Tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản

Báo cáo tại buổi làm việc, Phó chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Hữu Tín cho biết, đến nay thị trường BĐS trên địa bàn TP lâm vào tình trạng trì trệ kéo dài và nhiều phân khúc thị trường này bị “đóng băng” đã ảnh hưởng đến tình hình sản xuất kinh doanh, vốn bị tồn đọng không quay vòng được, tác động đến các ngành khác như xi măng, sắt thép, trang trí nội thất… Theo Phó chủ tịch Nguyễn Hữu Tín, tình hình khó khăn của thị trường BĐS có cả nguyên nhân trực tiếp và gián tiếp tác động. Về trực tiếp, trên địa bàn TP đang “tồn kho” khoảng 14.490 căn hộ chung cư với giá trị khoảng 24.500 tỷ đồng, đa số căn hộ tồn kho có diện tích lớn (10.039 căn hộ có diện tích 60-90m2, chiếm tỷ lệ 69,3%; 3.406 căn hộ có diện tích trên 90m2, chiếm tỷ lệ 23,5%), không phù hợp với nhu cầu và khả năng thanh toán hiện tại của người dân.

Ngoài ra, giá nhà ở hiện nay ở mức quá cao so với thu nhập bình quân của đại đa số các tầng lớp dân cư; tình trạng đầu cơ đẩy giá nhà, đất tăng trong những năm trước đây; lãi suất quá cao do phần lớn chủ đầu tư phải vay ngân hàng khoảng 70% tổng mức đầu tư với lãi suất trên 20%/năm trong một thời gian dài từ 2-3 năm… Về nguyên nhân gián tiếp, đối với cơ chế chính sách thì việc bồi thường giải phóng mặt bằng theo phương thức chủ đầu tư tự thỏa thuận bồi thường, nhận chuyển nhượng với người sử dụng đất dẫn đến tình trạng: Doanh nghiệp không bồi thường được; Dự án manh mún, nhỏ lẻ, không kết nối hạ tầng; các doanh nghiệp cạnh tranh, đẩy giá bồi thường lên cao làm cho thị trường BĐS phát triển không ổn định. Nhà nước chưa dự báo và định hướng sự phát triển của thị trường dẫn đến thừa BĐS cao cấp, thiếu BĐS phù hợp với nhu cầu thực tế; nhiều doanh nghiệp kinh doanh BĐS tham gia thị trường nhưng quy mô nhỏ, hoạt động thiếu chuyên nghiệp, đầu tư dàn trải, thiếu định hướng phát triển và chiến lược kinh doanh;… từ đó làm thị trường mất cân đối và phát triển không ổn định.

Trước những khó khăn của thị trường BĐS, TP.HCM kiến nghị Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ cho phép thành lập Ban chỉ đạo cấp quốc gia để nghiên cứu toàn diện, vừa giải quyết vấn đề trước mắt cũng như lâu dài; kiến nghị Ngân hàng Nhà nước hỗ trợ cho người mua nhà ở lần đầu (hỗ trợ 1/2 lãi suất vay thương mại cho người có thu nhập thấp như cán bộ công nhân viên chức, lực lượng vũ trang…). Hỗ trợ các doanh nghiệp để giảm giá bán nhà ở như tổ chức tín dụng tiếp tục phân loại nợ, cơ cấu lại nợ các khoản tín dụng BĐS; xem xét điều chỉnh giảm lãi suất cho vay đối với các khoản tín dụng BĐS có lãi suất cao trước đây về 15%/năm… TP cũng kiến nghị Chính phủ, các bộ, ngành điều chỉnh, sửa đổi bổ sung những bất cập về cơ chế chính sách liên quan đến thị trường BĐS như quy định về tiền sử dụng đất, những vướng mắc về công tác quy hoạch, giải phóng mặt bằng, các quy định về sở hữu nhà ở và những rào cản về thủ tục hành chính… Đồng thời sớm hình thành trung tâm thông tin và dự báo thị trường BĐS của Trung ương, trên cơ sở đó TP.HCM cũng như các địa phương khác có cơ sở tham khảo dữ liệu đối chiếu và xây dựng hệ thống thông tin thị trường BĐS của địa phương…

TS. Trần Du Lịch, Phó trưởng đoàn Đại biểu Quốc hội TP.HCM cho rằng khó có khả năng “phá băng” thị trường BĐS mà chỉ có thể làm ấm dần lên nên vai trò của tín dụng hiện nay là quan trọng, trong đó cần quan tâm đến lãi suất cho vay và thời hạn cho vay để người có nhu cầu thật sự có thể mua được nhà. Đại diện Hiệp hội BĐS TP.HCM (HoREA), ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch HoREA cũng cho biết khó khăn lớn nhất của thị trường BĐS hiện nay là tồn kho và nợ xấu. Vì vậy, ông Châu đề xuất bên cạnh các hình thức sở hữu thông thường cần có loại hình sở hữu căn hộ có thời hạn để có thể bán hoặc cho thuê có giá phù hợp nhằm thêm một hình thức lựa chọn cho người tiêu dùng.

Tại buổi làm việc, lãnh đạo của các bộ, ngành cho rằng, TP.HCM cũng như nhiều TP lớn khác, thị trường BĐS phát triển tự phát, thiếu quy hoạch, không có kế hoạch và điều tra nhu cầu của thị trường; sự phát triển quá “nóng”, đầu tư BĐS theo phong trào, tâm lý “đám đông”, nhiều doanh nghiệp không có kinh nghiệm, yếu về năng lực tài chính, không phải là ngành nghề kinh doanh chính cũng tham gia kinh doanh BĐS. Hiện nguồn cung BĐS vượt quá cầu có khả năng thanh toán của thị trường; cơ cấu hàng hóa BĐS phát triển mất cân đối trong khi các doanh nghiệp chú trọng nhiều vào đầu tư loại nhà cao cấp, diện tích lớn; hệ thống thông tin, thống kê về nhà ở và thị trường BĐS không đầy đủ… là những nguyên nhân gây nên tình trạng trầm lắng, “đóng băng” của thị trường BĐS thời gian qua.

Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Văn Bình nhấn mạnh, thị trường nhà đất rất quan trọng nhưng thời gian qua phát triển vô cùng nguy hiểm khi một lượng lớn nguồn vốn đầu tư vào thị trường BĐS nhưng không hiệu quả.

Phát biểu kết luận buổi làm việc, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cho biết thị trường BĐS vẫn gặp nhiều khó khăn, đòi hỏi phải có những giải pháp đồng bộ, mạnh mẽ và hiệu quả để tháo gỡ từng bước, “làm ấm” từng phần thị trường, tiến tới sự lành mạnh hóa hoạt động và phát triển bền vững trong những năm tới. Thủ tướng cho biết sau cuộc làm việc với TP.HCM và ngày 19-12 là với TP.Hà Nội, Chính phủ sẽ thảo luận nội dung này vào phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 12-2012 và sẽ ban hành một nghị quyết chuyên đề của Chính phủ về một số giải pháp tháo gỡ khó khăn cho thị trường BĐS.

Bài, ảnh: Hương Giang