Tuyển sinh ĐH, CĐ 2013: Trường ngoài công lập “công kích” điểm sàn

Hiện chúng ta có rất nhiều loại hình trường ĐH, CĐ. Mỗi trường có một sứ mạng xã hội (trường nghiên cứu, trường thực hành), tất cả sứ mạng đó đều có mục tiêu riêng, không thể cào bằng trong việc tuyển sinh giống nhau (3 chung – PV). Trong trường hợp như vậy phải thực hiện tuyển sinh đa tiêu chí. Các tiêu chí đó đều có trọng số, mỗi tiêu chí cần phù hợp với môn học và ngành tuyển sinh. Sự đa dạng đó chỉ có từng trường tự chủ mới làm được. Từ năm 2012, hiệp hội đã có đề nghị về phương án tuyển sinh, nhưng phương án đó không được trả lời, sự im lặng đó không cố gắng tạo ra một đột phá trong bản chất. Đề nghị này không phải là cho riêng các trường NCL mà cho cả nền giáo dục của chúng ta về cách tuyển sinh hợp lí. Muốn phát triển mạnh mẽ nền trí tuệ đất nước thì buộc phải phát triển ĐH. Trong thời điểm này có một cách hiệu quả nhất là phát triển các trường NCL. Các trường ĐH tốt ở Mỹ đều là các trường ĐH NCL. Nếu để cho các trường tự chủ thì sẽ có nhiều sáng kiến trong tuyển sinh. Sắp tới hiệp hội sẽ làm việc với Ủy ban Văn hóa giáo dục, đề nghị luật phải được thực hiện.

Tuyển sinh đang là vấn đề khó nhất của các trường ĐH, CĐ NCL. Tôi cho rằng hướng đi của Bộ GD-ĐT là sai với đường lối của Chính phủ. Trước đây, Đảng và Chính phủ đưa ra tiêu chí phấn đấu sinh viên NCL chiếm 40% tổng số sinh viên nhưng 10 năm nay chúng ta tiến lên được bao nhiêu? Vẫn 15%, như vậy các trường NCL không có tiến triển gì cả. Hiện tôi biết Việt Nam chỉ có 280 sinh viên/ 1 vạn dân, con số này quá ít. Thái Lan là 500 sinh viên/ 1 vạn dân, Hàn Quốc 700 sinh viên/ 1 vạn dân, bao giờ chúng ta bằng các nước? Chúng ta cứ nói CNH – HĐH mà tỉ lệ sinh viên chúng ta thấp như vậy làm sao tiến lên được. Hiện các trường NCL tuyển sinh không được, đó là vì chủ trương của Bộ GD-ĐT rất sai. Cái sai lớn nhất là 3 chung và điểm sàn. Lí gì mà bộ bắt 1 triệu học sinh thi tốt nghiệp THPT, rồi 1 tháng sau bộ lại bắt bấy nhiêu con người đi thi để tuyển vào ĐH? Bộ có lí giải, thi phổ thông chưa nghiêm túc, tôi nói rằng vậy thi ĐH đã nghiêm túc? Tôi đề nghị bỏ 1 kỳ thi. Thi tốt nghiệp THPT dù nhiều hay ít, có Đồi Ngô hay không Đồi Ngô, cái đó không quan trọng, nhưng tất cả các nước đều lấy THPT làm chuẩn để vào ĐH. Bộ cho biết, sau 2015 mới tiến hành thay đổi, tôi nghĩ rằng lúc đó liệu lãnh đạo bộ hiện nay còn làm việc nữa không? Hay đùn việc này cho người khác? Còn về điểm sàn, tôi thấy nó có nguy hiểm ở chỗ: Điểm sàn gắn với 3 chung, chung điểm thì phải có điểm sàn. Đây là một tiêu chí không thích hợp cho mọi ngành học. Ví dụ ngành kế toán, cần gì tới toán, lí, toán phổ thông cũng làm được. Điểm sàn không thể là một tiêu chí thích hợp cho mọi trường CĐ, ĐH. Nên mỗi một trường ĐH cần một đầu vào khác nhau mà điểm sàn không nói hết. Đó là chưa kể điểm sàn còn gây thiệt thòi cho các thí sinh là người dân tộc thiểu số hay vùng đồng bằng sông Cửu Long. Đi học bằng thuyền rồi leo đồi, leo núi 12 năm học, đi bộ bao nhiêu cây số, trong khi đó bộ vẫn bắt các em phải đạt trình độ như những học sinh ở thành phố. Cái đó là vô lí, chính điểm sàn tạo ra sự bất bình đẳng giữa các vùng miền. Điểm sàn không thích hợp với nước ta. Điểm sàn cũng là cách mỗi năm đẩy hàng ngàn học sinh từ nước ta đi ra nước ngoài học. Điều đó tiêu tốn nhiều tiền. Đất nước sẽ “chảy máu ngoại tệ”, đó là tội của điểm sàn. Tôi đề nghị bỏ điểm sàn, bỏ 3 chung. Cho thi phổ thông 8 môn: Toán, lí, hóa, sinh, văn, sử, địa, ngoại ngữ, ngành nào cần môn học nào thì xét điểm môn đó. Đó là một tiêu chí. Tiêu chí nữa: Dựa vào học bạ của học sinh trong 3 năm cuối, tiêu chí này theo tôi nên áp dụng. Một số ngành đặc biệt thì lấy năng khiếu (kiến trúc, mỹ thuật thì thi vẽ). Một tiêu chí khác là phỏng vấn. Bộ cho rằng, đạt điểm sàn mới học được ĐH, đó là một quan điểm sai. Đây là tự áp đặt, học sinh phổ thông có thể học rất nhiều ĐH mà không cần giỏi. Quá trình học ĐH là quá trình tích lũy kiến thức, nếu chưa được thì đi học thêm và cuối cùng cũng chinh phục được. Ra đời cũng làm được việc. 

Theo tôi, 3 chung cũng đem lại được thuận lợi này, thuận lợi khác. 3 chung không có tội, điểm sàn cũng không có tội. Nhưng thực tế trong vài năm gần đây điểm sàn chưa bao giờ xác định đúng, năm gần đây nhất đẩy một số trường rơi vào tình trạng phá sản. Điểm sàn xác định xong thì các trường chỉ tuyển được 83%, không còn nguồn tuyển, đó là cách xác định điểm sàn chưa đúng. Điểm sàn phải làm thế nào để chỉ tiêu của Nhà nước đưa cho các trường học sinh phải được vào học. Tôi cũng cho rằng chỉ cần tốt nghiệp THPT là đủ điều kiện học bất cứ trường ĐH nào, nên chăng Nhà nước xã hội hóa các trường NCL hiện nay.

Nghiêm Huê (ghi)