Nhiều ý kiến cho rằng mô hình trường ĐH trọng điểm cần được mở rộng ra cho cả các trường ngoài công lập thay vì chỉ là “sân chơi” chủ yếu của khu vực công lập như hiện nay.
Điều này được các đại biểu đề cập tại tọa đàm “Mô hình trường ĐH trọng điểm trong khu vực ngoài công lập, không sử dụng ngân sách Nhà nước, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao theo chuẩn khu vực và quốc tế” do Trường ĐH Nguyễn Tất Thành tổ chức ngày 14-3.
“Sân chơi” của trường công
Hiện Việt Nam có 18 cơ sở giáo dục ĐH được chọn xây dựng thành trọng điểm quốc gia, gồm 2 ĐH Quốc gia, 3 ĐH vùng và 13 trường ĐH khác. Những cơ sở được công nhận mô hình trọng điểm được Chính phủ ưu tiên giao quyền tự chủ, cụ thể: Tự in và cấp bằng tiến sĩ, toàn quyền cử cán bộ đi học nước ngoài (trừ những trường hợp du học bằng ngân sách Nhà nước), chủ động mời và tiếp nhận giảng viên, sinh viên nước ngoài đến giảng dạy, học tập, đề xuất mở những ngành đào tạo chưa có trong danh mục đào tạo. Đồng thời, hiệu trưởng sẽ quyết định phân bổ ngân sách đầu tư thiết bị và xây dựng cơ bản mà không phải thông qua Bộ GD-ĐT.
Dù mô hình ĐH trọng điểm thể hiện mức độ ưu tiên của Nhà nước tập trung phát triển cho một số trường ĐH đủ điều kiện tuy nhiên theo TS. Nguyễn Đức Nghĩa (Phó giám đốc ĐH Quốc gia TP.HCM), cho đến nay, các trường ĐH trọng điểm vẫn chỉ tập trung trong khu vực công lập, có lẽ do liên quan đến phân bổ và sử dụng nguồn ngân sách công.
“ĐH trọng điểm trong khu vực tư là một mô hình chưa có tiền lệ và có thể là một bước đột phá trong tư duy quản lý, một ý tưởng cần được xem xét thấu đáo đặc biệt trong bối cảnh khó khăn hiện tại của khu vực ngoài công lập” – TS. Phạm Thị Ly (Viện Đào tạo quốc tế ĐH Quốc gia TP.HCM) nói.
Trường tư với giấc mơ “ĐH trọng điểm”
Có tên trong danh sách các ĐH trọng điểm hiện đang là “khao khát” của không ít các trường ĐH ngoài công lập, dù vậy, xung quanh vấn đề này cũng còn nhiều băn khoăn. Theo TS. Ly, trong bối cảnh Nhà nước chưa thể thực hiện những cải cách đồng loạt trên diện rộng thì các trường trọng điểm cùng với những mô hình gần đây như ĐH xuất sắc có thể xem như những “phòng thí nghiệm chính sách” để áp dụng từng bước những đổi mới trong cơ chế quản lý và đánh giá hiệu quả tác dụng của nó.
“Đặc biệt trong khu vực tư, Nhà nước nên khuyến khích mô hình trọng điểm vì nó không tiêu tốn ngân sách mà chỉ cần sự hỗ trợ về chủ trương và chính sách để khơi thông nguồn lực xã hội hóa” – TS. Ly nhấn mạnh.
Đồng quan điểm, TS. Nguyễn Mạnh Hùng (Hiệu trưởng Trường ĐH Nguyễn Tất Thành) cho rằng nếu bản chất mô hình ĐH trọng điểm là chuẩn chất lượng đẳng cấp quốc tế cần vươn tới thì “sân chơi” này cần được mở rộng ra cho các trường ĐH ngoài công lập. Việc tham gia của các trường ĐH ngoài công lập vào mô hình trọng điểm sẽ tạo nên cú hích đáng kể cho sự phát triển giáo dục ĐH Việt Nam nói chung và giáo dục ĐH ngoài công lập nói riêng.
Để xây dựng thành công trường ĐH trọng điểm quốc gia, theo TS. Nguyễn Đức Nghĩa, cần căn cứ vào điều kiện thực tế mỗi trường như trình độ năng lực đội ngũ, thành tựu trong đào tạo và nghiên cứu khoa học, hợp tác quốc tế, nguồn lực tài chính, chất lượng đào tạo đáp ứng yêu cầu xã hội và hội nhập quốc tế…
Ông Vũ Ngọc Hoàng (Phó trưởng ban Tuyên giáo Trung ương) cũng đặt vấn đề trọng điểm phải hướng đến chất lượng. Chất lượng cũng là yêu cầu hàng đầu của đổi mới giáo dục, trong đó phải chú ý đến năng lực tự lập của người học hay khả năng làm việc trong môi trường hội nhập quốc tế, tiếp cận công nghệ mới… Theo đánh giá của ông Hoàng, khả năng tự lập nghiệp của sinh viên nước ta còn yếu. Lâu nay chúng ta chỉ chú trọng tỷ lệ phần trăm sinh viên có được việc làm chứ chưa quan tâm nhiều đến tỷ lệ sinh viên tự tạo được việc làm. Ngoài ra, vấn đề bình đẳng toàn diện giữa trường công lập và ngoài công lập, nhất là bình đẳng điều kiện tài chính được ông Hoàng nhấn mạnh đối với việc xây dựng ĐH trọng điểm.
Mê Tâm
Bình luận (0)