Tọa đàm Triển khai khung năng lực số cho các môn học vừa được Trường THPT Hùng Vương, phường Chợ Lớn, TP.HCM tổ chức giúp giáo viên có hình dung cụ thể, rõ ràng, tự tin phát triển năng lực số cho học sinh ở bộ môn.
Khảo sát năng lực số của học sinh, giáo viên
Theo cô Trương Thị Bích Thủy – Hiệu trưởng Trường THPT Hùng Vương, tọa đàm được nhà trường tổ chức ngay sau khi Sở GD-ĐT TP.HCM triển khai tập huấn cho cán bộ quản lý, giáo viên về phát triển năng lực số cho học sinh phổ thông, nhằm làm rõ cách tổ chức dạy học, tích hợp và đánh giá năng lực số trong các môn học tại nhà trường, đảm bảo phù hợp Chương trình GDPT 2018, giúp giáo viên tự tin triển khai, phù hợp với đặc thù của nhà trường, không gây quá tải cho học sinh.
Ngoài chủ động gỡ khó cho đội ngũ, cô cho biết, năm học này, nhà trường cũng đưa vào sử dụng phòng Studio, tạo thêm thuận lợi cho giáo viên khi xây dựng học liệu số, bài giảng số giảng dạy. Với riêng học sinh, nhà trường cũng cho các em đăng ký sử dụng phòng Studio để thực hiện các yêu cầu số mà giáo viên đặt ra trong môn học, qua đó hình thành và phát triển năng lực số cho học sinh đồng bộ, hiệu quả.
“Sự chủ động của giáo viên cộng với đầu tư bài bản của nhà trường sẽ là trụ cột để đảm bảo triển khai năng lực số cho học sinh một cách hiệu quả, thiết thực” – cô Thủy nhìn nhận.
Để triển khai khung năng lực số cho học sinh đối với từng bộ môn một cách phù hợp, hiệu quả, Trường THPT Hùng Vương đã khảo sát khung năng lực số của học sinh và giáo viên năm học 2025-2026, với 110 giáo viên và 1.388 học sinh. Các câu hỏi, tiêu chí đánh giá dựa trên 6 miền năng lực số theo quy định của Bộ GD-ĐT.
Kết quả cho thấy, có tới 32% giáo viên thường xuyên sử dụng công nghệ trong dạy và học, bao gồm khai thác dữ liệu thông tin, giao tiếp và hợp tác số, đổi mới, thiết kế bài giảng đa phương tiện, ứng dụng AI…; 20% giáo viên sử dụng một cách thành thạo các kỹ năng trên; Khảo sát cũng chỉ ra 37% học sinh chủ động và thường xuyên sử dụng công nghệ để học tập, đặc biệt có tới 29% học sinh sử dụng công nghệ thành thạo để tra cứu, học tập.
Thầy Lê Thành Trung – Tổ trưởng Tổ vật lý, Trường THPT Hùng Vương nhận định, các chỉ số trên cho thấy nhà trường có nhiều thuận lợi để triển khai khung năng lực số cho học sinh ở các môn học. Quá trình triển khai năng lực số cho học sinh cần được giáo viên chú trọng chuyển từ “biết dùng công cụ” sang “dùng đúng, an toàn và có trách nhiệm”, nhấn mạnh các miền về an toàn, bảo mật và đạo đức số.
Môn học nào cũng hình thành được năng lực số cho học sinh
Tại tọa đàm, giáo viên nhà trường đã được lắng nghe việc triển khai năng lực số ở 3 bộ môn tin học, vật lý và ngữ văn, từ đó các tổ chuyên môn tham khảo, vận dụng, ưu tiên tích hợp nội môn -liên môn, công nghệ mới (AI, IoT, VR), hoạt động STEM/dự án/câu lạc bộ để hình thành và phát triển năng lực số cho học sinh phù hợp.
Theo thầy Phạm Văn Tú – Tổ trưởng Tổ tin học, Trường THPT Hùng Vương, tin học là bộ môn đóng vai trò chủ đạo hình thành năng lực số cho học sinh khi cung cấp kiến thức số cho học sinh, từ đó các môn học khác tạo môi trường để học sinh vận dụng kiến thức số đó vào giải quyết các vấn đề thực tiễn. Đối với từng bài học, quá trình giảng dạy, giáo viên tin học sẽ giúp trang bị năng lực số cho các em cụ thể hóa thông qua hoạt động dạy học. Trong đó, ngoài yêu cầu cần đạt của bài học thì cần xác định được yêu cầu năng lực số cho học sinh là gì.
Tuy nhiên, theo thầy Tú, môn tin học trong Chương trình GDPT 2018 chỉ cung cấp kiến thức số cho học sinh ở mức biết, hiểu và vận dụng. Để phát triển năng lực số cho học sinh ở mức nâng cao và chuyên sâu thì cần thêm các hình thức dạy học tăng cường qua câu lạc bộ, trải nghiệm.
Ở môn vật lý, thầy Lý Thanh Nguyên cho rằng, để phát triển năng lực số cho học sinh thì giáo viên cần khai thác công nghệ số để tìm kiếm, xử lý, phân tích dữ liệu và mô phỏng thí nghiệm. Đồng thời sử dụng các công cụ cộng tác trực tuyến để thảo luận, chia sẻ kiến thức, nâng cao nhận thức về an toàn số, đạo đức khi sử dụng thông tin. Các phương pháp bao gồm sử dụng phần mềm mô phỏng, thiết bị đo số, nền tảng học tập trực tuyến, các ứng dụng sáng tạo nội dung.
“Trước khi thực hiện bài học, giáo viên giao vấn đề cho học sinh tìm hiểu trước trên hệ thống K12 Online, Padlet… Ở trên lớp, khuyến khích các em tìm kiếm câu trả lời trên internet. Với một số nội dung học tập phù hợp, giáo viên cho học sinh sử dụng các công cụ số để tạo ra nội dung học tập mới như thuyết trình, video giải thích khái niệm vật lý, vận dụng AI tạo sản phẩm. Đặc biệt, giáo viên đổi mới cách kiểm tra đánh giá trên môi trường số, qua đó cũng hình thành năng lực số cho học sinh từ môn học” – thầy Nguyên dẫn chứng.
Khẳng định năng lực số cho học sinh không chỉ được hình thành ở các môn tự nhiên, thầy Phan Quang Thông – Tổ trưởng Tổ ngữ văn đánh giá, môn ngữ văn có nhiều thuận lợi để phát triển năng lực số cho học sinh. Chương trình ngữ văn GDPT 2018 khuyến khích phương pháp học tập chủ động, sáng tạo và tự học. Công nghệ số tạo cơ hội cho học sinh khai thác tri thức văn học rộng mở và linh hoạt hơn. Hơn hết, các kỹ năng trong môn văn như đọc, hiểu, viết, phân tích, thuyết trình có thể lồng ghép với kỹ năng số một cách tự nhiên. Việc vận dụng năng lực số vào môn học không chỉ góp phần đổi mới phương pháp giảng dạy mà còn thúc đẩy học sinh chủ động, sáng tạo, sử dụng công nghệ tạo ra sản phẩm học tập có giá trị thẩm mỹ và học thuật.
Cụ thể, thầy Thông chia sẻ, trong dạy học ngữ văn, năng lực số cho học sinh có thể được tích hợp qua 3 giai đoạn: trước tiết học, trong tiết học và sau tiết học với các hoạt động phù hợp, học sinh sử dụng công nghệ để giải quyết các yêu cầu của bài học. Cạnh đó, hình thành năng lực số cho học sinh còn được phát triển qua hoạt động trải nghiệm, CLB văn học, dự án học tập liên môn, nghiên cứu khoa học.
Yến Hoa
Bình luận (0)