Triển lãm “Danh nhân Văn hóa Nguyễn Đình Chiểu – Cuộc đời và sự nghiệp”.

Tạp Chí Giáo Dục

Thứ tư, 08.06.2022, 08:06

Tối 7-6, Sở Văn hóa và Thể thao TP.HCM đã tổ chức lễ khai mạc triển lãm “Danh nhân Văn hóa Nguyễn Đình Chiểu – Cuộc đời và sự nghiệp”.

Tiết mục văn nghệ nói về tác phẩm của cụ Đồ Chiểu

Triển lãm trong khuôn khổ chuyến hành trình theo bước chân cụ Đồ Chiểu do UBND TP.HCM phối hợp với UBND tỉnh Bến Tre thực hiện, hướng đến kỷ niệm 200 năm ngày sinh Danh nhân Nguyễn Đình Chiểu (1-7-1822/1-7-2022) – người được UNESCO danh là Danh nhân Văn hóa trong năm 2021.

Phát biểu khai mạc triển lãm, ông Võ Trọng Nam (Phó Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao TP.HCM) cho biết, triển lãm 95 hình ảnh và tư liệu về quê hương, gia đình, cuộc đời của danh nhân Nguyễn Đình Chiểu – người thầy giáo đặc biệt, người thầy thuốc hết lòng vì người bệnh, nhà thơ lớn tiêu biểu cho dòng văn học yêu nước nửa cuối thế kỷ 19.

Đến với triển lãm, công chúng sẽ có dịp xem lại bức bản đồ Gia Định vẽ năm 1815 với quê mẹ cụ Nguyễn Đình Chiểu thuộc làng Tân Thới, huyện Bình Dương, phủ Tân Bình, tỉnh Gia Định (nay là phường Cầu Kho, Q.1, TP.HCM). Đồng thời, người xem có thể tìm thấy những hình ảnh tư liệu như: bia lưu niệm tại Chùa Tôn Thạnh (xã Mỹ Lộc, huyện Cần Giuộc, Long An) là nơi cụ Nguyễn Đình Chiểu từng về dạy học và sáng tác thơ; nền nhà ông Lê Tăng Quýnh ở xã Mỹ Lộc, huyện Cần Giuộc, nơi cụ Nguyễn Đình Chiểu tá túc trong giai đoạn 1859 – 1862; bia lưu niệm nơi cụ Nguyễn Đình Chiểu về sống tại làng An Bình Đông, huyện Bảo An, tỉnh Vĩnh Long giai đoạn 1862 – 1888.

Bên cạnh đó, triển lãm giới thiệu các tác phẩm văn học – nghệ thuật sáng tác trên nền các tác phẩm của cụ Nguyễn Đình Chiểu như: Nói thơ Vân Tiên, Đờn ca tài tử, Sân khấu cải lương vở tuồng “Lục Vân Tiên – Kiều Nguyệt Nga”, vở nhạc kịch Tiên Nga, Phim điện ảnh Truyện thơ Nôm Lục Vân Tiên; Các công trình nghiên cứu về cụ Nguyễn Đình Chiểu và hoạt động kỷ niệm Ngày sinh nhà thơ yêu nước Nguyễn Đình Chiểu; các ngôi trường, đường phố… gắn liền với tên ông.

Khách tham quan triển lãm

Danh nhân Văn hóa – Nhà thơ yêu nước – Cụ Nguyễn Đình Chiểu xuất thân trong gia đình nhà Nho. Ông là điển hình của tấm gương ý chí, nghị lực và niềm tin vào cuộc sống.

Cuộc đời và sự nghiệp thơ văn của cụ Nguyễn Đình Chiểu luôn gắn liền với vận mệnh của đất nước và nhân dân trong giai đoạn lịch sử bi tráng của dân tộc. Những năm đầu chống Pháp với các cuộc khởi nghĩa của người dân yêu nước, với quan niệm sáng tác: “Chở bao nhiêu đạo thuyền không khẳm/ Đâm mấy thằng gian bút chẳng tà”, cụ Nguyễn Đình Chiểu là ngọn cờ đầu của dòng văn học yêu nước Việt Nam thời cận đại.

Từ khi ra đời, các tác phẩm của cụ Nguyễn Đình Chiểu đã góp phần làm nên diện mạo riêng của thơ ca miền Nam giai đoạn nửa cuối thế kỷ 19. Bên cạnh những bài văn tế đậm chất bi tráng như: Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc, những bài thơ Đường luật sâu lắng, truyện thơ của ông, tiêu biểu là Lục Vân Tiên, Dương Từ – Hà Mậu đã đi vào tâm thức của người dân Nam bộ. Mỗi người dân nơi đây tìm thấy sự đồng điệu giữa mình và thế giới nhân vật trong văn thơ cụ Đồ Chiểu từ vẻ đẹp tâm hồn thuần hậu, thủy chung đến cách nói mộc mạc. Và như một lẽ tự nhiên, “lối văn” ấy đã thấm sâu vào đời sống nhân dân qua nhiều hình thức biểu hiện văn hóa đó đến nay, không những ở Việt Nam mà còn trên thế giới đã tìm hiểu, ngưỡng mộ.

Triển lãm sẽ diễn ra tới ngày 17-6 tại Bảo tàng Thành phố Hồ Chí Minh.

Hồ Trinh