Trẻ hay đòi hỏi, phụ huynh ứng xử cách nào?

Tạp Chí Giáo Dục

Thứ năm, 18.04.2019, 10:04

Đứng trước những đòi hỏi của trẻ, các bậc cha mẹ phải thật tỉnh táo, tế nhị, tìm cách ứng xử phù hợp để giúp cho trẻ phát triển nhân cách toàn diện khi lớn lên…

Ảnh minh họa. Ảnh: I.T

Bao giờ cũng thế, với trẻ con thì những đòi hỏi liên tục luôn có thể là những nhu cầu chính đáng. Con thích chiếc xe hơi này, con thích chiếc máy bay kia, mua cho con đồ chơi nọ hay mua cho con búp bê kia… Tất cả đều là những câu nói khá quen thuộc của trẻ dù đồ chơi của trẻ vẫn còn khá nhiều ở nhà. Ngay cả món đồ chơi cùng loại trẻ mới được một người thân tặng hôm qua, hôm nay đi siêu thị lại cứ muốn đòi cho bằng được… Nhiều bậc cha mẹ thực sự khổ sở vì phải ứng xử trong những tình huống rất khó xử như trên…

Theo TS. tâm lý Huỳnh Văn Sơn, ứng xử trước những tình huống như trên không thực sự khó nếu chỉ nhìn ở góc độ cho hay không cho, thỏa mãn hay không thỏa mãn. Vấn đề ở đây chính là lúc sự ứng xử của cha mẹ như thế nào sẽ để lại những dấu ấn đặc biệt quan trọng trong tâm trí của trẻ. Trong những trường hợp như thế, dạy cho trẻ biết tiết kiệm, biết thích nghi với những hoàn cảnh khác nhau trong cuộc sống, hiểu được thực tế gia đình, thực tế cuộc sống là điều rất cần thiết…

Mặt khác, không phải bao giờ cũng thật ngắn gọn với trẻ là được hay không được mà rất cần những lời giải thích. Có những lời giải thích rất đơn giản, dễ hiểu trên góc nhìn trẻ thơ nhưng cần lắm những lời giải thích ngọt ngào, khéo léo. Cũng đừng bao giờ quên rằng giúp con hiểu hoàn cảnh của gia đình mình còn khó khăn, cả gia đình phải tiết kiệm là điều rất cần thiết. Nhiều phụ huynh đã chia sẻ kinh nghiệm dạy con mình biết tiết kiệm bằng những câu nói rất ấn tượng: “Mẹ biết con rất thích đồ chơi này nhưng gia đình mình nghèo, mẹ phải để dành tiền cho con đi học… Khi nào mình khá giả mẹ sẽ mua đồ chơi thật nhiều cho con…”.

Trong những trường hợp cần kíp, cũng nên dạy trẻ kiềm chế nhu cầu của mình bằng cách đưa ra cho trẻ một thách thức, vượt qua thách thức này nghĩa là trẻ sẽ nhận được một món đồ chơi để thỏa mãn nhu cầu của trẻ. Không hẳn là thách thức đề ra cho trẻ mang tính thách đố mà thách thức ấy vừa sức để khuyến khích trẻ phấn đấu và vươn lên. Nếu vượt qua được thách thức, nghĩa là trẻ sẽ chinh phục được chính ý chí của mình. Cũng có những trường hợp vì thách thức quá lớn nên trẻ sẽ dần dần quên đi nhu cầu của mình. Trong những tình huống thế này, trẻ cũng dần biết cách kiểm soát nhu cầu của chính trẻ trong cuộc sống…

“Một trong những biện pháp cũng có thể sử dụng để tập cho trẻ biết kiểm soát nhu cầu của mình là hãy tập cho trẻ so sánh với môi trường xung quanh. Khi trẻ nhìn thấy những bạn cùng tuổi không vòi vĩnh sẽ phần nào làm cho trẻ ý thức cái nên hoặc chưa nên ở nhu cầu của mình, được hay không với những đòi hỏi của chính mình… Về lâu, về dài, trẻ sẽ hiểu và biết kiểm soát nhu cầu của chính mình một cách tỉnh táo… Lẽ đương nhiên, trẻ nhỏ rất ngây thơ và phần nào còn cảm tính. Cách thức giáo dục và tác động của người lớn phải thực sự rất nhẹ nhàng và kiên nhẫn… Ngày một, ngày hai, những tác động của người lớn sẽ để lại những dấu ấn khó phai trong tâm trí trẻ và dần giúp trẻ hình thành khả năng tự ý thức và kiểm soát chính mình trong cuộc sống. Những thói quen vòi vĩnh sẽ được hạn chế, những đòi hỏi quá đáng cũng sẽ được cân bằng và chắc chắn rằng thái độ của trẻ sẽ thật tích cực để phát triển nhân cách của mình một cách trọn vẹn…” – TS. tâm lý Huỳnh Văn Sơn đúc kết!

Minh Thành