Nguy cơ nhập viện vì… thức ăn tiện dụng

Có thể nói, đối với chuyện ăn uống, người tiêu dùng Việt Nam thường có thói quen quyết định bằng mắt. Chỉ cần nhìn thấy thực phẩm đẹp mắt, người bán hàng và nơi bán hàng trông có vẻ sạch sẽ là mua. Đánh vào tâm lý này, rất nhiều người kinh doanh, sản xuất đã sử dụng hóa chất, trong đó có những hóa chất chỉ sử dụng trong công nghiệp để chế biến đồ ăn, thức uống.

Hơn 7 giờ sáng 27-7, ba quầy bán bún ở chợ Phú Xuân (dưới chân cầu Phú Xuân I, thị trấn Nhà Bè, huyện Nhà Bè, TP.HCM) đã tấp nập người mua. Chị Ngân – người vừa mua tới 3kg bún cho biết: “Cả tuần ăn cơm nên ai cũng ngán, vì vậy cứ thứ bảy và chủ nhật là tôi lại đổi món cho gia đình. Tôi hay chọn bún vì có thể chế biến được nhiều món như bún bò, bún riêu cua, gỏi cuốn, ngày rằm, mùng một thì làm bún đậu…”. Khi được hỏi, chị thường chọn loại bún như thế nào, chị Ngân trả lời: “Cứ nhìn đẹp mắt (sợi nhỏ, trắng, dai, không nát) và không có mùi là tôi mua”.

Bà chủ bán bún cũng cho biết, khách hàng đến mua đều chọn những loại bún có màu trắng, bóng đẹp và không mùi.

Những ngày này, trên đường phố Sài Gòn đâu đâu cũng thấy những xe đẩy, thùng xốp bên ngoài có dòng chữ trà sữa trân châu, cà phê, hay nước mát bông cúc, chanh dây, sâm bổ lượng, sâm bí đao, nha đam, sữa đậu nành, sữa bắp… Giá cả dao động từ 5-8 ngàn đồng/chai nước mát, cà phê, trà sữa trân châu từ 10-15 ngàn đồng/ly.

Chị Đào – chủ một chiếc xe đẩy bán nước giải khát ở Công viên Gia Định không ngần ngại cho biết: “Trung bình mỗi ngày tôi bán khoảng 100 ly và chai nước giải khát các loại, thứ bảy và chủ nhật thì khoảng 150-170 ly, chai/ngày. Bán nhiều như vậy mà không sử dụng hóa chất thì làm gì có thời gian mà nấu, vả lại giá chỉ có 5 ngàn đồng/chai nước mát thì làm sao là hàng nguyên chất được”.

Chị Đào tiết lộ, để đánh lừa người tiêu dùng, khi nấu nước mát chị có cho thêm một chút lá, hoa, rễ cây vào. Chẳng hạn như nấu nước sâm mía lau thì cho cho 1-2 khúc mía lau vào, nấu nước rong biển bông cúc thì cho vài bông cúc khô vào, nấu nước nha đam thì cho một ít lá nha đam… “Quan trọng là nước có mùi thơm, màu đẹp, bắt mắt thì sẽ thu hút được nhiều người mua”, chị Đào khẳng định.

Riêng mặt hàng bún, ông Huỳnh Lê Thái Hòa – Chi cục trưởng Chi cục Vệ sinh an toàn thực phẩm, Sở Y tế TP.HCM khẳng định: “Bún càng bóng đẹp thì càng chứa nhiều hóa chất độc hại. Vừa qua, Sở Y tế đã tiến hành lấy ngẫu nhiên 7 mẫu bún được bày bán ở các chợ và cơ sở sản xuất đưa đi xét nghiệm. Kết quả 7/7 mẫu có chứa tinopal (là chất không có trong danh mục cho phép của Bộ Y tế) có hàm lượng từ 1,92-4,37mg/kg. Ngoài ra còn có 2/7 mẫu chứa acid oxalic – cũng là chất cấm trong thực phẩm, 1/7 mẫu có chất bảo quản natri benzoat là chất có trong danh mục cho phép của Bộ Y tế nhưng vượt giới hạn cho phép”.

Cũng theo ông Hòa, tinopal còn được sử dụng trong bánh canh, bánh ướt… Bởi, khi sử dụng tinopal, các loại thực phẩm này sẽ có màu rất trắng, bóng đẹp, hoàn toàn không để lại mùi vị, để lâu khó thiu. “Nghiên cứu cho thấy nếu ăn bún chứa tinopal lâu dài sẽ gây suy gan, suy thận, cơ thể mệt mỏi và thậm chí gây cả bệnh ung thư. Tùy theo lượng độc tố được đưa vào cơ thể mà có thể gây ngộ độc cấp tính hay mãn tính. Hơn nữa, đây là một chất dùng trong công nghiệp nên khó tránh khỏi trong đó có chứa các tạp chất gây hại cho sức khỏe”.

Đối với các loại nước uống, Thanh tra Sở Y tế TP.HCM cũng đã lấy mẫu xét nghiệm. Kết quả: 3/5 mẫu hạt trân châu có chứa chất tẩy trắng (Na2SO3) vượt mức cho phép 6-8 lần. Mức cho phép là 200mg/kg nhưng kết quả xét nghiệm là từ 1.191-1.637 mg/kg; 8/25 mẫu nước giải khát đường phố có chứa coliforms, E.Coli vượt giới hạn…

Chất tẩy trắng (Na2SO3) thường được sử dụng trong lĩnh vực sản xuất giấy, xử lý nước, tẩy trắng trong dệt nhuộm, thuộc da, bảo quản thực phẩm. Tuy nhiên, việc sử dụng chất tẩy trắng (Na2SO3) trong chế biến thực phẩm với số lượng nhiều sẽ gây ngộ độc và phá hủy các enzim tiêu hóa trong đường ruột ở người ăn. Còn coliforms và E.Coli là hai loại vi sinh vật gây ra các bệnh về đường tiêu hóa như tiêu chảy, ngộ độc, nhiễm trùng đường ruột…

Từ thực tế này cho thấy, trước khi được ngành y tế cũng như các ban, ngành liên quan bảo vệ thì người tiêu dùng hãy tự cứu lấy mình bằng cách chỉ sử dụng những sản phẩm an toàn, có xuất xứ rõ ràng.

Bài, ảnh: Hòa Triều