Đề văn mang sắc màu cuộc sống

Tạp Chí Giáo Dục

Thứ năm, 19.05.2016, 20:05

Đề kiểm tra học kỳ 2 môn ngữ văn lớp 6 năm học 2015-2016 vừa qua của Phòng GD-ĐT Q.1 (TP.HCM) là một đề mang ý nghĩa sắc màu cuộc sống, có giá trị nhân văn rất lớn nên được dư luận đánh giá cao. Đề bài gồm ba câu hỏi, trong đó câu 2 yêu cầu: Trong thư gửi mẹ nhân ngày 8-3-2016, Đỗ Nhật Nam – “thần đồng” sở hữu bảng thành tích học tập khiến nhiều người nể phục đã viết: “Em muốn “bảo vệ” mẹ bằng sự mạnh mẽ của người con trai. Và em muốn chăm mẹ bằng sự dịu dàng của người con gái. Bất kỳ người mẹ trên thế giới này cũng xứng đáng được hưởng hạnh phúc. Mẹ cũng thế!”. Từ những suy nghĩ của Đỗ Nhật Nam, em thấy mình nên làm gì để mẹ luôn được vui vẻ hạnh phúc? Hãy viết từ 5 đến 8 câu về điều ấy.

Có thể nói, với lứa tuổi như Đỗ Nhật Nam, rất hiếm những người con nghĩ được sâu sắc như thế. Ở lứa tuổi 18, rất nhiều học sinh Việt Nam vẫn “chưa chịu lớn”, nói gì đến học sinh lớp 6. Khi con cái vô cảm ngay trong gia đình, nhất là vô cảm với cha mẹ thì lời nói của Đỗ Nhật Nam là một thông điệp quý báu để những người con quan tâm, kính yêu đấng sinh thành. “Em muốn “bảo vệ” mẹ bằng sự mạnh mẽ của người con trai. Và em muốn chăm mẹ bằng sự dịu dàng của người con gái” là lời nói vô cùng ý nghĩa bởi cách phát hiện hay thú vị không phải ai cũng nghĩ tới. Một đứa trẻ đã nhận thức được sâu sắc đến như vậy. Vừa đóng vai trò người con trai bằng sự mạnh mẽ, vừa đóng vai trò người con gái bằng sự dịu dàng bởi “Bất kỳ người mẹ trên thế giới này cũng xứng đáng được hưởng hạnh phúc”. Một bài học lớn, giá trị giáo dục rất lớn!

Trong khi đó, câu 3 như sau: Hàng ngày, ngoài thầy cô giáo giảng dạy và bạn bè chung lớp, ở trường em còn gặp rất nhiều người có hành động, việc làm để lại ấn tượng sâu sắc. Em hãy tả lại một trong những người đó.

Câu hỏi làm văn rất ý nghĩa. Thường đề văn tả người là những người thân yêu như ông bà, cha mẹ, thầy cô, bạn bè…, nhưng đề văn này không phải vậy. Đề yêu cầu tả về người có hành động, việc làm thầm lặng ở trường như bác bảo vệ, cô lao công… Đề như vậy thì đã có sự đổi mới. Đổi mới ở hai khía cạnh: Thứ nhất, miêu tả một người không như “mẫu người” bao lâu nay học sinh thường tả. Thứ hai, qua việc miêu tả bác bảo vệ, cô lao công…, học sinh sẽ quan sát và quan tâm tới công việc của những con người thầm lặng này. Từ đó, các em sẽ hiểu và trân trọng những con người đã, đang và sẽ góp phần công sức của mình trong sự nghiệp giáo dục.

Đề kiểm tra với các câu hỏi vừa phù hợp kiến thức, vừa nâng cao nhận thức. Theo tôi, đây là một dạng đề văn có giá trị giáo dục cao, tránh được sự rập khuôn, khiên cưỡng như trước đây.

Thái Hoàng
(Trường THPT Thành Nhân, TP.HCM)