Trái cây rớt giá, nông dân lao đao

Được mùa trái cây là niềm vui lớn của người nông dân. Nhưng ngược lại cũng là nỗi buồn khi các loại trái cây cứ rớt giá thê thảm.

Trái cây rớt giá tại chợ rau củ, Q.7, TP.HCM

Méo mặt vì giá “đứt thắng”

Đối với gia đình bà Tám Liên ngụ ở P.3, Q.Bình Thạnh, cam sành và thanh long là 2 loại trái cây thường được mọi người trong nhà lựa chọn vì chất lượng ngon, bổ và hợp khẩu vị. Bà Tám Liên cho biết: “Có thời gian thanh long lên giá đến 35 – 40 ngàn/kg loại ngon. Cam sành tuy rẻ hơn nhưng giá cũng không dưới 30 ngàn đồng/kg nên tôi ít mua hơn. Nhưng cả tuần nay hầu như ngày nào tôi cũng mua cam sành, thanh long, dưa hấu vì giá quá rẻ. Cam sành loại ngon 1kg giá chỉ 15 đến 18 ngàn đồng, còn thanh long giá cũng tương đương”.

Dạo một vòng qua các chợ truyền thống ở Thủ Đức, Bình Thạnh, Q.4, Q.7 rất nhiều mặt hàng trái cây giá đang tuột dốc từng ngày rất thê thảm. Trước đây vào mùa hiếm, các loại quả chỉ được bày bán trong khay, trên sạp nay lại được trải ni-lông bán đổ đống tràn ra lề đường. Chị Hạnh, một tiểu thương tại chợ Rau Củ, P.Tân Phú, Q.7 khẳng định các loại trái cây này đang trúng mùa ở miền Tây nên mới nhiều và giá lại rẻ gần như cho. Thay vì vui mừng người phụ nữ quê gốc ở Vĩnh Long than vãn: “Nếu trước đây khi hàng hiếm bán 1kg trái cây lời 4, 5 ngàn đồng thì bây giờ vừa khó bán do cạnh tranh nên chỉ lời được 1, 2 ngàn đồng 1kg”. Theo chị Hạnh, nhiều khi buổi chiều ế bán huề vốn để ngày mai lấy hàng mới giá rẻ hơn. Đó cũng là nỗi buồn của rất nhiều tiểu thương tại các chợ đầu mối ở Thủ Đức, Bình Chánh, Bình Tân, Tân Phú vì hàng nhiều mà lãi chẳng được bao nhiêu mà nghỉ kinh doanh thì không được vì nghề sinh sống hàng ngày của họ. Hầu hết tại các chợ này giá các loại trái cây vườn đều giảm 50%.

Nỗi lo của nhà vườn

Chị Xuân Mẫn – một giáo viên ở Q.Bình Thạnh cho hay, gia đình chị ở Trà Ôn, Vĩnh Long có 1.000m2 vườn trồng thanh long, một tháng nay đã vào vụ thu hoạch nhưng không có thương lái đến đặt mua như mấy năm trước, bởi vậy giá thu mua càng ngày càng rẻ. “Nếu trước đây thương lái đặt mua 15 đến 20 ngàn đồng thì năm nay chỉ còn 10 ngàn đồng và đang còn xuống nữa”. Theo chị Mẫn, không chỉ thanh long mà vườn cam sành bên ngoại nhà chị gần đó đã vào mùa thu hoạch cũng đang chờ người mua nhưng hầu như rất ít người đến hỏi. Tình hình chung, các nhà vườn dưa hấu, nhãn, chôm chôm, bưởi… cũng đang lo lắng đứng ngồi không yên vì được mùa mà không được giá. Trong lúc đó chi phí phân bón, thuốc sâu, công thuê lại tăng mà vốn thu hoạch chưa được một nửa. Cùng với bức tranh “được mùa mất giá” ở miền Tây thì một số nhà vườn khác ở Bà Rịa – Vũng Tàu, Bình Thuận, Bình Phước cũng đang điêu đứng vì các loại trái cây lâm vào tình trạng ế nhệ phải bán thốc bán tháo.

Theo bà Nghĩa, một chủ vườn ở Bầu Bàng, Bình Phước, trái cây mất giá trước hết do người trồng thâm canh đổ xô ươm các loại giống cây trước đó rất hút hàng. Hơn nữa, hiện nay do thời tiết thất thường, số lượng cây trồng quá nhiều dù sản lượng cao nhưng chất lượng lại tỷ lệ nghịch vì không ngon, sâu bệnh nhiều và thiếu đầu ra bao tiêu sản phẩm. Một vài người có tiền lại đổi khẩu vị sang trái cây nhập ngoại, hoa quả xách tay. Tình trạng này có thể được so sánh như một biểu đồ hình sin theo số lượng có khi trồi lên rồi có mùa lại trụt xuống. Người trồng trọt vẫn chưa làm chủ được sản phẩm của mình mà chỉ biết thụ động “chạy theo” thị trường một cách tự phát.

Ông Bùi Đăng Hưng – Chủ tịch Hiệp hội Thanh long tỉnh Bình Thuận cho biết, hiện tại Trung Quốc vẫn là thị trường nhập khẩu chính của Việt Nam. Thời điểm này các loại trái cây của Trung Quốc đang vào mùa thu hoạch nên sức mua thanh long giảm làm cho sản phẩm ứ đọng, thị trường tiêu thụ giảm vì thế giá bán càng ngày càng xuống thấp. Đây chính là khó khăn cho người nông dân khi thanh long vào chính vụ. Không thể ngồi chờ may rủi từ bên ngoài, người nông dân tìm cách tự thu hoạch rồi đem đi bán lẻ để tìm cách “đẩy” đi những sản phẩm quý giá mà từng ngày họ dầm mưa dãi nắng đổi bằng mồ hôi công sức và vốn liếng của những mùa vụ trước.

Bài, ảnh: Nguyễn Hoàng Anh