Từ luận án ra thị trường

Canada cấp học bổng cho một loại hình thạc sĩ (Master) đặc biệt: thạc sĩ quản trị kinh doanh (Master of business administration-MBA), một ngành chuyên “nghiên cứu, tạo mối liên hệ hữu cơ giữa phòng thí nghiệm và thị trường”, mà thực chất là tạo mọi điều kiện để những luận án khoa học được áp dụng tạo ra sản phẩm bày bán trên thị trường… Đó là một sáng kiến “vĩ đại”, nhằm giải quyết một nghịch lý ai cũng thấy, cũng phàn nàn, mà không ai giải quyết – tình trạng hàng năm có hàng trăm luận án khoa học, kết quả của bao nhiêu chất xám, mồ hôi nước mắt của trí thức, sau khi được công nhận một cách long trọng, lại “cất vào tủ khóa lại”.

Katee Leep – tiến sĩ về sinh học tái sinh, bà được xem như là một trong những tiến sĩ Canada đầu tiên được đào tạo để làm cầu nối giữa phòng thí nghiệm và thị trường. Nhờ một phần học bổng rất quan trọng của Viện Nghiên cứu Sức khỏe Canada Ottawa bà sắp lấy bằng MBA ở Trường Quản lý Rotman của Toronto. Không chỉ riêng bà, mà từ ba năm nay, học bổng cũng được cấp cho 28 tiến sĩ khoa học chuẩn bị lấy bằng thạc sĩ MBA ở Trường Rotman và nhiều trường khác nữa. Tổng cộng tiền tài trợ của chương trình là 1,3 triệu dollar Canada (khoảng 873 ngàn Euro).

Điều kiện được cấp học bổng cũng không đơn giản, ông Kelly Van Koughnet, Phó chủ tịch Viện Nghiên cứu Sức khỏe Canada nói: Để thực hiện được yêu cầu, chúng tôi cần những nhà khoa học có khả năng để biến công trình nghiên cứu thành sản phẩm hàng hóa. Chúng tôi muốn công trình mà chúng tôi tài trợ phải có kết quả trong thực tế.

 Kate Lee, 35 tuổi, là một trong những người đầu tiên được hưởng học bổng đó, bà đã đề nghị được cấp học bổng từ ba năm trước, khi chương trình “Từ khoa học đến sản phẩm” được tung ra. Sau khi có được bằng tiến sĩ ở Đại học McGill năm 2001, bà đã làm nhiều việc khác nhau, trong lĩnh vực nhà nước cũng như tư nhân. Đặc biệt, bà đã làm việc ở Trung tâm Nghiên cứu bệnh Ung thư Ontario ở Toronto, ở đó bà phụ trách phân phối học bổng trị giá đến 500.000 dollar Canada hàng năm cho những nhà nghiên cứu có triển vọng, chứng minh được tính khoa học và thực tiễn của ý tưởng về một loại thuốc mới. Sau giai đoạn đầu này các công ty dược được thỏa thuận cho phép sản xuất dược phẩm mới đưa ra thị trường. Bà nói: “Tôi tìm cách để thấy những phát minh mà tôi phụ trách đi đến một kết quả nào đó. Tôi nghĩ rằng với bằng MBA, tôi có thể đóng một vai trò quyết định trong việc đưa một công trình nghiên cứu trên giấy ra thị trường. Một người bạn đã mách cho tôi về những học bổng của Viện Nghiên cứu Sức khỏe Canada, tôi đệ đơn xin, và bây giờ đây tôi có thể tốt nghiệp bằng MBA vào trước hè này”. Học bổng của bà do Viện Nghiên cứu Sức khỏe Canada và Trường Rotman chia đều nhau tài trợ. Kate được cấp khoản tiền tương đương 8.500 Euro để hoàn thành một khóa trình 8 tháng. Ở Đại học Rotman có 8 sinh viên được tài trợ bởi Viện Nghiên cứu Sức khỏe Canada, trong đó có 3 nữ. Hiện nay họ đang chuẩn bị lấy bằng MBA về khoa học dược phẩm. Những người được học bổng phải có quốc tịch Canada, có bằng tiến sĩ do một trường đại học trong nước cấp, và kiến thức cao về toán, tin học.

Ông Rosemary Hannam, cộng tác viên nghiên cứu ở ĐH Rotman nói: Chương trình này đã có những kết quả đặc biệt xuất sắc. Trong năm đầu chúng tôi có 30 ứng cử viên, năm thứ hai có 40, và sang năm con số này chắc có thể lên đến 60. Chương trình này có mở rộng hay không còn tùy theo ngân quỹ mà chúng tôi nhận được. Trong những năm sắp tới chúng tôi sẽ theo dõi xem những người đã có bằng MBA hoạt động như thế nào. Khóa đầu tiên sẽ tốt nghiệp năm nay và tất cả phụ thuộc vào công việc thực tế mà các tân khoa làm được từ những luận án của mình”.

 MBA là một loại văn bằng đặc biệt cấp cho những người có khả năng “chuyển kiến thức sách vở trong luận án tốt nghiệp của sản phẩm bày bán trên thị trường phục vụ cuộc sống”. Họ không làm thay người được cấp bằng và nhà sản xuất, mà chỉ đóng vai trò bắc một cây cầu cho hai bên cùng thực hiện kiến thức trong luận án. Đó mới là ý nghĩa thực sự của một luận án khoa học.n

Phan Thanh Quang

 (Theo Courrier International)