Mỗi năm Việt Nam phát hiện mới hơn 4.100 người bị ung thư cổ tử cung và 2.400 phụ nữ tử vong do bệnh này.
Thống kê của Tổ chức Ung thư Toàn cầu Globocan 2018 vừa được công bố, ung thư cổ tử cung là một trong 10 loại ung thư có số ca mắc mới và tử vong hàng đầu Việt Nam.
Ung thư cổ tử cung có tỷ lệ mắc và tử vong thấp hơn so với ung thư thân tử cung, buồng trứng và một số vị trí khác nhờ vào chương trình tầm soát hiệu quả. Tuy nhiên ở những nước đang phát triển, tầm soát và phòng ngừa ung thư cổ tử cung chưa phổ biến, căn bệnh này vẫn giết chết nhiều người hàng thứ hai trong các loại ung thư ở phụ nữ.
Bác sĩ Nguyễn Văn Tiến, Trưởng Khoa Ngoại 1, Bệnh viện Ung bướu TP HCM cho biết so với các ung thư khác, thủ phạm gây ung thư cổ tử cung được con người phát hiện sớm nhất, đó là virus HPV. Có nhiều yếu tố tăng nguy cơ gây bệnh, như bắt đầu hoạt động tình dục sớm, nhiều bạn tình, có một bạn tình nguy cơ cao, mắc các bệnh lây truyền đường tình dục, tân sinh hoặc ung thư tế bào gai ở âm hộ, âm đạo, ức chế miễn dịch như nhiễm HIV.
Sinh con sớm trước 20 tuổi, sinh nhiều con, tình trạng kinh tế xã hội thấp, hút thuốc lá cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
Xét nghiệm Pap có thể phát hiện ra ung thư cổ tử cung ở giai đoạn tiền ung thư. Ảnh: hhma.org |
Theo bác sĩ Tiến, ung thư cổ tử cung thường có triệu chứng sớm. Khi có sang thương ở cổ tử cung kích thước nhỏ, lúc quan hệ hay hoạt động mạnh có thể ra dịch hay máu bất thường. Cần lưu ý đi khám khi xuất huyết âm đạo bất thường, xuất huyết sau giao hợp, tiết dịch âm đạo. Xét nghiệm Pap có thể phát hiện ra ung thư cổ tử cung ở giai đoạn tiền ung thư, thậm chí giai đoạn nghịch sản tế bào.
Thời gian diễn tiến của ung thư cổ tử cung thường chậm và rõ ràng. Từ nhiễm HPV sẽ tiến triển nghịch sản nhẹ, sau đó nghịch sản trung bình, nghịch sản nặng, tổn thương tại chỗ, tổn thương vi xâm lấn, tổn thương xâm lấn sớm rồi chuyển sang tổn thương xâm lấn.
Nếu phát hiện can thiệp sớm có thể chữa khỏi hoàn toàn bằng các phương pháp tuỳ theo giai đoạn như đốt điện, cắt leep, khoét chóp, cắt cổ tử cung, cắt tử cung bảo tồn sinh sản, cắt tử cung tận gốc hay xạ trị tận gốc, hoá – xạ trị… Khoảng 85-90% bệnh nhân giai đoạn đầu có thể trị khỏi bệnh.
Tầm soát bằng xét nghiệm tầm soát HPV và Pap giúp giảm tỷ lệ mắc bệnh và tử vong. Phụ nữ từ 21 đến 29 tuổi cần thử Pap mỗi 3 năm một lần. Phụ nữ từ 30 đến 65 tuổi phải có cả xét nghiệm Pap và xét nghiệm HPV cứ 5 năm một lần, hoặc chỉ thử nghiệm Pap cứ 3 năm một lần. Phụ nữ trên 65 tuổi tầm soát thường xuyên với kết quả bình thường không cần tiếp tục kiểm tra. Những phụ nữ có nguy cơ cao bị ung thư cổ tử cung cần kiểm tra thường xuyên hơn.
Phòng ngừa bệnh bằng cách thực hiện lối sống lành mạnh, quan hệ tình dục an toàn, không hút thuốc, hạn chế uống rượu bia, tiêm vắcxin ngừa ung thư cổ tử cung…
Lê Phương/Vnexpress
Bình luận (0)