Xử lý vi phạm về động vật hoang dã: Đạt nhiều kết quả khả quan

Tình trạng mua bán động vật hoang dã xuất hiện khắp nơi. Tuy nhiên nhờ sự hỗ trợ từ người dân trong việc cung cấp thông tin nên công tác xử lý đã đạt được những tín hiệu khả quan. Có những vụ đối tượng bị đưa ra xét xử và bị phạt lên tới 14 năm tù.

Cơ quan chức năng phát hiện và thu giữ hàng tấn động vật hoang dã vận chuyển qua cảng biển, cảng hàng không Việt Nam

Đây là thông tin do Trung tâm Giáo dục Thiên nhiên cung cấp tại buổi tọa đàm “Hiệu quả công tác xử lý vi phạm về động vật hoang dã do người dân cung cấp thông tin năm 2022” diễn ra tại TP.HCM mới đây.

Thu giữ hàng tấn tang vật

Bà Bùi Thị Hà (Phó Giám đốc Trung tâm Giáo dục Thiên nhiên) cho biết, hiệu quả chung trong công tác xử lý các vụ việc về động vật hoang dã do người dân thông báo trên cả nước đã đạt được nhiều thành công trong thời gian gần đây. Trong đó, TP.HCM và Hà Nội ghi nhận số lượng người dân thông báo vi phạm về động vật hoang dã nhiều nhất trên cả nước: TP.HCM đạt 83%, Hà Nội đạt 70%.

Theo bà Hà, Việt Nam đã có những thành công nhất định trong công tác xử lý các vụ án tại cảng sân bay, cảng biển. Như gần đây, cơ quan chức năng TP.Đà Nẵng đã phát hiện và truy cứu trách nhiệm thành công đối tượng trong vụ án vận chuyển trái phép 456,9kg ngà voi, hơn 6 tấn vảy tê tê, 138kg sừng tê giác, và 3 tấn xương sư tử đặc biệt lớn từ châu Phi về Việt Nam qua cảng Tiên Sa, đối tượng đã bị tuyên phạt 13 năm tù và phạt bổ sung 50 triệu đồng.

Rùa quý hiếm được bán công khai dù bị nghiêm cấm

Theo thống kê tại Cơ sở dữ liệu vi phạm về động vật hoang dã của Trung tâm Giáo dục Thiên nhiên, từ năm 2015 đến nay, các cơ quan chức năng đã phát hiện và bắt giữ khoảng 100 tấn tang vật là động vật hoang dã bao gồm ngà voi, sừng tê giác và vảy tê tê được vận chuyển trái phép vào Việt Nam qua các khu vực cảng biển và cảng hàng không. Riêng tại TP.HCM, từ năm 2015 đến nay, các cơ quan chức năng đã phát hiện khoảng 32 vụ vận chuyển, buôn bán trái phép động vật hoang dã, thu giữ hơn 15 tấn bao gồm vảy tê tê, ngà voi, sừng tê giác và một số sản phẩm động vật hoang dã khác tại khu vực cảng biển (tập trung chủ yếu ở cảng Cát Lái) và khu vực Sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất.

“Đối với mỗi vụ án về động vật hoang dã, đặc biệt là những vụ án thu giữ khối lượng lớn động vật hoang dã, Trung tâm Giáo dục Thiên nhiên thường nỗ lực tập hợp các thông tin cần thiết để chia sẻ với các cơ quan chức năng có liên quan. Chúng tôi luôn mong những thông tin ban đầu này cũng như phát hiện các đối tượng liên quan, đặc biệt là đối tượng cầm đầu và xử lý nghiêm các đối tượng theo đúng quy định của pháp luật”, bà Hà chia sẻ.

Cần tập trung nguồn lực điều tra

Tại TP.HCM, lâu nay vẫn diễn ra tình trạng mua bán các loại rùa ngay trên hè phố, trước dòng người qua lại đông đúc. Trong số đó, có nhiều loại rùa quý hiếm, nguy cấp như rùa răng, rùa núi vàng, rùa đất lớn, rùa có nguồn gốc Campuchia… Những con rùa trưởng thành hoặc còn nhỏ, được người bán đặt phần bụng trên một viên gạch, khiến 4 chân chúng “bơi” liên tục trong không khí. Mỗi con rùa có giá dao động từ 1 đến vài triệu đồng. Họ sẵn sàng giao tận nơi với số lượng nhiều.

Theo thống kê tại Cơ sở dữ liệu vi phạm về động vật hoang dã của Trung tâm Giáo dục Thiên nhiên, từ năm 2015 đến nay, các cơ quan chức năng đã phát hiện và bắt giữ khoảng 100 tấn tang vật là động vật hoang dã bao gồm ngà voi, sừng tê giác và vảy tê tê được vận chuyển trái phép vào Việt Nam qua các khu vực cảng biển và cảng hàng không. Riêng tại TP.HCM, từ năm 2015 đến nay, các cơ quan chức năng đã phát hiện khoảng 32 vụ vận chuyển, buôn bán trái phép động vật hoang dã, thu giữ hơn 15 tấn bao gồm vảy tê tê, ngà voi, sừng tê giác và một số sản phẩm động vật hoang dã khác tại khu vực cảng biển (tập trung chủ yếu ở cảng Cát Lái) và khu vực Sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất.

Một điểm đáng chú ý trong công tác xử lý các dấu hiệu vi phạm về động vật hoang dã do người dân thông báo trong năm 2022 là tình trạng bán rong rùa và động vật hoang dã trên địa bàn TP.HCM vẫn chưa được giải quyết hiệu quả. Trung tâm Giáo dục Thiên nhiên hầu như chưa ghi nhận được thành công của các cơ quan chức năng tại TP.HCM khi xử lý 447 trường hợp bán rong rùa và động vật hoang dã trên địa bàn trong năm 2022.

Theo bà Hà, việc điều tra, xử lý các đối tượng cầm đầu hoặc đóng vai trò quan trọng trong những đường dây buôn bán động vật hoang dã quy mô lớn không hề dễ dàng. Tuy nhiên, một số kết quả tích cực trước đó đã cho thấy các cơ quan chức năng hoàn toàn có thể thành công nếu quyết tâm và tập trung mọi nguồn lực vào việc điều tra, truy cứu trách nhiệm hình sự các đối tượng có liên quan. Đã đến lúc chúng ta không còn có thể hài lòng với việc thu giữ tang vật và bắt giữ những đối tượng có vai trò không đáng kể trong những vụ vận chuyển trái phép động vật hoang dã quy mô lớn. Việc thu giữ hàng tấn ngà voi, sừng tê giác, vảy tê tê sẽ không có ý nghĩa nếu không được tiếp nối bằng nỗ lực điều tra, xử lý tới cùng các đối tượng có liên quan. “Trung tâm Giáo dục Thiên nhiên hy vọng trong thời gian tới sẽ có thể ghi nhận nhiều hơn nữa thành công của các cơ quan chức năng trong công tác đấu tranh, ngăn chặn tội phạm về động vật hoang dã. Đặc biệt là các vi phạm về động vật hoang dã tại khu vực cảng hàng không, cảng biển để đây không còn là phương thức an toàn cho các đối tượng phạm tội về động vật hoang dã lợi dụng”, bà Hà bày tỏ.

Kiều Khánh