Với sự năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm và đời sống tâm lý phong phú nên đa số thanh thiếu niên (TTN) hiện nay dễ dàng tiếp cận với những vấn đề mới mẻ, trong đó có mạng xã hội. Thực chất mạng xã hội là phương tiện, là công cụ quan trọng trong thời buổi công nghệ hiện nay. Sự đa dạng của các trang mạng xã hội giúp TTN có thể lĩnh hội được nhiều giá trị đích thực, đặc biệt mạng xã hội cũng là nơi TTN có thể sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm, giải quyết những vấn đề khó khăn trong cuộc sống cũng như nhiều vấn đề phức tạp nảy sinh… Song, bên cạnh đó mạng xã hội cũng nảy sinh nhiều vấn đề tiêu cực, là con dao hai lưỡi, làm ảnh hưởng đến nhận thức, tình cảm và ý chí của TTN cũng như lựa chọn thang giá trị. Với đặc điểm của TTN, bên cạnh những mặt mạnh còn bộc lộ những hạn chế, đó là kinh nghiệm xã hội có mặt chưa trưởng thành, năng lực điều chỉnh, điều khiển, năng lực làm chủ bản thân còn hạn chế, dễ bị xúi giục cũng như dễ bị cám dỗ bởi lối sống, cách sống mang tính thực dụng và chủ nghĩa cá nhân. Do đó, vấn đề định hướng đời sống mạng cho TTN hiện nay là nhiệm vụ vô cùng cần thiết và có ý nghĩa chính trị - xã hội to lớn. Vì vậy, tổ chức Đoàn - Hội cần chú ý một số vấn đề sau: Một là, thường xuyên định hướng các giá trị nhất là phẩm chất chính trị tư tưởng, đạo đức. Chỉ trên cơ sở đó TTN mới có lập trường vững vàng, có niềm tin và đề kháng tốt với những tác động phức tạp từ các trang mạng xã hội. Thực tế, một số TTN là học sinh - sinh viên do không được giáo dục bài bản từ nhà trường cũng như các tổ chức Đoàn - Hội nên đã bị kẻ xấu lợi dụng, mua chuộc và gây nên những hệ quả xấu. Hai là, Đoàn - Hội phải thường xuyên giúp TTN có thái độ đúng đắn và phê phán đấu tranh với những biểu hiện tha hóa cũng như những hành vi lệch chuẩn từ các thành viên trên trang mạng xã hội, đó là lối sống thực dụng, trái với thuần phong mỹ tục, kích động, lôi kéo người khác. Ba là, mỗi TTN cần phải biết cách sử dụng trang mạng xã hội sao cho phù hợp với mục đích nhất định, như khai thác thông tin phục vụ cho học tập, nghiên cứu hoặc là để thỏa mãn những nhu cầu tinh thần sau những thời gian lao động, học tập căng thẳng…; đặc biệt là giáo dục cho TTN không nên quá lạm dụng mạng xã hội dễ dẫn đến nghiện ngập và gây ra các hành vi xấu cho xã hội.
Như vậy, vấn đề định hướng đời sống mạng cho TTN hiện nay có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, góp phần hình thành những phẩm chất nhân cách trong thời kỳ hội nhập, đó là trách nhiệm của toàn xã hội mà trước hết là tổ chức Đoàn - Hội và bản thân mỗi TTN.
Phạm Phương