Xuất khẩu gạo: Nâng giá sàn nhắm nhiều đích

Tạp Chí Giáo Dục

Thứ bảy, 18.09.2010, 15:09

Chiều 15/9, bộ Công thương, bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn, Hiệp hội lương thực Việt Nam họp báo về tình hình sản xuất và tiêu thụ lúa gạo hàng hóa những tháng cuối năm 2010.

Ông Nguyễn Văn Dư, cục trưởng cục Trồng trọt cho biết, sản lượng lúa của cả nước năm nay có thể đạt khoảng 39-39,5 triệu tấn, riêng vùng ĐBSCL là trên 21,5 triệu tấn, tăng khoảng 800 ngàn tấn so với năm 2009. Sau khi cân đối cung cầu, cục Trồng trọt nhận định lượng gạo hàng hóa dành xuất khẩu vào khoảng 5,8 triệu tấn, cộng 1,4 triệu tồn kho năm 2009 chuyển qua thì năm nay Việt Nam có thể bán ra khoảng 7,2 triệu tấn. Từ nay đến tháng 1/2011, nông dân ĐBSCL tiếp tục thu hoạch lúa thu đông và lúa mùa, lượng gạo hàng hóa còn khoảng 1,5 triệu tấn cần phải tiêu thụ.

4 tháng còn lại của năm 2010 nông dân cần bán tới 1,5 triệu tấn gạo. Ảnh: TL SGTT

Mặc dù cục Trồng trọt tính toán lượng gạo dành xuất khẩu như vậy, nhưng phát biểu tại buổi họp báo, ông Nguyễn Thành Biên, thứ trưởng bộ Công thương lại khẳng định, năm nay Việt Nam không đặt ra chỉ tiêu “cứng” về xuất khẩu gạo, mà điều hành một cách linh hoạt. Mục tiêu cuối cùng, theo ông, là nhằm tiêu thụ hết lúa hàng hóa, đảm bảo nông dân có lời và không gây ảnh hưởng đến mặt bằng giá chung.

Ông Trương Thành Phong, chủ tịch VFA thừa nhận diễn biến thị trường gạo thế giới từ đầu năm nay khá phức tạp. Nhiều thời điểm giá tăng, giảm đột ngột khiến công tác dự báo chưa sát, dẫn đến có nhiều hợp đồng ký giá thấp, nông dân chưa đạt lợi nhuận như mong muốn.

VFA vừa nâng giá sàn xuất khẩu gạo thêm 20 USD/tấn, áp dụng đối với đơn hàng giao từ nay đến tháng 10/2010. Theo đó, giá sàn xuất khẩu gạo 5% tấm từ 450 USD/tấn tăng lên 475 USD/tấn, gạo 25% tấm từ 410 USD/tấn lên 435 USD/tấn. Đây là lần thứ 4 trong vòng hơn một tháng qua VFA nâng giá sàn xuất khẩu gạo với tổng mức tăng 75 USD/tấn. So với thời điểm thấp nhất, giá gạo Việt Nam đã tăng khoảng 140 USD/tấn.

Tính đến ngày 15/9, theo VFA, doanh nghiệp ký hợp đồng xuất khẩu 6,6 triệu tấn, đã xuất khẩu trên 5 triệu tấn, thu về 2,142 tỉ USD (giá trung bình 424 USD/tấn), tăng 6% sản lượng và 10% giá trị. Từ nay đến cuối tháng 9 và hết quý 4, doanh nghiệp tiếp tục giao 1,6 triệu tấn gạo còn lại trong hợp đồng, đồng thời ký mới để tiêu thụ hết lúa gạo hàng hóa vụ thu đông và vụ ba. Như vậy, so với dự tính của cục Trồng trọt, 4 tháng còn lại của năm 2010 nông dân cần bán tới 1,5 triệu tấn gạo.

Tuy nhiên, động thái liên tục nâng giá sàn xuất khẩu cao hơn giá thế giới thời gian qua của VFA khiến nhiều doanh nghiệp không thể ký hợp đồng. Nhiều câu hỏi đặt ra, liệu đây có phải là giải pháp hạn chế xuất khẩu do lo ngại giá lúa gạo nội địa tăng, ảnh hưởng lạm phát? Giải thích thắc mắc này, ông Phong cho biết so với cân đối cung cầu thì từ nay đến cuối năm hoàn toàn không lo lắng đến vấn đề thiếu lương thực.

Việc nâng giá sàn xuất khẩu là do VFA nhận thấy diễn biến giá thế giới có xu hướng tăng, trong khi nhu cầu quý 4 dự báo còn rất lớn nên điều chỉnh giá gạo tăng sẽ đem đến lợi nhuận cao hơn. Ngoài ra, theo ông, từ nay đến cuối năm 2010 chỉ còn Việt Nam và Thái Lan còn gạo xuất khẩu nên chúng ta không vội bán mà nên lựa chọn hợp đồng giá cao để ký.

Ông Nguyễn Thành Biên cũng thừa nhận việc nâng giá sàn sẽ gây ra những tác dụng phụ. Ở đây, có thể được hiểu là doanh nghiệp khó ký hợp đồng, dẫn đến giá lúa gạo sẽ giảm, lúc đó, nông dân phải hy sinh lợi ích để phục phụ cho mục tiêu cao hơn, theo ý ông là ổn định mặt bằng giá chung trong các tháng còn lại của năm nay.

Nguồn SGTT