Viêm tụy: Nguyên nhân và cách chăm sóc

Tạp Chí Giáo Dục

Thứ hai, 14.05.2012, 12:05

Viêm tụy là viêm đau tụy, đau bụng trên lan ra lưng, nằm thẳng khiến đau bụng nhiều hơn. Để giảm đau, phải nằm gập người. Đau có thể kéo dài trong nhiều giờ tới nhiều ngày.

Có 2 thể viêm tụy cấp và viêm tụy mạn.

Nguyên nhân

Viêm tụy có thể do nhiều nguyên nhân. Hai nguyên nhân được biết nhiều nhất là uống rượu quá nhiều và sỏi mật. Ở một số trường hợp, nguyên nhân không rõ ràng.

– Rượu: Nghiện rượu nặng trong nhiều năm là nguyên nhân hàng đầu gây viêm tụy mạn. Uống quá nhiều rượu cũng có thể gây ra các đợt cấp.

– Sỏi mật: Nguyên nhân hàng đầu gây viêm tụy cấp là sỏi mật.

– Các nguyên nhân ít gặp có thể gây viêm tụy cấp: Lắng đọng canxi hoặc sỏi có thể chẹn ống tụy hoặc ống mật chung, tăng nồng độ triglycerid máu hoặc tăng canxi máu, bất thường cấu trúc tụy, chấn thương bụng hoặc đại phẫu, nhiễm vi khuẩn hoặc vi-rút (như quai bị).

Điều trị

– Viêm tụy cấp: Viêm tụy cấp nặng thường phải nằm viện. Mục đích điều trị bao gồm kiểm soát đau, cho phép tụy được nghỉ ngơi và hồi phục sự cân bằng bình thường các dịch tụy. Bạn không thể ăn và uống trong vài ngày, thay vào đó, bạn sẽ được truyền dịch và dinh dưỡng qua tĩnh mạch.

Nếu nguyên nhân của đợt cấp là do sỏi mật chẹn ống tụy, bác sĩ có thể khuyên làm thủ thuật cắt bỏ sỏi. Nếu nguyên nhân là do rượu, điều trị có thể gồm cả cai rượu.

Viêm tụy cấp nhẹ thường cải thiện trong vòng 1 tuần.

– Viêm tụy mạn: Mục đích chính của điều trị viêm tụy mạn là kiểm soát đau và điều trị rối loạn kém hấp thu.

Viêm tụy mạn có thể gây bệnh tiểu đường ở một số người. Điều trị thường bao gồm duy trì chế độ ăn khỏe mạnh và tập luyện thường xuyên. Một số người cũng cần tiêm insulin. Bác sĩ sẽ tư vấn cho bạn cách kiểm soát bệnh tiểu đường, phát hiện các triệu chứng và ngăn ngừa biến chứng.

Phòng ngừa

Mặc dù viêm tụy không phải lúc nào cũng phòng ngừa được, bạn có thể thực hiện các bước sau để giảm nguy cơ:

– Tránh uống quá nhiều rượu.

– Hạn chế chất béo.

Tự chăm sóc

Viêm tụy mạn có thể khiến bạn có các dấu hiệu và triệu chứng suốt đời, như đau và kém hấp thu một số chất dinh dưỡng. Tuy nhiên, phần lớn những người bị viêm tụy cấp có thể hồi phục hoàn toàn. Nhưng ngay cả khi bạn không có các triệu chứng kéo dài, thực hiện các bước dưới đây sẽ giúp cho tụy của bạn khỏe mạnh:

– Tránh uống rượu.

– Ăn các bữa nhỏ.

– Hạn chế chất béo trong chế độ ăn.

– Tuân thủ chế độ ăn giàu carbonhydrat. Carbonhydrat cung cấp năng lượng giúp chống mệt mỏi. Chúng có trong các thực phẩm làm từ tinh bột hoặc đường. Thử với phần lớn lượng calo hằng ngày từ ngũ cốc, rau và đậu.

– Uống nhiều dịch. Nếu bạn bị viêm tụy mạn, phải đảm bảo uống đủ dịch để bạn không bị mất nước. Mất nước có thể gây đau và kích thích tụy.

– Tìm các cách kiểm soát đau an toàn. Thảo luận với bác sĩ về những lựa chọn kiểm soát đau, bao gồm cả lợi ích và nguy cơ của các thuốc giảm đau kê đơn và không cần đơn. Các thuốc giảm đau có thể có tác dụng phụ, bao gồm lệ thuộc vào thuốc và rối loạn dạ dày.

– Suy nghĩ tích cực. Sự tác động của viêm tụy đối với bạn có thể trong nhiều năm. Phải giữ liên lạc chặt chẽ với bác sĩ, thay đổi các thói quen hằng ngày thì khả năng điều trị bệnh thành công sẽ cải thiện rất nhiều.

Thạc sĩ – Bác sĩ Vũ Tuyết Mai

Theo Tiền Phong