Nhớ nhạc sĩ của những tuyệt phẩm mùa xuân!

Quốc Dũng – một nhạc sĩ nổi tiếng, có nhiều ca khúc được khán giả trong và ngoài nước rất yêu mến. Mùa xuân năm nay dù anh đã đi xa nhưng những tuyệt phẩm về mùa xuân của anh sáng tác vẫn vang vọng khắp nơi nơi…

Cố nhạc sĩ Quốc Dũng

Những tuyệt phẩm xuân để đời

Ngày 24-9-2023, tin nhạc sĩ Quốc Dũng ra đi ở tuổi 72 khiến cho tôi và các đồng nghiệp, khán giả yêu mến anh ai cũng ngậm ngùi…

Những ngày đầu năm 2024, ngồi trò chuyện với danh ca Bảo Yến – bà xã của nhạc sĩ Quốc Dũng tại nhà riêng, chị cho biết: “Trong thời điểm hiện tại, chỉ cần bước ra khỏi nhà là đã nghe giai điệu các bài hát Bài ca Tết cho em, Em đã thấy mùa xuân chưa, Điệp khúc mùa xuân… của anh Quốc Dũng vang lên khiến cho tôi càng nhớ anh da diết. Có thể nói, đây là 3 ca khúc thành công nhất trong số rất nhiều bài hát viết riêng về chủ đề mùa xuân của anh khi nói lên được hầu hết các hình ảnh tiêu biểu của Tết. Những ngày Tết đi diễn, lúc nào khán giả cũng yêu cầu tôi hát 3 ca khúc này…”.

Cũng theo danh ca Bảo Yến kể thì ca khúc Em đã thấy mùa xuân chưa là ca khúc đầu tay nhạc sĩ Quốc Dũng viết năm 15 tuổi. Khi ấy, Quốc Dũng chỉ thảo giai điệu, viết ra phần nhạc không lời. Đến năm 17 tuổi, những rung động đầu đời giúp anh bồi đắp thêm ca từ giàu chất rung cảm: “Một vùng mây trắng bay đi tìm nhau/ Chẳng còn thấy đâu mắt em hoen sầu/ Vì mình xa nhau nên em chưa biết xuân về đấy thôi/ Giọt sương vẫn rơi, rừng còn ngây dại mơ bóng hình ai…”.

Danh ca Bảo Yến trình bày ca khúc “Bài ca Tết cho em” của ông xã Quốc Dũng

Sau khi hoàn chỉnh, nhạc phẩm này được ca sĩ Dạ Hương thu âm và lập tức trở thành hiện tượng. Ca khúc sau này được nhiều ca sĩ thu âm và trình diễn rất thành công như Ngọc Lan, Tuấn Ngọc, Bảo Yến, Cẩm Vân, Quang Dũng…

Còn ca khúc Điệp khúc mùa xuân được nhạc sĩ Quốc Dũng sáng tác từ đầu thập niên 1970, ca khúc nhanh chóng phổ biến và trở thành bản hit nhạc xuân mỗi dịp Tết Nguyên đán. Tiết tấu sôi động, bài hát ca ngợi ngày Tết quê hương, gợi không khí vui tươi, tràn ngập hạnh phúc: “Rừng xuân ơi xin lặng gió heo may/ Để chim muông quay về với muôn cây/ Tình xuân ơi xin dệt mối yêu thương/ Từ bao nhiêu năm tình sầu muôn hướng…/ Này gió hãy cuốn từng lá rơi/ Và nắng hãy chiếu màu thắm tươi/ Cùng những tiếng hát điệu nhạc dâng chơi vơi/ Để hồn ta say trong tiếng cười”…”.

Còn Bài ca Tết cho em là một trong những tình khúc kinh điển về mùa xuân, gắn liền với tên tuổi danh ca Bảo Yến. “Ca khúc ra đời năm 1982, được Quốc Dũng viết riêng cho tôi. Từ đó đến nay, dù hát Bài ca Tết cho em rất nhiều lần, nhưng lần nào tôi cũng đều cảm thấy vui, ấm áp trong lòng và cảm xúc vẫn còn nguyên vẹn như lúc trái tim mình rung động trước lời tỏ tình của anh Quốc Dũng ngày ấy.

Bài hát đánh dấu cột mốc tình cảm của anh Quốc Dũng dành cho tôi ngay từ những ngày đầu gặp gỡ. Lúc ấy, tôi là ca sĩ kiêm thư ký cho Đài Truyền hình TP.HCM, còn anh Dũng làm trưởng ban nhạc của đài, phụ trách hòa âm phối khí cho các show trên màn ảnh nhỏ. Sau những lần hẹn hò lãng mạn, anh Dũng viết tặng tôi nhạc phẩm Bài ca Tết cho em mở đầu với lời bày tỏ: “Tết này anh không thèm kẹo mứt/ Vì đã có môi em thơm ngọt tựa sen hồng/ Tết này anh không thèm đi chơi/ Cine hay nhạc hội, Đà Lạt hay Vũng Tàu…” – danh ca Bảo Yến xúc động kể!

Ca sĩ Phương Thanh trong MV “Điệp khúc mùa xuân” của nhạc sĩ Quốc Dũng

Khi ca khúc được quay hình và phát trên màn ảnh nhỏ HTV đã trở thành ký ức không phai trong lòng khán giả thập niên 1980. Bài hát có sức lan tỏa mạnh, đến nay vẫn vang lên mỗi dịp Tết đến xuân về. Qua bốn thập niên, dù nhiều ca sĩ thu âm lại như Quang Lê, Đàm Vĩnh Hưng, Long Nhật… nhưng phiên bản của danh ca Bảo Yến vẫn để lại ấn tượng, trở thành một trong những bản thu thành công nhất của Bảo Yến.

Lúc sinh thời, anh hay tâm sự với tôi: “Mùa xuân về, chứng kiến những người xung quanh vui vẻ, đối xử với nhau tình cảm hơn, lòng tôi cảm thấy rất ấm áp. Mỗi mùa xuân tôi đều mơ ước dòng nhạc trữ tình sẽ được các bạn trẻ đón nhận nồng nhiệt hơn nữa…”.

Nhớ mãi một nhạc sĩ tài hoa!

Hơn 50 năm theo nghề, Quốc Dũng là gương mặt nổi bật của nền tân nhạc nửa cuối thế kỷ 20. Sinh ra tại Thái Lan, 3 tuổi, anh được cha mẹ đưa về nước, sau đó cho theo học Trường Quốc gia Âm nhạc Sài Gòn. 16 tuổi, Quốc Dũng nổi lên như một thần đồng khi tốt nghiệp thủ khoa, vang danh với ngón đàn mandolin điệu nghệ.

Không chỉ nổi tiếng với những ca khúc nhạc xuân, nhạc sĩ Quốc Dũng còn có hàng loạt những ca khúc được khán giả thuộc nằm lòng như: Đường xưa, Lối thu xưa, Chuyện hợp tan, Mai, Nỗi đau ngọt ngào, Chuyện ba người, Mắt Huế xưa, Bài ca dao đầu đời… Trong nghề, tôi xem anh như là một thần tượng. Anh Quốc Dũng quan niệm: “Vị trí của mỗi nhạc sĩ trong lòng công chúng được đo bằng chất lượng các ca khúc của họ chứ không phải vì số lượng ca khúc”.

Nhạc sĩ Quốc Dũng từng khẳng định: “Mùa xuân là nguồn cảm hứng bất tận cho các nhạc sĩ sáng tác. Vì thế, nhạc xuân rất phong phú và đa dạng. Tuy nhiên, người sáng tác cũng nên thổi vào nhạc xuân hôm nay hơi thở của thời đại mới, của nhịp sống xã hội, cộng đồng đang ngày một phát triển sinh động hơn, an khang hơn…”.

Ca sĩ Quang Dũng trình bày rất thành công ca khúc “Em đã thấy mùa xuân chưa” của nhạc sĩ Quốc Dũng

Với tôi, anh Quốc Dũng còn là bậc thầy trong làng hòa âm phối khí. Trong sáng tác, nếu không kể đến những bài tình ca để đời trước 1975, anh chính là người tiên phong với những bài hát mang phong cách hiện đại và tươi trẻ giai đoạn sau giải phóng.

Anh Quốc Dũng sống rất nội tâm, khi còn sống, trước Tết, anh thường dành một khoản tiền để mua quà tặng cho những đứa trẻ nghèo, khuyết tật ở các cơ sở xã hội. Ngày Tết, anh thường tìm một địa chỉ nào đó vắng vẻ để anh và vài người bạn thân ngồi trò chuyện, ôn lại những kỷ niệm đã qua trong cuộc đời mình bởi anh không thích những nơi ồn ào…

Dù nhạc sĩ Quốc Dũng đã đi xa nhưng tôi luôn tin rằng, cho dù có đi qua bao nhiêu năm nữa, mỗi lần nghe các ca khúc nhạc xuân, khán giả sẽ nhớ về anh với những tình cảm trân trọng nhất. Khán giả luôn cảm nhận được ngòi bút tuyệt vời trong các tác phẩm âm nhạc mà anh đã để lại cho nền âm nhạc Việt Nam. Mãi nhớ người nhạc sĩ tài hoa!

Nhạc sĩ Nguyễn Minh Anh
(hội viên Hội Âm nhạc TP.HCM)