Nhiều trường nghề lo lắng sẽ “chết” nếu thực hiện cơ chế tự chủ, trong khi đó một số trường khẳng định vẫn… sống tốt khi dứt “bầu sữa” ngân sách. Đây là ý kiến của các đại biểu tại Hội thảo “Quản lý hiệu quả cơ sở giáo dục nghề nghiệp (GDNN)” do Chương trình hợp tác Việt – Đức “Đổi mới đào tạo nghề tại Việt Nam” phối hợp với Tổng cục GDNN (Bộ LĐ-TB&XH) tổ chức tại TP.HCM ngày 23-10.
SV Trường CĐ Nghề TP.HCM thực hành nghề cơ khí
Cơ hội nhiều, thách thức cũng lắm
Luật GDNN có hiệu lực từ năm 2015 đưa ra những quy định khuyến khích cơ chế tự chủ tại các cơ sở GDNN của Việt Nam. Theo cơ chế này, các trường tăng cường tự chủ về tài chính, nhân sự, phát triển chương trình, tuyển sinh, hợp tác doanh nghiệp và quản lý chiến lược… Đây sẽ là môi trường hoạt động linh hoạt, cơ hội mới cho các trường kịp thời đáp ứng yêu cầu phát triển, vực dậy tuyển sinh và nâng cao chất lượng đào tạo nguồn nhân lực. Song cũng là thách thức lớn trong bối cảnh tuyển sinh GDNN ở một số trường chưa được khởi sắc.
Tại hội thảo, đại diện các trường cũng bày tỏ lo ngại nếu không còn được bao cấp thì trường sẽ “chết” bởi tuyển sinh không đạt chỉ tiêu, trong khi nguồn thu chủ yếu là từ học phí.
Đồng thời, một số trường cho biết đã xây dựng lộ trình tự chủ tài chính từ nhiều năm nay và thực hiện thí điểm đạt kết quả khả quan. Các trường đang thực hiện thí điểm cơ chế tự chủ cũng đã chia sẻ kinh nghiệm quản lý nhân sự, tổ chức bộ máy hoạt động của các phòng ban theo hướng tinh giản, xây dựng chương trình đào tạo có sự tham gia của doanh nghiệp để giảm chi phí…
Chia sẻ tại hội thảo, chuyên gia đến từ các cơ sở đào tạo nghề của Đức cũng đề cập đến giải pháp để các trường TC-CĐ nghề Việt Nam “sống tốt” khi thực hiện tự chủ, như: thiết lập mối quan hệ đối tác với các công ty, các hiệp hội chuyên môn, xây dựng mô hình hiệu quả chi phí, phương pháp tính toán chi phí và cơ chế chia sẻ chi phí giữa các bên liên quan.
Bà Hồng Thị Thanh Thủy – Phó Hiệu trưởng Trường CĐ Nghề TP.HCM – cho biết, các chuyên gia Đức đã cung cấp kiến thức và kinh nghiệm, gợi mở nhiều ý tưởng cho việc áp dụng tại trường, từ đó đảm bảo hiệu quả công tác quản lý trong bối cảnh tự chủ hiện nay.
Học phí cao vẫn có người học
TS. Nguyễn Thị Hằng – Hiệu trưởng Trường CĐ Kỹ nghệ II – cho rằng, tự chủ mang lại cho trường nhiều trách nhiệm và nhiệm vụ mới, đặc biệt là chủ động trong quản lý, điều hành cũng như mức thu học phí. Bên cạnh thuận lợi vẫn gặp không ít khó khăn khi thực hiện tự chủ, cụ thể là mức học phí phải tăng lên để bù chi, điều này ảnh hưởng lớn đến kinh tế của SV.
Khó là vậy, song trường vẫn hoạt động tốt và kết quả tuyển sinh tăng mạnh trong những năm gần đây. TS. Nguyễn Thị Hằng chia sẻ kinh nghiệm tự chủ: “Để hoạt động tự chủ được thông suốt, trường đã tăng cường đa dạng hóa nguồn thu để bù đắp cho khoản ngân sách đã bị cắt hoặc chi trả cho các chi phí không nằm trong hạng mục phân bổ bởi ngân sách Nhà nước. Gắn kết với doanh nghiệp, trao đổi những chương trình hợp tác mà doanh nghiệp tham gia vào các khâu của quá trình đào tạo, từ phát triển chương trình đến triển khai, đánh giá và cấp chứng chỉ đào tạo”.
Trường CĐ Kỹ thuật Công nghệ Quy Nhơn cũng là một trong số ít trường thực hiện tự chủ từ nhiều năm nay. Ông Phạm Văn Tường – Phó Hiệu trưởng nhà trường – cho biết, khi đã tự chủ thì mức học phí phải tăng gấp nhiều lần mới đủ bù chi cho các khoản lương giáo viên, đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị đào tạo… Khó là vậy nhưng trường vẫn có lối ra chứ không thể “chết” như một số trường khác đang lo lắng. Theo đó, trường thực hiện sáp nhập các phòng chức năng, đồng thời chuyển đổi cán bộ, giáo viên các ngành nghề. Khoa nào không tuyển sinh được xem như giáo viên, cán bộ đó không có giờ giảng, tức không có lương. Cách làm này khuyến khích cán bộ, giáo viên phải năng động, sáng tạo và làm việc hết mình, mỗi người phải kiêm nhiều việc và ai làm nhiều thì hưởng nhiều.
“Khi chưa thực hiện tự chủ, trường có 180 CB-GV, khi tự chủ chỉ còn 165 người và sắp tới sẽ tinh giản nữa. Hiện học phí của trường là 11 triệu đồng/năm, cao hơn các trường rất nhiều nhưng không vì thế mà không có người học”, ông Tường cho biết thêm.
Tri Trọng
Bình luận (0)