Lý do Bộ GD-ĐT yêu cầu các cơ sở giáo dục ĐH rà soát, đổi mới chương trình đào tạo các ngành khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán (STEM) là để đáp ứng chuẩn chương trình, yêu cầu thực tiễn và tiếp cận các chuẩn mực quốc tế.
Ngày 20-9, Bộ GD-ĐT ban hành Công văn số 5695 gửi các cơ sở giáo dục ĐH nhằm triển khai thực hiện Đề án đào tạo nguồn nhân lực phục vụ phát triển công nghệ cao giai đoạn 2025-2035, định hướng đến năm 2045 (theo Quyết định số 1002/2025 của Thủ tướng Chính phủ).
Tiếp cận các chuẩn mực quốc tế
Để thực hiện đề án, Bộ GD-ĐT đề nghị các cơ sở giáo dục ĐH xây dựng kế hoạch cụ thể; phù hợp với mục tiêu, định hướng phát triển, năng lực đào tạo và nghiên cứu. Cụ thể, bộ yêu cầu các cơ sở giáo dục ĐH rà soát, đổi mới chương trình đào tạo các ngành khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán (STEM); đáp ứng chuẩn chương trình, yêu cầu thực tiễn và tiếp cận các chuẩn mực quốc tế. Khuyến khích áp dụng mô hình giáo dục hội tụ, chú trọng năng lực thực tiễn và tiếp cận liên ngành (nhất là các chương trình đào tạo sau ĐH về công nghệ số, trí tuệ nhân tạo và công nghệ sinh học). Đồng thời, khuyến khích xây dựng, triển khai các chương trình đào tạo kỹ sư chuyên sâu đặc thù theo mô hình tích hợp chương trình cử nhân; có thể tuyển học sinh tốt nghiệp THPT vào học từ đầu hoặc tiếp nhận sinh viên tốt nghiệp trình độ cử nhân các ngành phù hợp, ngành gần để học chuyên sâu, học chuyển đổi.
Song song đó, tăng cường phát triển các chương trình đào tạo chất lượng cao STEM thông qua hợp tác với những cơ sở giáo dục ĐH uy tín trên thế giới; triển khai theo các mô hình liên kết đào tạo, nhất là ở các trình độ sau ĐH. Đổi mới và đa dạng hóa những phương thức tổ chức đào tạo các ngành STEM; ứng dụng đào tạo số, trí tuệ nhân tạo và mô hình giáo dục mở gắn kết với doanh nghiệp, viện nghiên cứu để hình thành hệ trí tuệ nhân tạo, không gian ảo.
Bộ cũng yêu cầu các cơ sở giáo dục ĐH căn cứ vào năng lực, thế mạnh về nghiên cứu, đào tạo để lập kế hoạch và tổ chức tuyển sinh, đào tạo các chương trình kĩ sư, thạc sĩ tài năng từ năm 2025 tới 2035. Mời giảng viên giỏi tham gia, áp dụng những phương pháp đào tạo hiện đại và công nghệ tiên tiến; bảo đảm các mục tiêu đề ra trong từng giai đoạn. Trong đó, thống nhất phương thức tuyển sinh đối với tất cả chương trình đào tạo kĩ sư, thạc sĩ tài năng; phương thức xét tuyển đối với đào tạo tiến sĩ theo từng ngành, nhóm ngành. Xây dựng quy chế phối hợp tổ chức đào tạo; mời các giảng viên giỏi, chuyên gia giàu kinh nghiệm hướng dẫn và hỗ trợ người học; áp dụng triệt để các phương pháp đào tạo hiện đại, công nghệ giáo dục tiên tiến phù hợp với đối tượng sinh viên, học viên tài năng. Bộ lưu ý các cơ sở giáo dục ĐH gắn kết chặt chẽ quá trình đào tạo với nghiên cứu khoa học và sáng tạo công nghệ; ươm tạo và phát triển nhóm nghiên cứu mạnh, nhất là các nhóm nghiên cứu liên ngành, liên trường.
Thu hút giảng viên giỏi, hỗ trợ điều kiện làm việc dài hạn
Cũng theo yêu cầu của Bộ GD-ĐT, các cơ sở giáo dục ĐH gắn kết chặt chẽ đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao với thu hút, trọng dụng người có trình độ tiến sĩ các ngành STEM đang làm việc ở nước ngoài; ưu tiên xét tuyển, cử giảng viên đi học tiến sĩ khối ngành STEM tại các cơ sở giáo dục ĐH có uy tín trên thế giới. Ưu tiên giao nhiệm vụ nghiên cứu khoa học trong các lĩnh vực công nghệ chiến lược cho giảng viên của các chương trình đào tạo kĩ sư, thạc sĩ tài năng; nghiên cứu sinh các lĩnh vực khoa học cơ bản, kỹ thuật then chốt. Có chính sách khuyến khích hợp tác đào tạo thạc sĩ, tiến sĩ các ngành STEM gắn với nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ giữa cơ sở giáo dục ĐH với doanh nghiệp theo cơ chế đặt hàng dựa trên kết quả đầu ra.
| Trước đó, vào ngày 24-5-2025, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 1002 phê duyệt Đề án đào tạo nguồn nhân lực phục vụ phát triển công nghệ cao giai đoạn 2025-2035, định hướng đến năm 2045.
Đề án đặt mục tiêu chuẩn bị nguồn nhân lực STEM có trình độ chuyên môn, kỹ thuật cao đáp ứng nhu cầu mở rộng đầu tư phát triển các lĩnh vực công nghệ cao; trọng tâm là đội ngũ nhân lực tài năng có khả năng tham gia sâu vào công đoạn nghiên cứu và phát triển công nghệ chiến lược, công nghệ cao được ưu tiên. Tạo lợi thế cạnh tranh quốc gia trong thu hút đầu tư từ các tập đoàn công nghệ lớn trên thế giới; góp phần chuyển dịch cơ cấu nền kinh tế và phát triển bền vững đất nước trong kỷ nguyên mới dựa trên khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và chuyển đổi xanh. |
Xây dựng và triển khai chính sách thu hút, duy trì ổn định đội ngũ giảng viên giỏi đồng thời áp dụng chính sách hỗ trợ dài hạn về điều kiện làm việc, sinh hoạt và nghiên cứu, nhất là đối với giảng viên trẻ có tiềm năng. Mặt khác, các cơ sở giáo dục ĐH cần tăng cường mở rộng quan hệ quốc tế với những cơ sở giáo dục ĐH ở các quốc gia, nền kinh tế có trình độ phát triển cao về khoa học – công nghệ; với những tập đoàn công nghệ lớn cũng như các tổ chức quốc tế để trao đổi kinh nghiệm, hợp tác về đào tạo nguồn nhân lực gắn với nghiên cứu, phát triển công nghệ cao.
Ngoài ra, Bộ GD-ĐT còn đề nghị các cơ sở giáo dục ĐH ưu tiên đầu tư nâng cấp hệ thống phòng thí nghiệm, công nghệ và học liệu phục vụ đào tạo, nghiên cứu công nghệ cao. Huy động sự hỗ trợ kinh phí, học bổng từ phía doanh nghiệp; tạo điều kiện cho người học được thực hành, thực tập tại doanh nghiệp. Xây dựng những trung tâm đào tạo và nghiên cứu xuất sắc trong lĩnh vực công nghệ cao, công nghệ chiến lược theo mô hình hợp tác công – tư với sự tham gia của các tập đoàn công nghệ lớn, các doanh nghiệp sử dụng nhân lực lẫn những công ty cung cấp dịch vụ đào tạo công nghệ chuyên sâu.
Mê Tâm
Bình luận (0)