Vũ khí mạng tấn công công nghệ nguyên tử Iran

Tổng thống Ahmedinejad thăm lò phản ứng hạt nhân tại Natanz – Ảnh: Reuters

Cơ quan tình báo Mỹ và Israel đã hợp lực tạo nên vi-rút máy tính cực mạnh, có khả năng phá hoại chương trình hạt nhân của Iran.

Nhiều ý kiến cho rằng khu phức hợp Dimona ở sa mạc Negev là nơi đang che giấu trung tâm chế tạo vũ khí hạt nhân của Israel, điều mà nước này chưa bao giờ thừa nhận. Trong 2 năm qua, báo The New York Times (NYT) dẫn lời các chuyên gia tình báo và quân đội liên quan đến hoạt động của Dimona cho hay, nơi đây đã đảm nhận một vai trò mới, cũng bí mật không kém: địa điểm thực hiện cuộc thử nghiệm của Mỹ và Israel, với sự giúp sức của Anh, Đức, trong nỗ lực phá hoại chương trình hạt nhân của Iran.

Cuộc thử nghiệm bí mật

Bên trong những bức tường kiên cố bao quanh Dimona, Israel cho chạy các máy ly tâm tương tự như của Iran tại Natanz để thử nghiệm tính hiệu quả của sâu máy tính Stuxnet. Loại vi-rút này được cho là đã phá sập 1/5 số máy ly tâm của Iran hồi tháng 11.2010 và giúp trì hoãn khả năng chế tạo bom hạt nhân của nước này. Theo NYT, Đơn vị 8200 bí mật của Israel có thể đứng sau vụ tạo sâu Stuxnet.

Dù giới chức Mỹ và Israel từ chối nói công khai về chuyện đang diễn ra ở Dimona, nhưng nghi ngờ Israel đứng sau vụ tung ra sâu Stuxnet vẫn tiếp tục lan rộng. Gần đây, Meir Dagan, giám đốc đã về hưu của Cơ quan tình báo Mossad của Israel và Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton liên tiếp tuyên bố nỗ lực chế bom hạt nhân của Iran đã bị đẩy lùi đến vài năm.

Bà Clinton viện dẫn các lệnh cấm vận do Mỹ dẫn đầu, đe dọa khả năng mua bán thiết bị và giới hạn công việc làm ăn kinh doanh của Iran với nước ngoài. Còn ông Dagan nói trước Quốc hội Israel rằng Tehran đã vấp phải những khó khăn về mặt kỹ thuật có thể khiến việc chế tạo bom trì hoãn đến năm 2015. Nhiều chuyên gia khẳng định những “khó khăn về mặt kỹ thuật” mà ông Dagan nhắc tới chính là hậu quả của đợt tấn công bằng Stuxnet hồi cuối năm ngoái. Vì thế, các cuộc thử nghiệm tại Dimona đang được đẩy nhanh để tiếp tục tạo ra những Stuxnet mới “nhanh hơn, mạnh hơn”.

Siêu vũ khí mạng

Theo giới phân tích, Stuxnet là vũ khí ảo phức tạp nhất từng được triển khai trên thế giới. Các chuyên gia mô tả Stuxnet “tinh quái” hơn nhiều so với “đồng loại” của chúng khi nó đột ngột phát tán trên thế giới một cách bí ẩn vào giữa năm 2009. Sau đó, hãng bảo mật Symantec cho hay đã tìm ra bằng chứng cho thấy sâu Stuxnet được tạo ra với mục đích tấn công máy tính điều khiển các tổ hợp chuyên làm giàu uranium tại Iran. Theo số liệu của Symantec, gần 60% hệ thống bị dính loại sâu này là tại nước CH Hồi giáo.

Theo NYT, sâu Stuxnet được tạo từ 2 phần riêng biệt. Một là thiết kế để khiến các máy ly tâm của Iran quay nhanh đến mức mất kiểm soát. Phần còn lại có nhiệm vụ ghi nhận những hoạt động bình thường của nhà máy hạt nhân, sau đó chạy đi chạy lại đoạn băng này để tạo cảm giác mọi việc vẫn bình thường, trong khi về thực chất các máy ly tâm đã bị xé nát. Tuy nhiên, những vụ tấn công này không hoàn toàn thành công và không ít tổ hợp máy ly tâm vẫn thoát được. Đến tháng 11.2010, Tổng thống Iran Mahmoud Ahmedinejad thừa nhận sự ảnh hưởng của Stuxnet đối với chương trình làm giàu uranium của nước này. Trong vài ngày tới, Iran sẽ tham gia cuộc họp với 6 cường quốc về chương trình hạt nhân của mình từ ngày 21 – 22.1, theo AFP, và hôm 15.1 vừa mở cửa một số cơ sở hạt nhân cho phái đoàn ngoại giao một số nước tham quan. Mỹ không được mời còn Nga, Trung Quốc và EU đã từ chối tham dự.

Về mặt chính thức, chưa có một quan chức Mỹ hoặc Israel nào thừa nhận chuyện tung Stuxnet. Tuy nhiên, giới chức Israel không giấu được vẻ hả hê khi có ai hỏi về hậu quả của nó. Còn điều phối viên của Tổng thống Mỹ Barack Obama đảm nhận nhiệm vụ chống vũ khí hủy diệt hàng loạt, Gary Samore cười mỉm nói: “Tôi rất vui khi được biết họ đang gặp trục trặc với các máy ly tâm”.

Ngay từ tháng 1.2009, NYT đưa tin Tổng thống George W.Bush của Mỹ đã ra lệnh triển khai chương trình bí mật nhằm phá hoại các hệ thống máy tính và điện tử xung quanh Natanz, cơ sở hạt nhân chủ chốt của Iran. Sau đó, Tổng thống Obama đã đẩy nhanh tốc độ chương trình này, theo các chuyên gia hiểu sâu về chiến lược nhằm vào Iran của Mỹ. Cách đây 2 năm, Israel vẫn còn nghĩ rằng giải pháp duy nhất để chặn đứng tham vọng hạt nhân của Iran là dùng sức mạnh quân sự. Đến nay, Tel Aviv đã đạt được mục đích mà không phải hao binh tổn tướng. Đó cũng là điều mà Washington tìm kiếm lâu nay: phá hoại chương trình sản xuất bom hạt nhân của Iran trong khi tránh dùng vũ lực đến mức có thể.

Stuxnet

Stuxnet hoạt động trong môi trường hệ điều hành Windows, khai thác những lỗ hổng để phá hoại một mục tiêu vật chất cụ thể, đa phần là các cỗ máy công nghiệp và máy quay ly tâm sử dụng hệ thống điều khiển công nghiệp SCADA do hãng Siemens chế tạo. Nó chuyên kiểm soát và theo dõi các tiến trình xử lý công nghiệp. Ngoài ra, Stuxnet có khả năng tái lập chương trình của máy tính kiểm soát và che giấu những thay đổi mà nó gây ra.

Thụy Miên (Theo TNO)