Trò chơi điện tử: Tăng cường trí thông minh ở trẻ em?

Nhiều bậc cha mẹ cảm thấy tức giận khi con cái của họ chơi trò chơi điện tử hàng giờ liên tục. Một số cha mẹ thậm chí còn lo lắng việc chơi trò chơi có thể khiến trẻ giảm trí thông minh. Đó là một chủ đề mà các nhà khoa học đã tranh cãi trong nhiều năm qua.

Chơi game chắc chắn sẽ không làm cho trẻ kém thông minh hơn

Trong nghiên cứu mới, chúng tôi đã điều tra cách trò chơi điện tử ảnh hưởng đến tâm trí của trẻ em, phỏng vấn và thử nghiệm hơn 5.000 trẻ em từ 10 đến 12. Và kết quả được công bố trên Tạp chí Scientific Reports (tạp chí quốc tế chuyên về lĩnh vực nghiên cứu khoa học có trụ sở ở Úc) sẽ khiến một số người ngạc nhiên.

Khảo sát rộng về giải trí số ở trẻ em

Trẻ em được hỏi đã dành bao nhiêu giờ mỗi ngày trên mạng xã hội, xem video hoặc TV và chơi trò chơi điện tử. Câu trả lời của các em là: rất nhiều giờ. Trung bình, trẻ em dành hai tiếng rưỡi mỗi ngày để xem video trực tuyến hoặc các chương trình TV, nửa giờ lên mạng xã hội và một giờ chơi trò chơi điện tử.

Tổng cộng, đó là bốn giờ một ngày đối với trẻ em trung bình và sáu giờ đối các trẻ em khác – một phần lớn thời gian rảnh rỗi của một đứa trẻ. Và các báo cáo khác cho thấy điều này đã tăng lên đáng kể trong nhiều thập kỷ. “Màn hình” đã xuất hiện trong các thế hệ trước, nhưng bây giờ chúng thực sự xác định tuổi thơ của trẻ.

Liệu việc chơi game có thật sự ảnh hưởng xấu? Có thể có cả lợi ích và hạn chế đối với trí não đang phát triển của trẻ em. Đối với nghiên cứu của mình, chúng tôi đặc biệt quan tâm đến ảnh hưởng của thời gian sử dụng thiết bị đối với trí thông minh – khả năng học tập hiệu quả, suy nghĩ hợp lý, hiểu các ý tưởng phức tạp và thích ứng với các tình huống mới.

Thông minh là một đặc điểm quan trọng trong cuộc sống của chúng ta và nếu một đứa trẻ thông minh thì sẽ có tính dự đoán cao về thu nhập, hạnh phúc và tuổi thọ trong tương lai của một đứa trẻ. Trong nghiên cứu, việc này thường được đo lường như là hiệu suất trong một loạt các bài kiểm tra nhận thức. Đối với nghiên cứu của mình, chúng tôi đã tạo ra chỉ số thông minh từ năm nhiệm vụ: hai nhiệm vụ về đọc hiểu và từ vựng, một nhiệm vụ về khả năng chú ý và điều hành (bao gồm trí nhớ làm việc, tư duy linh hoạt và tự chủ), một nhiệm vụ đánh giá quá trình xử lý không gian – thị giác và một về khả năng học tập qua nhiều lần thử nghiệm.

Đây không phải là lần đầu tiên ai đó nghiên cứu ảnh hưởng của việc sử dụng điện thoại đối với trí thông minh, nhưng nghiên cứu cho đến nay, đã đưa ra nhiều kết quả khác nhau. Vậy, lần này có gì đặc biệt? Điểm mới của nghiên cứu của chúng tôi là chúng tôi đã tính đến gen và nền tảng kinh tế xã hội. Cho đến nay chỉ có một số nghiên cứu xem xét tình trạng kinh tế xã hội (thu nhập hộ gia đình, trình độ học vấn của cha mẹ và chất lượng vùng lân cận), và không có nghiên cứu nào tính đến ảnh hưởng của di truyền.

Gen quan trọng vì trí thông minh có khả năng di truyền cao. Nếu không được tính toán, những yếu tố này có thể che khuất ảnh hưởng thực sự của thời gian sử dụng thiết bị đối với trí thông minh của trẻ em. Ví dụ, những đứa trẻ sinh ra với một số gen nhất định có thể dễ xem TV hơn và gặp các vấn đề về học tập một cách độc lập. Di truyền là một yếu tố gây nhiễu lớn trong bất kỳ quá trình tâm lý nào, nhưng cho đến gần đây điều này vẫn khó được tính đến trong các nghiên cứu khoa học do chi phí phân tích bộ gen quá lớn và hạn chế về công nghệ.

Dữ liệu chúng tôi sử dụng cho nghiên cứu của mình là một phần của nỗ lực thu thập dữ liệu lớn ở Hoa Kỳ để hiểu rõ hơn về sự phát triển ở thời thơ ấu: dự án Phát triển trí não và nhận thức cho trẻ vị thành niên. Mẫu của chúng tôi đại diện cho Hoa Kỳ về giới tính, chủng tộc, dân tộc và tình trạng kinh tế xã hội.

Kết quả

Chúng tôi nhận thấy rằng khi lần đầu tiên chúng tôi hỏi đứa trẻ ở mười tuổi xem chúng chơi bao nhiêu, cả việc xem video và giao lưu trực tuyến đều có liên quan đến trí thông minh dưới mức trung bình. Trong khi đó, chơi game hoàn toàn không liên quan đến trí thông minh. Những kết quả về thời gian sử dụng thiết bị này hầu hết phù hợp với nghiên cứu trước đây. Nhưng khi chúng tôi theo dõi vào một ngày sau đó, chúng tôi nhận thấy rằng chơi game có tác động tích cực và có ý nghĩa đối với trí thông minh.

Trong khi những đứa trẻ chơi nhiều trò chơi điện tử hơn ở mười tuổi trung bình không thông minh hơn những đứa trẻ không chơi game, chúng cho thấy sự tăng trưởng trí thông minh nhiều nhất sau hai năm, ở cả nam và nữ. Ví dụ, một đứa trẻ nằm trong top 17% về số giờ chơi game đã tăng chỉ số IQ của chúng nhiều hơn khoảng 2,5 lần so với những đứa trẻ trung bình trong hơn hai năm.

Đây là bằng chứng về tác động có lợi của trò chơi điện tử đối với trí thông minh. Kết quả này phù hợp với nghiên cứu trước đó, trong đó những người tham gia được chỉ định ngẫu nhiên để chơi trò chơi điện tử hoặc một nhóm đối chứng. Phát hiện của chúng tôi cũng phù hợp với các nghiên cứu song song cho thấy rằng khả năng nhận thức không cố định, nhưng có thể được giáo dục – bao gồm các nghiên cứu với các ứng dụng can thiệp đào tạo nhận thức.

Phương tiện truyền thông xã hội không ảnh hưởng đến sự thay đổi trong trí thông minh sau hai năm. Việc nhắn tin nhiều giờ không làm tăng trí thông minh của trẻ, nhưng cũng không có hại. Cuối cùng, xem TV và video trực tuyến đã cho thấy tác dụng tích cực một trong các phân tích, nhưng không ảnh hưởng gì khi tính đến giáo dục của cha mẹ (trái ngược với yếu tố rộng hơn là “tình trạng kinh tế xã hội”). Có một số hỗ trợ thực nghiệm rằng nội dung TV/video chất lượng cao, chẳng hạn như chương trình Sesame Street, có tác động tích cực đến kết quả học tập ở trường và khả năng nhận thức của trẻ. Nhưng những kết quả đó rất hiếm.

Khi nghĩ về tác động của những phát hiện này, điều quan trọng cần lưu ý là có nhiều khía cạnh tâm lý khác mà chúng ta chưa xem xét, chẳng hạn như sức khỏe tâm thần, chất lượng giấc ngủ và việc tập thể dục. Kết quả của chúng tôi không nên được coi là một khuyến nghị chung cho tất cả các bậc cha mẹ để cho phép con trẻ chơi game không giới hạn. Nhưng đối với những bậc cha mẹ cấm cản con cái của họ chơi trò chơi điện tử, thì bây giờ có thể cảm thấy tốt hơn khi biết rằng chơi game có thể làm cho trẻ thông minh hơn.

Thủy Phạm
(Theo TheConversation)