Ngày 30-10, tại TP.HCM, Bộ GD-ĐT phối hợp với Hội Khuyến học Việt Nam đã tổ chức Hội thảo “Vai trò của trường ĐH đối với việc học tập suốt đời của người lớn”. Tại đây, các chuyên gia GD khẳng định, trường ĐH cần “mở” để phục vụ học tập suốt đời của mọi tầng lớp nhân dân…
Bà Nguyễn Thị Doan (nguyên Phó Chủ tịch nước, Chủ tịch Hội Khuyến học Việt Nam) phát biểu tại hội thảo
Việt Nam đã tụt hậu nhiều
Theo bà Nguyễn Thị Doan (nguyên Phó Chủ tịch nước, Chủ tịch Hội Khuyến học Việt Nam), nhân dân ta có truyền thống hiếu học, lại thông minh, sáng tạo và cần cù. Những tố chất quý báu đó không ngừng được nuôi dưỡng, phát huy và đã giúp đất nước phát triển. Nhưng nhìn vào sự phát triển của nước ta và của nhiều nước trong khu vực lẫn quốc tế chúng ta thấy có khoảng cách lớn về trình độ quản lý, trình độ chuyên môn. Chất lượng nguồn nhân lực của chúng ta nhìn chung còn thấp, chưa đáp ứng nhu cầu. Điều đó đe dọa phá vỡ nhiều kế hoạch trong chiến lược phát triển, trong đó có thị trường lao động. Nếu chúng ta không có giải pháp khắc phục thì điều này sẽ diễn ra nhanh chóng hơn chúng ta nghĩ. Hiện nay trong khi các nước tiên tiến, phát triển đất nước dựa vào vốn tri thức do học tập, sáng tạo, nghiên cứu mà có. Phần lớn các thành tựu họ đạt được đều dựa trên sự hiểu biết và do nắm bắt nhanh chóng các thành tựu của khoa học công nghệ hiện đại thì Việt Nam mặc dù đã có nhiều chủ trương phát triển đất nước phải dựa vào kinh tế tri thức, coi GD-ĐT, khoa học – công nghệ là quốc sách hàng đầu, Chính phủ có nhiều giải pháp triển khai chủ trương trên nhưng kinh tế tri thức vẫn chưa phát triển, sự hiểu biết đủ để vận dụng thành tựu khoa học công nghệ hiện đại vẫn còn khoảng cách khá xa so với các nước, thậm chí có nước cách đây vài chục năm họ còn thua kém ta.
“Chúng ta vẫn phát triển kinh tế dựa vào lao động giản đơn và khai thác tài nguyên đến cạn kiệt trong một thời gian dài. Việt Nam đã tụt hậu nhiều so với nhiều nước, tuy kinh tế Việt Nam vẫn phát triển nhưng còn thiếu bền vững”, bà Doan đánh giá.
Thực tế đã chứng minh, một quốc gia muốn phát triển về khoa học công nghệ và tăng trưởng kinh tế bền vững thì nhất thiết phải có 2 yếu tố. Đó là một hệ thống GDĐH hoàn chỉnh đẳng cấp quốc tế và một lực lượng lao động chất lượng tốt (mà lực lượng này phần lớn do chính các trường ĐH cung cấp). Có thể nói, sự phát triển bền vững của đất nước do hệ thống GDĐH quyết định.
ĐH cần phải “mở”
| “Tôi hy vọng các trường ĐH sẽ có nhiều đổi mới, là địa chỉ tin cậy đầu tiên để người học tìm đến học tập nâng cao trình độ, hiểu biết, kỹ năng đáp ứng yêu cầu của cuộc cách mạng 4.0 đang diễn ra nhanh chóng. Tôi cũng đề nghị Chính phủ sớm hoàn thiện các cơ chế; Bộ GD-ĐT quyết tâm chỉ đạo triển khai các chính sách, tạo điều kiện cho các trường ĐH hoàn thành được nhiệm vụ rất nặng nề mà một thời gian khá dài chúng ta thúc đẩy chậm”, nguyên Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Doan bày tỏ. |
GS.TS Phạm Tất Dong – Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hội Khuyến học Việt Nam – thẳng thắn, lực lượng lao động của nước ta (bao gồm hàng chục triệu người đang làm việc với tư cách là cán bộ quản lý, cán bộ lãnh đạo, công chức, viên chức, nhà giáo, thầy thuốc và các lao động trong các doanh nghiệp, trên đồng ruộng, ngoài hải đảo…) với trình độ chuyên môn, nghiệp vụ hiện có đang chới với trong nắm bắt nhiều thành quả của khoa học và công nghệ mới. Nguy cơ tụt hậu ngày càng tăng. Giải pháp để thoát ra khỏi sự bế tắc này là tất cả mọi người đều phải học tập, học tập suốt đời để khỏi bị đứng ngoài dòng chảy của thời đại; trường ĐH phải trở thành đại diện cho trí tuệ đỉnh cao của đất nước và của từng địa phương, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho tương lai, cung ứng và chia sẻ tri thức mới cho mọi lực lượng lao động đang hoạt động trong nền kinh tế quốc dân…
Đặc biệt, các trường ĐH cần phát triển theo hướng tăng tính mở; nhất là mở về đối tượng phục vụ, về các hình thức, các công nghệ và ý tưởng học tập. Xây dựng một số trường hoặc viện ĐH mở tạo điều kiện để đông đảo người lớn trở thành những học viên. Việc đào tạo phải theo một cơ chế mềm dẻo, không hạn chế đầu vào, không định hướng văn bằng; hướng việc học vào yêu cầu đáp ứng chất lượng công việc, không tạo ra những rào cản trước việc học hành của người lớn.
Đồng tình, Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Hữu Độ cho rằng, các trường cần mở rộng cơ hội tiếp cận cho mọi người, làm sao để không hạn chế đầu vào, không định hướng về văn bằng vì đặc điểm của GD người lớn là để phục vụ cho chất lượng công việc được tốt hơn.
Bên cạnh nhấn mạnh tầm quan trọng của việc rà soát nhu cầu học tập của người dân, Thứ trưởng mong muốn các trường ĐH biên soạn những tài liệu bồi dưỡng giúp người dân có điều kiện học tập suốt đời. Nội dung chương trình cần được xây dựng sao cho dễ tiếp cận; nghiên cứu đổi mới cách đánh giá sao cho phù hợp với việc học tập suốt đời.
“Ngay cả đội ngũ giảng viên cũng cần học tập nên cần được quan tâm. Bởi việc chính chúng ta đang là sản phẩm của nền GD nặng về truyền thụ kiến thức mà lại làm nhiệm vụ chuyển sang nền GD mới – chú trọng phát triển phẩm chất năng lực – là rất khó khăn”, Thứ trưởng nhấn mạnh.
Mê Tâm
Bình luận (0)