“Vua” cờ tuổi lên 8

Được mệnh danh là kỳ thủ đẳng cấp thế giới môn cờ vua với hàng chục huy chương các loại khi mới tròn 8 tuổi, nhưng ít ai biết Phạm Trần Gia Phúc (học sinh lớp 3/4 Trường Tiểu học Duy Tân, Q.Tân Phú, TP.HCM) lại chỉ có hơn 3 năm làm quen với các quân cờ.

Gia Phúc (trái) nhận HCV tại Giải trẻ Đông Á ở Mông Cổ năm 2017

Vượt lên trên gần 100 tên tuổi của làng thể thao Việt Nam như kình ngư Nguyễn Thị Ánh Viên, lực sĩ Lê Văn Công…, Phạm Trần Gia Phúc đã dẫn đầu lượt bình chọn, được vinh danh với giải thưởng “Vận động viên được yêu thích nhất” trong cúp Chiến Thắng năm 2017 – giải thưởng được coi là Oscar của thể thao Việt Nam.

Cậu bé khiến huấn luyện viên “bất lực”

Trong cuộc gặp lúc chạng vạng chiều, tôi đã không khỏi bất ngờ khi cậu bé nhút nhát, nhỏ thó với cặp kính cận đối diện mình lại được mệnh danh là kỳ thủ cờ vua thế giới. “Gia đình chỉ nghĩ là cho Gia Phúc theo một môn thể thao nào đó để rèn luyện thể chất. Không ngờ cháu lại có năng lực đến vậy”, cô Trần Thị Kim Chi (giáo viên Trường THPT Trần Phú, mẹ của Gia Phúc) chia sẻ.

Mùa hè đầu tiên khi vừa tròn 5 tuổi, Gia Phúc lần đầu làm quen với các quân cờ. “Cực kỳ khó khăn. Huấn luyện viên đã phải bỏ cuộc sau một khoảng thời gian dạy Gia Phúc. Cháu không có sự hứng thú với cờ”, cô Kim Chi nhớ lại, “Lúc đó, bản thân tôi đã khóc, gần như là cầu xin huấn luyện viên hãy kiên nhẫn thêm chút nữa với cháu. Vì Gia Phúc rất hiếu động và kém tập trung hơn so với các bạn cùng trang lứa. Tôi hy vọng cờ sẽ khiến cháu có thể trưởng thành như bạn bè với tư duy và chịu trách nhiệm trước những quyết định của mình sau này”.

Tuy nhiên, từ một cậu bé “khiến huấn luyện viên bất lực”, chỉ sau nửa năm học cờ, Gia Phúc đã thông thuộc mọi đường đi nước bước, vượt qua hơn 50 đối thủ để giành được một suất vào tuyến năng khiếu trọng điểm của thành phố. Như một cú hích, từ đó cậu bé liên tiếp chạm tay vào những giải thưởng. Mùa hè năm 6 tuổi, Gia Phúc vô địch quốc gia với HCB cờ nhanh, HCĐ cờ chớp. Năm 7 tuổi đoạt HCV cờ nhanh, HCV cờ chớp, HCĐ cờ tiêu chuẩn trong giải Trẻ toàn quốc. Cùng năm, tại giải Đông Nam Á tại Thái Lan, dù mới 7 tuổi nhưng Gia Phúc đã vượt qua nhiều đối thủ nặng ký đến từ nhiều quốc gia ở lứa U.8 để đứng thứ 9 chung cuộc. Từ đó, Gia Phúc được chính thức lên tuyến dự bị tập trung của thành phố, dưới sự dẫn dắt của huấn luyện viên Nguyễn Minh Tuấn (Liên đoàn Cờ vua TP.HCM). Năm 2017, hành trang của tuổi lên 8 với Phúc là chức vô địch châu Á tại Uzebakistan với HCV cờ tiêu chuẩn, HCĐ cờ chớp. Đặc biệt là vô địch thế giới tại Belarus với HCV cờ nhanh, HCB cờ chớp. Tiếp đó, em giành thêm 6 HCV ở cả 3 nội dung thi trong giải trẻ Đông Á tại Mông Cổ.

“Gia Phúc khiến cả làng cờ vua thế giới ngỡ ngàng. Vì ở lứa tuổi lên 8, để vô địch châu Á thôi đã là cực kỳ gian nan. Khi thi đấu giải vô địch thế giới, tôi chỉ nghĩ cho em đi thi để cọ sát và rèn luyện là chính. Đến tận khi em giành giải vô địch rồi, tôi vẫn không thể ngờ đó là sự thật”, ông Tuấn chia sẻ.

Theo ông Tuấn, trong cờ vua, đặc biệt là cờ tiêu chuẩn, mỗi ván đấu thường kéo dài 4-5 tiếng, thậm chí là đến 6 tiếng đồng hồ. Đòi hỏi các kỳ thủ phải có một thể lực, một trí lực, tính kiên trì, nhẫn nại và nhạy bén. Đến kỳ thủ lớn còn thấy oải, bỏ cuộc mà Gia Phúc mới 8 tuổi đã có thể làm nên kỳ tích, giành được HCV cờ tiêu chuẩn trong vô địch châu Á và thế giới.

Tuổi thơ là các quân cờ

Mùa hè, với bạn bè trang lứa là được vui chơi, được tham gia các câu lạc bộ kỹ năng hay về quê. Nhưng với Gia Phúc, mùa hè là liên tiếp các kỳ thi, với các buổi tập đánh cờ. “Tuổi thơ của em là cờ, mùa hè của em là cờ. Em thấy vui khi có thêm những người bạn cờ, được cùng các thầy đánh những ván cờ. Nếu xa cờ, em thấy rất buồn”, Gia Phúc hồn nhiên nói.

Tuy nhiên, để làm nên những kỳ tích thì không hẳn chỉ có những phép màu. Với Gia Phúc đó là quãng ngày khổ công tập luyện nghiêm túc, vượt lên chính mình. “Ngày nào với Gia Phúc cũng bắt đầu từ 5 giờ 45. Cháu đi bơi một tiếng rưỡi để tăng cường thể lực, sức bền và sự dẻo dai. Khoảng thời gian 8 giờ đến 10 giờ 30, cháu làm việc với huấn luyện viên. Buổi tối từ 6 giờ 30 đến 8 giờ 30, cháu phải đọc sách cờ, tập đánh cờ. Trong đó, cháu thích nhất là đọc sách về cờ’’, cô Kim Chi cho biết. Chứng kiến con “gò cả tuổi thơ” để tập luyện cờ, người mẹ là cô Kim Chi đã không khỏi đau lòng. “Nhưng với Gia Phúc, được sống với cờ đó lại là niềm hạnh phúc. Và chẳng người mẹ nào lại nỡ cướp mất niềm hạnh phúc của con mình”, cô Kim Chi chia sẻ.

Gia Phúc (trái) thi đấu tại Giải vô địch thế giới tại Belarus

“Điều quan trọng nhất em học được ở cờ là tính kiên trì, nhạy bén để đưa ra những chiến lược lâu dài. Em mong muốn có thể trở thành một kiện tướng cờ vua thế giới, mang vinh quang thật nhiều về cho nước nhà”, Gia Phúc chia sẻ.

Hơn hai năm theo sát Gia Phúc, huấn luyện viên Nguyễn Minh Tuấn không ít lần đã phải vất vả để giải đáp những thắc mắc và dạy em từng nước cờ. “Nhiều khi chật vật lắm tôi mới thắng được trò. Gia Phúc hỏi hóc lắm, liên tiếp đặt ra những tình huống, có lúc khiến tôi đứng hình. Thầy trò cùng nhau tranh luận, tìm ra hướng giải quyết. Ưu điểm của Gia Phúc là tấn công tới tấp, mạnh như vũ bão, với một thể lực cực kỳ tốt. Tuy nhiên, em còn hay bị phân tán tư tưởng bởi đối phương”, ông Tuấn cho biết.

Sau hơn 3 năm thi đấu, nhiều lần chinh chiến tại nước ngoài với áp lực về đối thủ, về rào cản ngôn ngữ cũng như thời tiết, nhưng theo Gia Phúc, chưa bao giờ em run sợ và chùn bước. “Khi vào ván cờ, em chỉ nhìn thấy bạn cờ và những quân cờ. Nhưng nếu thấy bạn khóc, vò đầu bứt tai là em lại thương. Lần đầu tiên em run là khi nhận giải cúp Chiến Thắng”, Gia Phúc nói. Lý do Gia Phúc được bầu chọn trong cúp Chiến Thắng, theo ông Tuấn là ở em có sự toàn vẹn cả 3 nội dung, từ cờ chớp, cờ nhanh đến cờ tiêu chuẩn. Em thi đấu với một tinh thần thể thao rất cao, sẵn sàng nhường đối thủ nếu thấy đối thủ loay hoay.

Không chỉ giỏi cờ, Gia Phúc còn là một học sinh xuất sắc ở trường. “Gia Phúc học rất giỏi, nhất là môn toán, luôn hòa đồng và sẵn sàng giúp đỡ bạn bè. Bên cạnh đó, em còn là một nhân vật chủ chốt hướng dẫn các bạn đánh cờ trong câu lạc bộ cờ vua của trường”, thầy Phạm Quốc Hưng (giáo viên chủ nhiệm của Gia Phúc) tự hào.

Yến Hoa