Tranh chấp thương mại lớn nhất Mỹ – Trung Quốc

Ủy ban Thương mại quốc tế Mỹ (ITC) hôm 30.12 đã nhất trí áp mức thuế chống phá giá từ 10% đến 16% đối với ống thép nhập khẩu từ Trung Quốc dùng để dẫn dầu mỏ và khí đốt. Hãng tin AFP dẫn thông cáo của ITC tuyên bố sản phẩm nói trên đã gây phương hại đến ngành công nghiệp sản xuất thép của Mỹ. Các luật sư cho hay đây là vụ tranh chấp thương mại lớn nhất giữa Mỹ và Trung Quốc từ trước đến nay xét trên giá trị mậu dịch.

Thời gian gần đây, nhu cầu nhập khẩu ống thép dẫn dầu của Mỹ tăng rất mạnh do giá dầu tăng cao. Trong giai đoạn 2006 -2008, lượng ống thép nhập từ Trung Quốc vào Mỹ tăng 203% và vào năm 2008, giá trị nhập khẩu mặt hàng này lên đến hơn 2,7 tỉ USD. Đầu năm ngoái, các công ty thép và công đoàn của Mỹ đã kiện lên ITC, cáo buộc Bắc Kinh trợ giá cho các nhà sản xuất nội địa để tạo lợi thế cạnh tranh cho các nhà xuất khẩu thép bán sản phẩm vào thị trường Mỹ với giá thấp. AFP dẫn lời một quan chức giấu tên cho biết trong 10 ngày nữa, ITC sẽ chính thức chuyển quyết định nói trên cho Bộ Thương mại Mỹ để chính thức ban hành thành quy định. Mức thuế mới sẽ được thêm vào những quy định thuế quan thông thường từ trước tới nay đối với hàng nhập khẩu Trung Quốc.

Bắc Kinh hôm qua cũng đã lên tiếng phản đối quyết định của ITC và cho rằng mình bị mang ra làm “vật tế thần” cho chủ nghĩa bảo hộ mậu dịch của Mỹ. Bộ Thương mại Trung Quốc tuyên bố trên website mofcom.gov.cn rằng khủng hoảng kinh tế toàn cầu và nhu cầu dầu mỏ giảm mới là thủ phạm gây ảnh hưởng đến các nhà sản xuất Mỹ chứ không phải các chính sách của nước này. “Ngành công nghiệp nội địa Mỹ đang tìm kiếm sự bảo hộ và đổ lỗi cho hàng nhập khẩu vì những khó khăn của mình” – Reuters dẫn lời một quan chức nói – “Phán quyết cho rằng ống thép của Trung Quốc ảnh hưởng xấu đến kinh tế Mỹ là một bước đi hết sức sai lầm”. Hiện Chính phủ Trung Quốc chưa nhắc đến bất cứ hành động trả đũa nào nhưng giới quan sát đáánh giá đây chỉ chuyện sớm muộn.

Mỹ và Trung Quốc đều là đối tác thương mại lớn thứ hai của nhau, với tổng kim ngạch thương mại song phương đạt hơn 211 tỉ USD trong 9 tháng đầu năm 2009. Tuy nhiên, năm qua cũng liên tục xảy ra tranh chấp giữa hai nước mà nguyên nhân sâu xa là từ việc Trung Quốc kiềm giá đồng nhân dân tệ. Chính quyền Tổng thống Barack Obama hồi tháng 9 năm ngoái đánh thuế 35% đối với vỏ và lốp ô tô nhập từ nước này với cáo buộc các doanh nghiệp đối tác bán phá giá hoặc được hưởng trợ giá xuất khẩu. Trung Quốc sau đó đã nộp đơn kiện lên Tổ chức Thương mại thế giới và cáo buộc Mỹ thực hiện bảo hộ mậu dịch. Nước này cũng trả đũa bằng cách điều tra chống bán phá giá đối với xe hơi và thịt gà nhập của Mỹ.