Tri ân thầy cô bằng âm nhạc: Bài cuối: Nhạc sĩ Nguyễn Thập Nhất và hình tượng người thầy

Lần đầu tiên gặp nhạc sĩ Thập Nhất, tôi bị cuốn hút bởi chất nghệ sĩ toát lên từ anh. Nhưng khi tiếp xúc tôi mới biết, con người mang vẻ ngoài bụi bặm ấy lại có một phong cách làm việc rất khoa học và nghiêm túc.

Có lẽ không chỉ riêng tôi mà nhiều người đều không thể quên được những giai điệu rộn ràng cùng ca từ gần gũi của nhạc hiệu: “Quay nhanh, quay nhanh, những bánh xe quay nhanh… Vượt sóng vượt gió…” thường được Đài Truyền hình TP.HCM phát vào mùa đua xe đạp kỷ niệm Ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước 30-4. Có thể nói, bài hát này đã làm nên “thương hiệu” của anh. Không chỉ thế, nhạc sĩ Thập Nhất còn được người yêu nhạc biết đến với hàng loạt ca khúc viết cho thiếu nhi – một thể loại âm nhạc mà anh rất thích và dành trọn tâm huyết trong sự nghiệp sáng tác của mình. Viết nhiều ca khúc cho “lứa tuổi măng non” đến nỗi bây giờ nhắc lại anh không thể nhớ mình đã viết được bao nhiêu bài hát. Anh cũng đoạt được nhiều giải thưởng của Hội Âm nhạc TP.HCM và Hội Âm nhạc Việt Nam cho thể loại âm nhạc này. Khi được hỏi về những ca khúc dành tặng thầy cô, nhạc sĩ Thập Nhất tâm sự: “Tôi ít sáng tác ca khúc dành riêng cho thầy cô. Nhưng, trong hầu hết các bài hát thiếu nhi của tôi đều phảng phất bóng dáng thầy cô, mái trường và tuổi học trò trong đó”.

Bị tôi “tra hỏi” mãi, anh mới “nhớ” ra được một ca khúc mà mình đã viết riêng cho những người làm nghề “gõ đầu trẻ”. Đó là ca khúc Nhớ về thầy tôi được anh viết từ ý tưởng của một vở kịch. Anh cho biết thêm: “Đây là ca khúc được tôi sáng tác cho một vở kịch của HTV với nội dung xoay quanh câu chuyện một nhà giáo tham gia chiến đấu tại chiến trường và đã hy sinh trong khi làm nhiệm vụ. Và ở quê nhà, những học trò mà ông dạy năm xưa luôn nhớ về hình ảnh người thầy của mình”. Và sau khi vở kịch được phát sóng, ca khúc Nhớ về thầy tôi đã được công chúng yêu âm nhạc, nhất là giới học sinh, sinh viên đón nhận rất nồng nhiệt. Nói đến đây, như không giấu được những cảm xúc của tuổi học trò, nhạc sĩ Thập Nhất hát vài câu cho tôi nghe: “Về lại trường xưa cuối mùa thu lá rơi nhiều/ Bạn bè ngày xưa giờ đây mỗi đứa một phương/ Ghế đá lặng thinh, phượng vĩ cũng ngủ im lìm/ Một mình lặng lẽ, về với bao kỷ niệm…”. Với anh, thầy cô luôn là những hình ảnh đẹp đẽ gắn liền với kỷ niệm thời áo trắng của mình.

Năm 12 tuổi, cậu bé Thập Nhất đã được “tôi luyện” trong môi trường nghệ thuật khi theo học tại Trường Âm nhạc Việt Nam (sau này đổi thành Nhạc viện Hà Nội) hệ trung cấp chính quy 11 năm với môn sáo trúc. Sau khi tốt nghiệp vào năm 1980, anh được phân công vào miền Nam hoạt động nghệ thuật tại Đoàn Ca múa nhạc Vũng Tàu. Và với “bửu bối” của mình là cây sáo trúc, chàng nghệ sĩ Hà thành đã hăng say biểu diễn và phối khí cho đoàn ở thành phố biển. Trong thời gian này, với nhiệt huyết của tuổi trẻ và niềm đam mê nghệ thuật, anh đã tham gia hoạt động trong CLB Sáng tác trẻ Thành đoàn TP.HCM. Cữ mỗi sáng chủ nhật, anh đều đặn đón xe từ Vũng Tàu lên Sài Gòn sinh hoạt. Nhận thức được kiến thức âm nhạc là một biển rộng mênh mông trong khi kiến thức mình có được chỉ là một hạt cát nhỏ, anh quyết định thi vào Nhạc viện TP.HCM chuyên ngành sáng tác. Nhạc sĩ Thập Nhất bật mí: “Thực ra năm 1983, tôi đã từng thi vào Nhạc viện TP.HCM nhưng bị rớt do quá cẩu thả và hơi ngông. Một năm sau, khi thấy mình đã chín chắn hơn, tôi quyết định thi lại lần nữa và được theo học luôn từ đó”. Đến năm 1988, khi tốt nghiệp, anh về dạy ở Trường Trung học Sư phạm Mầm non (hiện nay là Khoa Mầm non thuộc Trường Đại học Sài Gòn). Hai năm sau, anh chuyển về Đài Truyền hình TP.HCM công tác và được phân công phụ trách mảng âm nhạc thiếu nhi. Bảy năm sau, nhạc sĩ Nguyễn Nam, Trưởng ban Ca nhạc của đài, lại phân công anh đến với phong trào sinh viên qua chương trình Âm nhạc và đời sống, sau đó là chương trình Một thời và mãi mãi. Hiện nay anh đang là Phó trưởng ban Ca nhạc Đài Truyền hình TP.HCM.

“Người thầy mà tôi nhớ nhất là nhạc sĩ Ngọc Phan, người đã dạy tôi những kỹ thuật thổi sáo từ cơ bản đến chuyên môn. Bên cạnh khả năng thổi sáo cừ khôi thầy còn có khiếu sáng tác nhạc. Thầy luôn là hình tượng để tôi phấn đấu. Nhưng có lẽ từ đây đến cuối cuộc đời, tôi vẫn không thể làm được như thầy”, nhạc sĩ Thập Nhất nói về người thầy mà anh quý mến nhất.