Tuyển sinh lớp 10 công lập: Chọn nguyện vọng cần căn cứ vào những yếu tố nào?

Trong chương trình tuyển sinh, hướng nghiệp học sinh sau THCS lần thứ 9 năm học 2023-2024 do Tạp chí Giáo dục TP.HCM phối hợp với Sở GD-ĐT TP.HCM tổ chức ở Trường THCS Hoàng Lê Kha (Q.6) mới đây, bà Nguyễn Xuân Mai (Phó Trưởng phòng Khảo thí và Kiểm định chất lượng, Sở GD-ĐT TP.HCM) đã thông tin đến phụ huynh và học sinh lớp 9 chính sách điểm ưu tiên, xét tuyển thẳng; cách chọn nguyện vọng trường phù hợp nhất…

Bà Nguyễn Xuân Mai (Phó Trưởng phòng Khảo thí và Kiểm định chất lượng, Sở GD-ĐT TP.HCM) đang tư vấn cho phụ huynh và học sinh lớp 9 Trường THCS Hoàng Lê Kha (Q.6)

Cộng điểm ưu tiên, xét tuyển thẳng trong những trường hợp nào?

Thông tin đến phụ huynh và học sinh lớp 9 nhà trường, bà Nguyễn Xuân Mai cho biết các chính sách cộng điểm ưu tiên cũng như xét tuyển thẳng trong kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 công lập năm 2024 tại TP.HCM vẫn giữ như năm 2023. Cụ thể, về đối tượng tuyển thẳng: Để tuyển thẳng vào lớp 10 công lập năm học 2024-2025, học sinh phải tốt nghiệp THCS năm học 2023-2024 tại TP.HCM và thuộc một trong các diện sau đây: Học sinh khuyết tật (có giấy chứng nhận theo quy định); học sinh đạt các điều kiện: đạt giải cấp quốc gia, quốc tế về văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao, cuộc thi khoa học kỹ thuật cấp quốc gia dành cho học sinh THCS và THPT (giải quốc gia do Bộ GD-ĐT tổ chức hoặc đồng tổ chức; giải quốc tế do Bộ GD-ĐT hoặc Sở GD-ĐT cử dự thi).

Sở GD-ĐT TP.HCM quy định, học sinh thuộc đối tượng tuyển thẳng sẽ làm đơn đăng ký xét tuyển thẳng với 3 nguyện vọng vào các trường THPT gần nơi cư trú trên địa bàn thành phố phù hợp với năng lực và điều kiện học tập. Ngoại trừ các trường THPT chuyên, trường THPT có lớp chuyên, trường THPT thực hiện chương trình chất lượng cao “trường tiên tiến, hội nhập quốc tế”. Bao gồm các trường: THPT chuyên Lê Hồng Phong, THPT chuyên Trần Đại Nghĩa, THPT Nguyễn Hữu Huân, THPT Gia Định, THPT Nguyễn Thượng Hiền, THPT Mạc Đĩnh Chi, THPT Lê Quý Đôn, THPT Nguyễn Du và THPT Nguyễn Hiền. Riêng học sinh đạt giải khoa học kỹ thuật cấp quốc gia dành cho học sinh THCS và THPT do Bộ GD-ĐT tổ chức hoặc học sinh đạt giải quốc tế các bộ môn thi tương ứng trong Chương trình giáo dục phổ thông quốc gia thì được phép đăng ký nguyện vọng tuyển thẳng vào tất cả các trường THPT tại TP.HCM, ngoại trừ 2 trường THPT chuyên là Lê Hồng Phong và Trần Đại Nghĩa. Hồ sơ xét tuyển thẳng bao gồm: Đơn xét tuyển thẳng và giấy chứng nhận khuyết tật do cơ quan có thẩm quyền cấp hoặc giấy chứng nhận đạt giải cấp quốc gia và quốc tế hợp lệ do Bộ GD-ĐT cấp hoặc được UBND TP tặng bằng khen (đối với các cuộc thi quốc tế).

Về đối tượng cộng điểm ưu tiên, theo bà Nguyễn Xuân Mai, TP.HCM áp dụng cộng điểm ưu tiên trong kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 công lập năm 2024 cho đối tượng học sinh thuộc diện gia đình chính sách, dân tộc thiểu số, chưa tính đến việc cộng điểm ưu tiên cho đối tượng học sinh có chứng chỉ ngoại ngữ. Cụ thể: Cộng 2 điểm cho một trong các đối tượng sau: con liệt sĩ; con thương binh mất sức lao động 81% trở lên; con của người được cấp “Giấy chứng nhận người hưởng chính sách như thương binh mà người được cấp Giấy chứng nhận người hưởng chính sách như thương binh bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên”. Cộng 1,5 điểm cho một trong các đối tượng sau: con của anh hùng lực lượng vũ trang, con của anh hùng lao động, con thương binh mất sức lao động dưới 81%; con của người được cấp “Giấy chứng nhận người hưởng chính sách như thương binh mà người được cấp Giấy chứng nhận người hưởng chính sách như thương binh bị suy giảm khả năng lao động dưới 81%”. Cộng 1 điểm cho một trong các đối tượng sau: người có cha hoặc mẹ là người dân tộc thiểu số; người dân tộc thiểu số.

“Điểm cộng thêm cho đối tượng được hưởng chế độ ưu tiên tối đa không quá 3 điểm”, bà Nguyễn Xuân Mai nói.

Chọn nguyện vọng căn cứ vào những yếu tố nào?

Để đặt nguyện vọng một cách chính xác, theo bà Nguyễn Xuân Mai, phụ huynh cần chọn trường THPT gần nhà, trường phù hợp với năng lực học tập của học sinh. Để biết trường phù hợp với năng lực học tập thì cần dựa vào điểm chuẩn của các trường 3 năm gần nhất, soi chiếu với kết quả học tập của mỗi học sinh. “Hàng năm, khi đăng ký chọn trường, nhiều phụ huynh quên khoảng cách từ nhà đến trường. Đến khi trúng tuyển nộp hồ sơ mới thấy khoảng cách quá xa, chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến kết quả học tập của học sinh. Chọn trường THPT phù hợp với năng lực học tập vì mỗi trường sẽ có kế hoạch giảng dạy phù hợp với năng lực học sinh chứ không giống nhau. Nếu lựa chọn trường không phù hợp với năng lực học, giả sử trúng tuyển học sinh cũng khó có thể theo kịp chương trình, theo kịp bạn bè vì lực học không tới, từ đó ảnh hưởng đến kết quả học tập của các em”, bà Nguyễn Xuân Mai phân tích.

Đặc biệt, bà Nguyễn Xuân Mai lưu ý, hiện nay bậc THPT học theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018 với nhiều điểm mới so với trước đây, mang tính chất định hướng nghề nghiệp nên ngay từ đầu năm học lớp 10, học sinh phải chọn nhóm 4 môn học lựa chọn từ 9 môn học lựa chọn theo năng lực, sở thích gắn với định hướng nghề nghiệp. Do vậy, từ thời điểm lựa chọn nguyện vọng, phụ huynh và học sinh cần tìm hiểu kỹ về cách thức tổ chức nhóm môn học lựa chọn của trường, vì mỗi trường sẽ có cách xây dựng các nhóm môn học lựa chọn khác nhau. Nếu học sinh thích học âm nhạc, mỹ thuật, muốn chọn 2 môn học lựa chọn này để học thì khi đăng ký nguyện vọng cần quan tâm đến cách tổ chức nhóm môn học lựa chọn của trường, tránh trường hợp khi trúng tuyển mới phát hiện trường không dạy môn học lựa chọn bản thân mong muốn, dẫn đến việc ảnh hưởng đến kết quả học tập.

“Phụ huynh cần đồng hành, theo sát để biết con mình có năng lực, sở trường ở môn học nào, có thiên hướng nghề nghiệp trong lĩnh vực nào, từ đó gợi mở cho con có lựa chọn phù hợp, chính xác. Ngoài ra, phụ huynh cần lắng nghe con mong muốn điều gì, tránh việc áp đặt mong muốn của mình lên con sẽ tạo áp lực cho con. Học sinh cũng cần tham khảo kênh tư vấn là giáo viên chủ nhiệm, giáo viên bộ môn vì các thầy cô hiểu rõ nhất năng lực của mình ở đâu. Học trường THPT công lập không phải là con đường duy nhất để bước vào ĐH mà còn rất nhiều hướng đi khác như trường ngoài công lập, giáo dục thường xuyên, trường nghề… Với sự đồng hành của phụ huynh thì dù đi con đường nào mỗi học sinh cũng sẽ có cách thành công nhất”, bà Nguyễn Xuân Mai khuyên.

Bài, ảnh: Yến Hoa