Tiêm vét vaccine sởi cho trẻ dưới 2 tuổi

Theo báo cáo của Cục Y tế dự phòng – Bộ Y tế, năm 2013, các quốc gia trong khu vực như Singapore, Hàn Quốc, Hồng Kông, Australia đều có số trường hợp mắc sởi gia tăng so với năm 2012. Tại Việt Nam, năm 2013 cả nước đã ghi nhận 1.048 trường hợp mắc sởi.

“Kết quả giám sát sởi năm 2013 của ngành y tế tại các tỉnh, thành phố cho thấy: Lứa tuổi mắc bệnh chủ yếu ở trẻ dưới 10 tuổi (75,9%), đặc biệt là trẻ nhỏ dưới 5 tuổi chiếm trên 60%, riêng Hà Nội trẻ dưới 5 tuổi chiếm 86,7% trong tổng số trẻ mắc bệnh. Hầu hết các trường hợp mắc bệnh là do chưa được tiêm vaccine sởi hoặc chưa nhận được đủ số mũi tiêm. TP.Hà Nội và TP.HCM có trên 89% số mắc chưa được tiêm vaccine sởi”, ThS. Nguyễn Minh Hằng – Phó cục trưởng Cục Y tế dự phòng cho biết.

Theo đà của năm 2013, từ đầu năm 2014 đến nay, dịch bệnh xảy ra rải rác tại 24 tỉnh/thành phố, trong đó tập trung chủ yếu tại các tỉnh Lai Châu, Lào Cai, Hà Giang, Yên Bái, Hà Nội, TP.HCM. Trung bình mỗi địa phương có khoảng 80 đến trên 100 trường hợp mắc. Điều đáng nói là đã có 3 trường hợp tử vong, 1 trường hợp ở Hà Nội và 2 trường hợp ở Yên Bái.

Đại diện Ban Giám đốc Bệnh viện Nhi TW cho biết, trong tháng 1-2014, trung bình mỗi ngày bệnh viện tiếp nhận 4-5 ca nhập viện. 13 ngày đầu tháng 2, ngày thấp nhất tiếp nhận 4 trường hợp, cao nhất là 16 trường hợp. Trong đó có tới 40% dưới 9 tháng tuổi, tức là chưa đến tuổi tiêm vaccine sởi, còn những trẻ trên 9 tháng tuổi mắc là do chưa được tiêm vaccine, tiêm chưa đủ 2 mũi.

Riêng tại TP.HCM, bác sĩ Nguyễn Trí Dũng – Giám đốc Trung tâm Y tế dự phòng TP cho biết: “Năm 2013, toàn TP có 405 trường hợp mắc, chủ yếu rơi vào các tháng 10, 11 và 12. Từ đầu năm 2014 đến nay có 138 ca, trung bình 25 ca/tuần. 91% số mắc dưới 5 tuổi, trong đó 52% là từ 1 đến 3 tuổi. Các ca mắc tập trung ở Bình Chánh, Bình Tân, Tân Phú, Tân Bình, Q.6, Q.8, Q.12 và huyện Hóc Môn. Đặc biệt, có ca bệnh xuất hiện ở trường mầm non…”.

Cục trưởng Cục Y tế dự phòng Trần Đắc Phu nhấn mạnh: “Để phòng, chống bệnh sởi có hiệu quả, trẻ cần được tiêm 2 mũi. Mũi thứ nhất được tiêm khi trẻ 9 tháng tuổi, mũi thứ hai được tiêm khi trẻ 18 tháng tuổi. Nếu trẻ được tiêm một mũi vaccine sởi lúc 9 tháng tuổi, chỉ 80-85% trẻ có đáp ứng miễn dịch. Nếu trẻ được tiêm thêm mũi vaccine sởi thứ hai lúc 18 tháng tuổi thì tỷ lệ bảo vệ là 90-95%…”.

Tuy nhiên, vì rất nhiều lý do mà tỷ lệ tiêm chủng tại các địa phương không đạt được kết quả mong muốn. Tại TP.HCM, tỷ lệ tiêm mũi thứ nhất cả dịch vụ và tiêm chủng mở rộng đạt 95% nhưng mũi thứ 2 chỉ có khoảng 70%. Đó là lý do chính khiến TP.HCM có số trẻ mắc bệnh sởi cao so với các tỉnh, thành phía Nam.

Hay như tỉnh Đắk Nông, theo Viện Pasteur Tây Nguyên, chỉ trong hơn 1 tháng đầu năm 2014, tỉnh này đã có 21 ca mắc sởi. Điều đáng nói là đa số các ca mắc (83%) là đồng bào thiểu số sống ở vùng sâu vùng xa nên việc tập trung trẻ để tiêm vét (tiêm cho những trường hợp trong độ tuổi chưa tiêm) vaccine là rất khó.

Đây cũng là khó khăn của nhiều địa phương có địa bàn rộng, dân cư sống không tập trung. Tuy nhiên, theo chỉ đạo của Thứ trưởng Nguyễn Thanh Long thì: “Ngay trong tháng 3 này, các địa phương phải thực hiện tiêm vét vaccine sởi cho tất cả các trường hợp còn lại. Hiện nay cả nước còn khoảng 194 ngàn trẻ trong độ tuổi cần được tiêm vét (từ 2 tuổi trở xuống). Nếu các địa phương không làm tốt việc này sẽ rất khó khống chế dịch bệnh trong thời gian 2-3 tháng tới. Theo các chuyên gia y tế dự phòng, bệnh sởi thường xảy ra theo chu kỳ 3-5 năm, năm 2014 là đúng chu kỳ 5 năm của dịch (năm 2009 dịch bệnh cũng đã xảy ra ở nước ta – PV)”.

Để dịch bệnh không xảy ra thành dịch lớn, ông Long đề nghị các địa phương, nhất là những địa phương có nhiều ca mắc: “Thông thường các địa phương tổ chức tiêm vaccine từ ngày 20-25 hàng tháng nhưng nay dịch bệnh đang xảy ra thì không cần chờ đến lịch mà phải tiến hành tiêm sớm. Ngành y tế phải phối hợp với ngành giáo dục để tuyên truyền phụ huynh ở các trường mầm non đưa con đi tiêm vaccine sởi. Bởi chỉ có tiêm phòng thì mới bảo vệ trẻ không bị mắc sởi”.

Kim Anh