Tưởng nhớ người thầy suốt đời tâm huyết với đổi mới giáo dục

Nguyên Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Trần Hồng Quân vừa ra đi trong sự thành kính tiếc thương vô vàn của nhiều thế hệ học trò và những thầy, cô giáo ngành giáo dục.

Nguyên Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Trần Hồng Quân

PGS.TS Đỗ Văn Dũng (Nguyên Hiệu trưởng Trường ĐH Sư phạm Kỹ thuật TP.HCM): GS. Trần Hồng Quân là một cây đại thụ của giáo dục nước nhà

Tôi có những kỷ niệm sâu sắc với thầy Trần Hồng Quân, một người suốt đời tâm huyết với công cuộc đổi mới giáo dục.

Năm học 1986-1987, khi mới về công tác tại trường, tôi thật sự ấn tượng về thầy – người Bộ trưởng gốc Nam bộ. Thầy chân thành và gần gũi với mọi người khi đến thăm Trường ĐH Sư phạm Kỹ thuật Thủ Đức cùng Đại tướng Võ Nguyên Giáp.

Thầy đến xưởng động cơ đốt trong của trường và hỏi tỉ mỉ về thiết bị dạy học ngành ô tô. Thầy quan tâm đến điều kiện ăn ở, giảng dạy của các giảng viên (trong những năm đó còn thực sự khó khăn).

Những năm thầy làm Bộ trưởng, hàng loạt cải cách được thực hiện, thay đổi toàn diện giáo dục Việt Nam, đặc biệt là giáo dục ĐH: Chuyển nền giáo dục ĐH sang đào tạo theo tín chỉ, xây dựng chương trình đào tạo mới, đổi mới tuyển sinh…

Về sau, khi tôi làm hiệu trưởng thì thầy với cương vị Chủ tịch Hiệp hội các trường ĐH-CĐ Việt Nam đã luôn hỏi thăm và khen ngợi về những thành tựu trong việc đổi mới ở trường; đồng thời mong muốn tôi chia sẻ kinh nghiệm với các trường ĐH khác trong các hội nghị, hội thảo do Hiệp hội tổ chức.

Lần khác, trong dịp ghé thăm, thầy đã động viên tôi rằng, đổi mới giáo dục ĐH rất khó. Muốn đổi mới giáo dục thì lãnh đạo phải sáng tạo, dám làm, dám chịu trách nhiệm và phải đối mặt với nhiều thử thách khi tư duy đổi mới của các bên liên quan chưa theo kịp.

Thật ấm lòng và vững tin khi nghe thầy dặn dò. Thầy thực sự là một cây đại thụ của giáo dục nước nhà. Thầy vĩnh viễn ra đi là một sự mất mát to lớn đối với đất nước nhưng tấm gương của thầy sẽ mãi soi sáng thế hệ chúng tôi. Tôi nguyện sẽ tiếp tục cống hiến cho giáo dục cả đời như tấm gương của thầy!

GS.TS Trần Hồng Quân từng giữ nhiều cương vị quan trọng, đặc biệt trong ngành giáo dục: Nguyên Ủy viên Trung ương Đảng; Nguyên Bộ trưởng Bộ ĐH, Trung học chuyên nghiệp và dạy nghề; Nguyên Bộ trưởng Bộ GD-ĐT; Nguyên Phó ban Dân vận Trung ương.

Ông là Ủy viên Trung ương Đảng các khóa 6, 7 và 8; Đại biểu Quốc hội khóa 8, khóa 10. Bên cạnh đó, ông nguyên là Chủ tịch Hiệp hội các trường ĐH-CĐ Việt Nam; hiện là Chủ tịch Hội đồng cố vấn Hiệp hội các trường ĐH-CĐ Việt Nam.

Từ năm 1961 – 1975, GS. Trần Hồng Quân giảng dạy tại ĐH Bách khoa Hà Nội. Từ năm 1975 – 1976, ông là Trưởng khoa Cơ khí Trường ĐH Bách Khoa (ĐH Quốc gia TP.HCM).

Từ năm 1976 – 1982, ông giữ chức vụ Hiệu trưởng Trường ĐH Bách khoa TP.HCM. Từ năm 1982 – 1987, ông là Thứ trưởng Bộ ĐH và Trung học chuyên nghiệp. Từ năm 1987 – 1990, GS. Trần Hồng Quân giữ chức Bộ trưởng Bộ ĐH Trung học chuyên nghiệp và dạy nghề. Từ năm 1990 – 1997, giáo sư là Bộ trưởng Bộ GD-ĐT.

Từ năm, 2005 – 2015, ông là Chủ tịch Hiệp hội các trường ĐH-CĐ ngoài công lập Việt Nam và từ năm 2015 – 2021, ông là Chủ tịch Hiệp hội các trường ĐH-CĐ Việt Nam. Từ năm 2021 đến nay, GS. Trần Hồng Quân là Chủ tịch Hội đồng cố vấn Hiệp hội các trường ĐH-CĐ Việt Nam.

PGS.TS Nguyễn Thiện Tống (Nguyên Chủ nhiệm Bộ môn Kỹ thuật hàng không, Trường ĐH Bách Khoa – ĐH Quốc gia TP.HCM): Người thầy luôn tâm huyết với đổi mới giáo dục

Vào năm 1975 và 1976, tôi có dịp làm việc với GS. Trần Hồng Quân tại Khoa Cơ khí Trường ĐH Bách khoa TP.HCM khi ông giữ chức vụ Trưởng khoa và tôi là Phó khoa này. Năm 1976, khi GS. Trần Hồng Quân giữ chức vụ Hiệu trưởng Trường ĐH Bách khoa TP.HCM có đặt hàng tôi xây dựng chương trình mở ngành kỹ thuật hàng không tại trường. Có thể thấy là từ rất sớm, GS. Quân đã có tầm nhìn đối với ngành đào tạo đặc biệt này.

Dù có xây dựng chương trình, tuy nhiên việc mở ngành chưa thể thực hiện ngay thời điểm đó vì vướng đào tạo niên chế. Khoảng 15 năm sau, việc mở ngành này đã thực hiện được, từ sự khởi xướng ban đầu của GS. Quân.

Vào thời GS. Quân làm Bộ trưởng, ông đã có rất nhiều đổi mới. Trong đó, đổi mới quan trọng nhất là mở ra trường ĐH tư, tạo thêm cơ hội học tập cho nhiều người. Và đặc biệt, cả một quá trình dài, GS. Quân đã tâm huyết thúc đẩy tự chủ ĐH, thúc đẩy hình thành ĐH đa ngành… cũng như có những cải tiến rất ý nghĩa cho nền giáo dục.

Đối với tôi, GS. Quân còn là người thầy giàu tình cảm, đức độ!

Mê Tâm (ghi)