World Cup giữa cơn bão bán độ toàn cầu

World Cup bốn năm mới được tổ chức một lần, và vì vậy, nó luôn là sự kiện trọng đại trong đời sống tinh thần của hàng tỷ tín đồ túc cầu giáo. Vậy nhưng, trong lần đầu tiên được tổ chức ở lục địa đen, giải đấu hấp dẫn nhất thế giới này lại chao đảo giữa làn sóng mua bán độ lan rộng nhiều nơi trên thế giới.

Vụ việc gần đây nhất chính là phát biểu vô tình trong lúc trà dư tửu hậu nhắm vào Tây Ban Nha và Nga của Huân tước Triesman, Chủ tịch LĐBĐ Anh và Chủ tịch Ủy ban vận động đăng cai World Cup 2018 của nước Anh.

Hậu quả lời cáo buộc không có bằng chứng và bị ghi âm lén về việc Tây Ban Nha nhờ Nga, không giành quyền tham dự World Cup kỳ này, mua chuộc trọng tài World Cup 2010 để giúp Tây Ban Nha đăng quang, đổi lại là phiếu bầu của “phe” Tây Ban Nha cho Nga trong cuộc đua giành quyền đăng cai World Cup 2018, khiến Huân tước Triesman mất chức trên cả hai cương vị. Tuy nhiên, vụ việc cũng buộc FIFA phải vào cuộc điều tra với hạn chót đưa ra kết luận là trước khi trái bóng World Cup 2010 chính thức lăn để tránh cho giải đấu ở Nam Phi mọi sự dính dáng tới vụ việc này.

Để ngăn cản các yếu tố phạm tội, FIFA đã tạo nên một hệ thống được gọi là Hệ thống cảnh báo sớm nhằm mục đích đánh giá sự đặt cược trong các trận đấu. Tại World Cup 2006 ở Đức, hệ thống cảnh báo sớm này chưa được phát triển hoàn tất và đưa vào sử dụng. Cùng với hệ thống này, FIFA cũng thiết lập một đường dây nóng cho các cầu thủ và trọng tài tố cáo những “lời đề nghị khiếm nhã”.

Trước đó, các trọng tài và đội bóng của ít nhất 12 quốc gia châu Âu, bốn trong số đó có đội tuyển thi đấu tại Nam Phi, được đặt trong tầm ngắm của cuộc điều tra tham nhũng trong bóng đá lớn nhất châu lục do cảnh sát Đức dẫn đầu.

Chủ tịch UEFA, Michel Platini, thậm chí còn nói với các nhà làm luật tại Brussels tháng trước rằng môn thể thao vua đang trong tình trạng “nguy hiểm sống còn”.

Hiện nay hướng tiếp cận chủ yếu của FIFA với nguyên nhân dẫn tới tình trạng dàn xếp tỷ số là hầu hết các vụ việc xảy ra ở những nơi mà cầu thủ và trọng tài ít bị để ý và có thu nhập thấp, ví dụ như khu vực Đông Âu, và tội phạm có tổ chức đã thò tay vào các đội bóng. Lý do là chỉ những người gần như không có gì để mất mới liều lĩnh đối mặt với các án phạt cấm tham gia hoạt động bóng đá để đổi lấy một khoản tiền thông thường chỉ vài nghìn USD.

Chủ tịch FIFA Sepp Blatter tin rằng nguồn lợi kinh tế từ World Cup, giải đấu có giải thưởng hậu hĩnh và sự chú ý rộng rãi đối với các cầu thủ và trọng tài được trả lương cao, vẫn an toàn trước bàn tay của những kẻ dàn xếp trận đấu.

“Hiện nay chúng đã được cảnh báo thực sự về chuyện gì đó xảy ra. Nhưng cá nhân tôi cho rằng, để cố gắng thâm nhập vào World Cup, tôi nghĩ mọi người sẽ không làm vậy”, chủ tịch Blatter phát biểu.

Mặc dù vậy, tham nhũng đã phủ bóng đen xuống sự kiện bóng đá lớn nhất thế giới này trước đây. Một scandal cá cược và làm độ tại nước chủ nhà Đức đã ảnh hưởng tới sự chuẩn bị cho World Cup 2006. Trọng tài Robert Hoyzer ngồi bóc lịch, một số thành viên của tập đoàn tội phạm Croatia đứng đằng sau vụ việc đã bị bắt trong một cuộc điều tra gần đây của cảnh sát Đức.

Bốn năm trước, Italia bước lên đỉnh cao thế giới đúng vào lúc scandal hối lộ và dàn xếp trận đấu ở quê nhà thu hút sự chú ý của toàn thế giới. Nhiều quan chức cao cấp của LĐBĐ và các CLB bị cấm tham gia hoạt động bóng đá sau khi bị phát hiện bố trí các trọng tài có lợi cho một số đội bóng để có những chiến thắng quan trọng. Vì vụ việc này, trọng tài Massimo de Santis đã bị rút tên khỏi danh sách làm nhiệm vụ tại Đức chỉ vài tuần trước khi giải khai mạc.

Chủ tịch Blatter cho biết khi đó ông lo sợ trọng tài là mục tiêu lôi kéo của các tay dàn xếp trận đấu, và vì vậy muốn tăng lương cho lực lượng cầm cân nảy mực cũng như đặt ra tiêu chuẩn chuyên nghiệp. Tại World Cup 2010, 30 trọng tài và 60 trợ lý làm nhiệm vụ sẽ được bảo vệ kỹ lưỡng trong khách sạn dành riêng cho họ tại Pretoria, Nam Phi.