Xét tặng danh hiệu NGND, NGƯT năm 2012: Thay đổi để phù hợp với luật

Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Trần Quang Quý cho biết: Thực hiện pháp lệnh của Hội đồng Nhà nước, Hội đồng Bộ trưởng (nay là Chính phủ) đã ban hành Nghị định số 52 ngày 26-4-1986 về việc xét tặng danh hiệu vinh dự Nhà nước, ghi nhận sự cống hiến của những người làm nghề dạy học. Bộ GD-ĐT được giao nhiệm vụ là cơ quan thường trực của hội đồng cấp Nhà nước. Với quy định hai năm một lần tổ chức xét tặng, đến nay qua 26 năm với 11 lần xét tặng, Chủ tịch nước đã phong tặng danh hiệu NGND cho 488 thầy, cô giáo và danh hiệu NGƯT cho 6.166 nhà giáo. Đó là những nhà giáo thực sự tiêu biểu, có tài năng sư phạm xuất sắc, có công lao to lớn đối với sự nghiệp giáo dục nước nhà.Năm 2008 để chuẩn bị cho lần xét tặng thứ 10, Bộ GD-ĐT đã ban hành Thông tư số 22 về việc hướng dẫn tiêu chuẩn, quy trình, thủ tục, hồ sơ xét tặng danh hiệu NGND, NGƯT. Theo thông tư này, các nhà giáo nghỉ hưu vẫn thuộc diện được xét. Những nhà giáo lão thành trên 70 tuổi có công lao to lớn, tiêu biểu được xã hội tôn vinh, được giáo giới trong ngành tín nhiệm sẽ được đề nghị xét đặc cách. Ở đây, đặc cách được hiểu là: Những nhà giáo lão thành, do quá trình công tác và thời gian công tác trong giai đoạn chống thực dân Pháp và chống Mỹ cứu nước có thể bị thất lạc hồ sơ, không đủ các thủ tục hành chính chứng minh thời gian công tác trong ngành hoặc chưa hội tụ đủ một số tiêu chuẩn theo quy định; song được địa phương tôn vinh; được giáo giới trong ngành tín nhiệm qua đủ quy trình 4 bước của hội đồng; đủ số phiếu của hội đồng xét tặng các cấp.

PV: Nhưng trong Thông tư số 07 vừa được bộ ban hành ngày 17-2-2012 lại có thêm quy định: Nhà giáo nghỉ hưu nhưng vẫn còn tham gia công tác giảng dạy, quản lý mới được xét tặng, thưa ông?

– Thứ trưởng Trần Quang Quý: Trước hết, tôi xin nói rõ hơn về quy định này. Để chuẩn bị cho kỳ xét tặng danh hiệu NGND, NGƯT lần thứ 12 năm nay, Bộ GD-ĐT đã ban hành Thông tư số 07. Quy định tại điều 1 mục C của thông tư này nêu rõ: Nhà giáo của các trường công lập đã nghỉ hưu vẫn tiếp tục tham gia công tác giảng dạy, quản lý (cán bộ, giáo viên, giảng viên cơ hữu)

tại các cơ sở giáo dục ngoài công lập là đối tượng xét tặng. Có nghĩa là, các nhà giáo công tác ở các cơ sở giáo dục ĐH đã nghỉ hưu nhưng vẫn tiếp tục giảng dạy, nghiên cứu khoa học, hướng dẫn nghiên cứu sinh và học viên cao học theo hợp đồng làm việc với nhà trường công lập nơi nhà giáo công tác trước khi nghỉ hưu, thực hiện nhiệm vụ công tác đúng như giảng viên của nhà trường được đưa vào đối tượng xét tặng, hồ sơ đăng ký xét tặng tại nhà trường đang công tác. Còn các nhà giáo đã nghỉ hưu không tiếp tục tham gia công tác tại các cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân không đưa vào diện xét tặng.

Sở dĩ, quy định về đối tượng xét tặng theo Thông tư 07 khác so với Thông tư số 22 là do ngày 15-4-2010 Chính phủ đã ban hành Nghị định số 42 quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Thi đua, Khen thưởng năm 2003 và Luật Sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Thi đua, Khen thưởng năm 2005; thay thế Nghị định số 121 ngày 30-9-2005 của Chính phủ. Theo đó, tại khoản 1 điều 62 có quy định: “Đối tượng được xét tặng danh hiệu NGND, NGƯT là những nhà giáo trong các nhà trường, các cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân và cán bộ quản lý giáo dục”. Vì vậy, về đối tượng xét tặng không thể quy định trái với Luật Thi đua, Khen thưởng.

– Tôi có thể khẳng định, Bộ GD-ĐT luôn luôn quan tâm tới các nhà giáo đã nghỉ hưu có phần công lao đóng góp cho sự nghiệp giáo dục nước nhà. Qua hai lần xét tặng thứ 10 và 11 theo Thông tư số 22, được sự quan tâm chỉ đạo của Chính phủ và sự đồng thuận của các bộ, ngành, các địa phương, Bộ GD-ĐT đã phối hợp với các địa phương thông báo rộng rãi đến các nhà giáo đã nghỉ hưu nhưng không tiếp tục tham gia công tác và các nhà giáo diện xét đặc cách, hầu hết các nhà giáo diện đối tượng này đã làm hồ sơ đề nghị xét tặng. Và qua 4 năm với 2 lần xét tặng, Chủ tịch nước đã phong tặng 166 NGND, 300 NGƯT. Lần này chúng ta phải thực hiện đúng quy định của Luật Thi đua, Khen thưởng và Nghị định số 42. Nếu chúng ta tiếp tục thực hiện theo Thông tư số 22 còn có một bất hợp lý: Có nhà giáo nếu xét diện nghỉ hưu tuổi dưới 70 thì hồ sơ và các tiêu chuẩn không có đặc cách nên nhà giáo có thể thiếu một vài tiêu chuẩn nào đó nên không được. Nhưng đến lần này nhà giáo đến tuổi 70 thì lại đưa và xét đặc cách có thể lại đạt tiêu chuẩn theo diện xét đặc cách.

Ý kiến của các bộ, ngành, các sở GD-ĐT và cơ sở giáo dục đều thống nhất các đối tượng nghỉ hưu hoặc đặc cách không đưa vào xem xét từ lần xét tặng này và phải thực hiện đúng Luật Thi đua, Khen thưởng.

– Với những nhà giáo nghỉ hưu từ 5-4-2010 đến 5-5-2012, tức là khoảng thời gian giữa 2 lần làm hồ sơ xét tặng, được sự nhất trí của Ban thi đua – khen thưởng Trung ương thuộc Bộ Nội vụ về việc đưa các nhà giáo nghỉ hưu giữa 2 lần xét tặng vào diện xét tặng, Bộ GD-ĐT đã gửi văn bản tới các cơ sở giáo dục bổ sung đối tượng này vào đợt xét năm nay. Hồ sơ của các nhà giáo này đăng ký xét tặng tại đơn vị họ nhận quyết định nghỉ hưu.

Nghiêm Huê (thực hiện)