Tự giác và ép buộc

Đ. và N. bằng tuổi nhau, ở gần nhà và cùng học một trường THCS. Ba mẹ Đ. và N. lại là bạn thân. Thế nhưng, ba mẹ của hai em lại không cùng quan điểm trong việc giáo dục con.

Với quan niệm để con học một cách tự giác, ba mẹ Đ. không ép buộc con học, cũng không buộc con phải đạt học sinh giỏi bằng mọi giá. Ngoài giờ học ở trường, Đ. không học thêm môn nào, em thoải mái học và chơi các môn mình thích: Bơi lội, bóng đá, đàn… Kết quả em học trung bình, ba mẹ nhắc nhở và hỏi Đ. có muốn học thêm môn nào không, em lắc đầu. Đ. lanh lợi và nhanh nhẹn hơn hẳn các bạn cùng tuổi.

Trái ngược với Đ., ba mẹ N. luôn bắt em phải học và học giỏi. N. học thêm rất nhiều môn, học cả ngày thứ bảy và chủ nhật. Những thú vui như Đ., N. không bao giờ có được. N. bị cận nặng và chậm chạp hơn nhiều so với bạn.

Thỉnh thoảng ba mẹ Đ. và N. gặp nhau, nói đến chuyện học của hai con, rồi tranh luận về quan điểm giáo dục của mình. Ai cũng cho là mình đúng. Ba mẹ Đ. bài bác chuyện cho con học thêm, bắt con học giỏi, hãy để các cháu tự giác học khi cháu muốn… Ba mẹ N. thì cho rằng trẻ ngày nay có rất nhiều thú vui, nếu không ép các cháu sẽ không học và tương lai sẽ không tốt đẹp được…

Kết quả thi lớp 10 năm học vừa qua, Đ. rớt cả ba nguyện vọng khiến ba mẹ lo lắng, chạy chọt khắp nơi… Trong khi đó, ba mẹ N. chưa kịp tự hào con mình đậu vào lớp 10 trường chuyên thì phát hiện con có bệnh về mắt và đốt sống cổ. Bác sĩ cho biết nguyên nhân là sử dụng mắt quá nhiều và ngồi lâu trong thời gian dài. Ba mẹ N. lại phải lo lắng chạy chữa cho con.

Để trẻ tự giác học hay ép buộc phải học, đó là vấn đề mà rất nhiều bậc cha mẹ băn khoăn. Ở lứa tuổi học sinh THCS, tâm lý ham chơi hơn ham học là phổ biến, hiếm có trẻ tự giác học, hiểu được lợi ích của việc học mà cố gắng. Chính vì thế, ép con cái học là xu hướng của khá nhiều phụ huynh ngày nay và khi có kết quả tốt, họ lại càng cho rằng đó là biện pháp tốt nhất cho việc học của trẻ.

Thực tế, học sinh đạt kết quả xuất sắc trong học tập thường là các em biết dung hòa giữa việc học và chơi. Các em ấy đã được ba mẹ có biện pháp giáo dục rất tốt, không quá ép con cái học nhưng luôn theo dõi, nắm chắc sức học của con mình. Khi thấy con học yếu môn học nào thì phụ huynh lập tức cho con bổ sung kiến thức để lấy lại căn bản của môn học ấy ngay. Vì khi các em mất căn bản, học kém sẽ dẫn đến chán học, môn này yếu kéo theo môn kia. Ngoài giờ học, các em cần phải được vui chơi, giải trí để thư giãn trí óc, cũng như nâng cao hiểu biết về cuộc sống, tăng cường kĩ năng cần thiết cho tương lai… Cha mẹ nên khuyến khích, hướng dẫn trẻ tự giác học nhưng khi cần thiết cũng phải ép buộc để các em có được kiến thức vững chắc, tiến bộ trong học tập.

Lê Phương Trí