận thất bại và coi đó là bài học để đứng lên làm lại. Tính kiên trì sẽ giúp chúng ta thành công và đạt được mục tiêu như kỳ vọng.
Ông Don Lam – Tổng Giám đốc Tập đoàn VinaCapital – kiến nghị, để thu hút nhân tài trong cộng đồng KHCN, ĐMST, TP nên thành lập Quỹ đầu tư mạo hiểm theo mô hình PPP (đầu tư theo hình thức đối tác công tư). Bên cạnh đó, TP cần tăng cường đối thoại, kêu gọi sự tham gia của các quỹ quốc tế và có những chính sách cụ thể như miễn giảm thuế, cải cách mạnh mẽ thủ tục hành chính nhằm tạo môi trường thuận lợi hơn cho đầu tư vào công nghệ.
Ông Trương Gia Bình – Chủ tịch HĐQT Tập đoàn FPT – cho rằng, điểm nghẽn lớn nhất hiện nay là thể chế. TP.HCM cũng như Việt Nam chưa có định nghĩa về sandbox, chưa có quy chuẩn – quy phạm kỹ thuật, chưa có giấy phép hay chứng chỉ xuất xứ dành cho một số ngành thuộc lĩnh vực KHCN mà cụ thể là UAV (thiết bị bay không người lái). Hiện quy mô ngành UAV tại Việt Nam mới khoảng 100 triệu USD/năm nhưng mục tiêu đặt ra là tăng gấp 100 lần trong một thập kỷ. Khi chúng ta hoàn thiện về thể chế thì đối tác quốc tế sẽ tìm đến hợp tác và đưa KHCN ngày một vươn tầm.
Hỗ trợ đúng mức cho bồi dưỡng nhân tài
Ông Mai Thanh Phong – Hiệu trưởng Trường Đại học (ĐH) Bách khoa, ĐHQG TP.HCM – cho rằng, TP muốn đưa KHCN, ĐMST vươn tầm thì việc đầu tiên là chọn đúng người để làm, cần những người đóng vai trò như “kiến trúc sư trưởng” điều phối từng đầu việc trong hệ sinh thái ĐMST.
Chúng ta đang đối diện với một số thách thức như hình thức đào tạo chưa thực sự chuyên sâu, thiếu cơ chế hỗ trợ học bổng và kinh phí nghiên cứu cho học viên cũng như ít lợi thế cạnh tranh trong việc giữ chân nhân tài so với các chính sách hấp dẫn của các quốc gia khác. Hiện nay phần lớn học viên sau ĐH đều phải tự chi trả học phí, gần như không được hưởng học bổng nên nhiều người học chỉ theo đuổi tấm bằng, thiếu động lực nghiên cứu. Thực trạng này càng khẳng định sự cần thiết và cấp bách của những chính sách, cơ chế đầu tư và hỗ trợ đúng mức cho các hoạt động KHCN và bồi dưỡng nhân tài, phù hợp với bối cảnh và tiềm lực phát triển đất nước.
TS.Đặng Đức Thành – nhà sáng lập ĐH Khởi nghiệp – cho rằng, lực lượng ĐH đóng vai trò nòng cốt. Với hơn 60 trường ĐH, cao đẳng và hàng triệu sinh viên, giảng viên, nhà khoa học, TP.HCM sở hữu nguồn nhân lực trí tuệ hiếm có mà ít địa phương sánh được. Đây chính là nguyên liệu đầu vào quan trọng nhất cho mục tiêu ĐMST và yêu cầu của Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị.
Để tạo ra được nguồn nhân lực thật sự trí tuệ, TP cần thúc đẩy mô hình “ĐH thế hệ thứ ba” (ĐH khởi nghiệp) – nơi đào tạo, nghiên cứu và khởi nghiệp gắn liền với nhau. Ở đó sinh viên vừa học vừa triển khai dự án, giảng viên tham gia cố vấn, vận hành và thương mại hóa kết quả nghiên cứu. TP.HCM hiện có gần 346.000 doanh nghiệp đang hoạt động chính là mảnh đất màu mỡ để ĐH khởi nghiệp phát triển.
“Nếu tận dụng nguồn sinh viên, giảng viên cùng hệ sinh thái doanh nghiệp phong phú, TP có thể tạo lợi thế vượt trội trong cuộc đua ĐMST”, TS. Thành nhận định.
GS.TS Nguyễn Thị Thanh Mai – Phó Giám đốc ĐHQG TP.HCM – cho hay, ĐHQG TP đã thành lập Trung tâm ĐMST đóng vai trò hạt nhân thúc đẩy hoạt động KHCN của TP. Đây được xem là cấu phần quan trọng trong chiến lược phát triển KHCN và ĐMST của TP.HCM. ĐHQG TP mong muốn được giao vai trò điều phối tri thức của toàn bộ hệ thống viện, trường trên địa bàn TP; đồng thời mở rộng kết nối khu vực miền Trung và Tây Nam bộ. Ngoài ra TP.HCM cũng cần tổ chức diễn đàn KHCN thường niên để công bố nhu cầu và định hướng phát triển. Việc phát tín hiệu liên tục sẽ thu hút chuyên gia quốc tế, tạo động lực để các nhà khoa học Việt Nam ở nước ngoài quay về đóng góp.
Theo GS.TS Mai, ĐHQG TP.HCM sẵn sàng là đầu mối triển khai các dự án ĐMST bằng cách kết nối doanh nghiệp để giải quyết bài toán thật và nhu cầu thật. Tuy nhiên TP nên tạo cơ chế và chính sách phù hợp, phát huy mô hình “ba nhà” (Nhà nước – nhà trường – doanh nghiệp) mạnh mẽ.
TP sẽ chuyển sang hành động thực chất
Bí thư Thành ủy TP.HCM Trần Lưu Quang khẳng định, phát triển KHCN là việc phải làm, không chỉ cho TP mà còn cho cả nước. TP đang định hình 4 trung tâm KHCN: ĐHQG TP.HCM, Khu Công nghệ cao, khu vực Becamex – Bình Dương và trung tâm TP.HCM cũ.
TP cũng đã triển khai 3 đột phá chiến lược. Theo đó, TP ưu tiên phát triển các công nghệ là thế mạnh như trí tuệ nhân tạo, điện toán đám mây, chip bán dẫn, robot, blockchain, y – sinh; thành lập quỹ hỗ trợ khởi nghiệp theo mô hình mới, thu hút vốn từ các quỹ đầu tư mạo hiểm. Đồng thời tập trung hỗ trợ nguồn lực cho các trung tâm ĐMST có tiềm năng.
Cùng với đó là đẩy nhanh xây dựng dữ liệu số và các nền tảng số để chính quyền TP hoàn thiện mô hình điều hành dựa trên dữ liệu. TP cũng đẩy mạnh hợp tác “4 nhà” (nhà trường – Nhà nước – doanh nghiệp – quỹ đầu tư, ngân hàng) bên cạnh ngoại giao công nghệ và thu hút chuyên gia quốc tế. Đẩy mạnh phát triển nguồn nhân lực số để duy trì và thúc đẩy vị thế của TP.
“Để đi nhanh và đi xa hơn, chúng ta từ bỏ tư duy mơ ước, chuyển sang hành động thực chất với những bước đi cụ thể và có trọng tâm. TP cam kết đồng hành, tháo gỡ vướng mắc và tạo mọi điều kiện để đội ngũ trí thức, nhà khoa học phát huy tối đa khả năng. Chỉ khi chúng ta hành động thực chất và đồng bộ, mục tiêu đưa TP.HCM trở thành trung tâm KHCN và ĐMST tầm cỡ quốc tế mới có thể trở thành hiện thực”, ông Quang nhấn mạnh.
Song Hậu
Bình luận (0)