Xử lý hàng rong trước cổng trường: Lẽ nào “bó tay”?

Rảo quanh một vòng các chợ, tận mắt chứng kiến cảnh buôn bán hàng rong “phong phú” vô cùng tận. Hàng rong gánh, hàng rong thúng, hàng rong xe đẩy… và hàng rong sạp có mặt tất tần tật. Tất cả không có sự sắp xếp và trật tự nào. Một cán bộ của quận 6 phân bua với Đoàn: “sắp xếp họ không được, chỉ định cho họ chỗ này một lát sau họ lại “chạy” đi chỗ khác”. Đại biểu (ĐB) Lê Thị Ánh và ĐB Nguyễn Văn Minh, Phó ban Văn xã HĐND thành phố không đồng ý với cách lý giải này, ông Minh nói: “Không thể nói như thế được. Vấn đề ở đây là vệ sinh, là an toàn thực phẩm, là đảm bảo sức khỏe cho nhân dân. Vì thế phải đặt vấn đề trách nhiệm không quản lý được hàng rong ở các chợ thuộc về ai? Phải chăng trách nhiệm này là của ban quản lý các chợ”. Theo báo cáo của bà Lê Thị Vuôn, Phó chủ tịch UBND quận 6: “Trong năm 2008, đoàn kiểm tra liên ngành của 14 phường đã kiểm tra 830 cơ sở. Trong đó, 32 cơ sở bị xử lý vi phạm, thu phạt 10,6 triệu đồng. Đoàn kiểm tra cấp quận kiểm tra 3 đợt, có đến 92/204 cơ sở vi phạm, thu phạt 81,9 triệu đồng. Đối với hàng rong (ở các chợ) đã cấp 36 giấy/ 200 người bán, đạt tỉ lệ 59%”. Dù quận 6 đã tổ chức lễ phát động “Tháng hành động vì chất lượng VSATTP”, đã thực hiện hàng chục pa-nô, băng-rôn, khẩu hiệu, hàng trăm lần phát thanh lưu động tuyên truyền về VSATTP, nhưng tỉ lệ giấy phép cấp cho diện bán hàng rong quá thấp. Tỉ lệ 59%, trong đó tính gộp với giấy phép cũ (giấy phép mới chỉ 18%) làm nhiều ĐB băn khoăn về sự quản lý và vấn đề an toàn sức khỏe của người tiêu dùng. Hàng rong trong chợ mà còn lỏng, liệu hàng rong di động trong các ngõ hẻm sẽ ra sao?

Hàng rong quanh các trường học là hiểm họa lớn nhất đe dọa sức khỏe học sinh. Chúng tôi chưa thấy quận 6 thống kê số giấy phép bán hàng rong trước cổng trường. Theo số liệu, toàn quận 6 có 62 cơ sở trường học, 60/62 căn tin và bếp ăn tập thể của các cơ sở này đã được kiểm tra và cấp giấy phép đủ điều kiện VSATTP. Nhưng hàng trăm xe đẩy, gánh hàng rong đang hoạt động tại 62 cơ sở này gần như bỏ trắng. Tại phường 15, quận 8, những người bán hàng rong bu kín cổng trường nhưng chưa thấy ai nói gì? Họ bán những thực phẩm đó có vệ sinh không cũng không thấy ai quan tâm? Thậm chí, Hiệu trưởng nhà trường ra nhắc nhở và chỉ đề nghị họ nhường lối cho học sinh ra về còn bị họ hành hung (vụ việc ông Nguyễn Văn Đặng, bán hàng rong hành hung Hiệu trưởng Trường THCS Lê Lai, quận 8 mà Báo Giáo Dục TP.HCM và nhiều báo khác đã thông tin). Một hiệu trưởng bức xúc bày tỏ: “Chúng tôi gọi điện hết UBND phường đến Công an phường, nhưng đâu lại vào đấy. Sức khỏe học sinh nếu không may có vấn đề (ăn uống hàng rong trước cổng trường) trách nhiệm hầu như trút hết vào nhà trường. Để phòng chống và đồng thời để bảo vệ sức khỏe các em, chúng tôi chỉ kêu gọi phụ huynh và học sinh chú ý không nên mua hàng rong”. Bà Nguyễn Thị Hồng L, phụ huynh Trường Tiểu học Phú Lâm bức xúc nói: “Tôi không hiểu ai kiểm tra vấn đề vệ sinh của các gánh hàng rong? Nếu xảy ra sự cố về sức khỏe liên quan đến hàng rong, ai là người chịu trách nhiệm?”.

Đại diện lãnh đạo chính quyền quận 6, bà Lê Thị Vuôn, Phó chủ tịch UBND quận cam kết: “Cuối quý I/2009, phường hoàn tất việc cấp giấy phép cho cơ sở cố định và cuối quý II/2009, quận hoàn tất việc cấp giấy phép cho các chợ loại I, II và cơ sở chế biến kinh doanh lẫn hàng rong”. ĐB Nguyễn Văn Minh ghi nhận: “Nếu quận 6 cam kết, tháng 6-2009, Đoàn chúng tôi sẽ quay lại và báo cáo với kỳ họp của HĐND TP.HCM ngay”. Tuy nhiên, trong cam kết trên lại không nói đến hàng rong quanh cổng trường, không lẽ sức khỏe học sinh chưa được coi trọng? Muốn kiểm tra hàng rong quanh cổng trường nằm trong tầm tay của chính quyền và công an các phường. Đừng để hối tiếc nếu có sự cố về vấn đề VSATTP liên quan đến hàng rong quanh trường học.