Công tác phòng chống tội phạm ma túy: Nhiệm vụ cấp bách, thường xuyên và lâu dài

Qua các ý kiến tại hội nghị cho thấy, tình hình tội phạm ma túy ngày càng phức tạp, tinh vi, trong khi đó nhiều văn bản pháp luật đã lỗi thời khiến công tác kiểm soát ma túy gặp không ít khó khăn…

“Do sự phát triển về mọi mặt trong tình hình đổi mới, cùng với quan hệ xã hội và địa bàn hoạt động của từng cá nhân người dân ngày càng được mở rộng, TP.HCM trở thành địa bàn hoạt động trọng điểm của các loại tội phạm mang tính nội địa lẫn quốc tế, trong đó có tội phạm ma túy. Trong những năm qua, tình hình tội phạm và tệ nạn ma túy luôn phát sinh nhiều thách thức mới, tiềm ẩn nguy cơ diễn biến phức tạp”, Thiếu tướng Phan Anh Minh – Phó giám đốc Công an TP.HCM – nhấn mạnh.

Trong 5 năm (2009-2013), công an thành phố đã phát hiện 8.034 vụ buôn bán, vận chuyển, tàng trữ và sử dụng trái phép các chất ma túy, tăng 2.123 vụ (36,14%) so với thời gian cùng kỳ, bắt 16.140 đối tượng (tăng 19,7%). Theo đó thu giữ hơn 63kg heroin và 69kg ma túy tổng hợp. Đồng thời, qua kiểm tra, kiểm soát, cảng hàng không, cảng biển và Cục Hải quan TP cũng đã phát hiện 38 vụ vận chuyển trái phép chất ma túy. Kết quả thu giữ gần 60kg heroin, 2,06kg cocain, 72,78kg và 104.482 viên ma túy tổng hợp, 674,72kg tiền chất, 933.200 viên thuốc tân dược có chất gây nghiện. Bộ đội Biên phòng TP cũng khám phá một chuyên án, phát hiện, xử lý 9 vụ với 15 đối tượng có hành vi mua bán, vận chuyển, sử dụng trái phép chất ma túy…

Cách vận chuyển, tàng trữ ma túy của bọn tội phạm cũng rất tinh vi, chúng giấu hàng ở những nơi mà cơ quan chức năng không ngờ tới. Ông Minh cho biết: “Chúng ép mỏng ma túy bọc giấy bạc dán vào thành va ly, bên trong có cà phê, trà, bột ớt, bột tiêu để tránh sự phát hiện của máy soi và chó nghiệp vụ. Chúng còn sử dụng cả đường chuyển phát nhanh DHL, đường tàu biển để vận chuyển ma túy vào TP.HCM”.

Để tránh sự theo dõi và phát hiện của lực lượng chức năng, tội phạm ma túy thường xuyên thay đổi chỗ ở, nơi cất giấu ma túy, không giao nhận tiền hàng cùng một lúc, thanh toán tiền mua bán ma túy thông qua tài khoản tại các ngân hàng…

Trong những năm tới, “TP.HCM tiếp tục là địa bàn trọng điểm mà các tổ chức, đường dây gia tăng vận chuyển ma túy vào tiêu thụ. Mặt khác, do vị trí là đầu mối giao thông, giao lưu quốc tế và khu vực nên TP.HCM còn là địa bàn trung chuyển ma túy đến các địa phương khác và ra nước ngoài. Sẽ xuất hiện những tổ chức, đường dây mua bán, vận chuyển ma túy với số lượng lớn, sản xuất ma túy tổng hợp với quy mô lớn, nhiều loại ma túy sẽ xuất hiện trên thị trường…”, ông Minh lo lắng.

Trong khi đó pháp luật lại có quá nhiều khe hở. Ông Dương Ngọc Hải – Phó viện trưởng Viện Kiểm sát Nhân dân TP.HCM bức xúc: “Quy định hành vi vận chuyển, tàng trữ, chiếm đoạt trái phép chất ma túy khác ở thể rắn có trọng lượng 1 gram trở lên mới xử lý hình sự là chưa phù hợp với một số chất như Methamphetamine (MA) – hàng đá và MDMA. Đây là 2 chất ma túy gây ảo giác cực mạnh. Cần phải sửa đổi thông tư số 17 (ngày 24-12-2007) theo hướng xác định hai chất này là ma túy. Theo đó chỉ cần tàng trữ, vận chuyển 0,1 gram trở lên là phải xử lý hình sự…”.

Cũng theo ông Hải, trong thời gian gần đây, phát hiện và bắt giữ nhiều vụ tàng trữ, vận chuyển một số chất gây nghiện như Paramethoxy-methamphetamine (PMMA), Kaotic Potpourri, Golden Leaf, Black Diamond… Tuy nhiên những chất này không có trong danh mục các chất ma túy theo nghị định của Chính phủ nên cơ quan điều tra và Viện Kiểm sát TP không có căn cứ để truy cứu trách nhiệm hình sự đối với những đối tượng này. Điển hình như vụ Lê Vĩnh Luận và đồng phạm vận chuyển 60 viên thuốc nén tròn, trọng lượng 14,959 gram chứa thành phần PMMA. Qua giám định cho thấy đây là chất ma túy mới. Song vì không có trong danh mục các chất ma túy nên không có căn cứ để buộc Lê Vĩnh Luận phải chịu trách nhiệm hình sự… “Cần bổ sung kịp thời một số chất ma túy tổng hợp mới vào danh mục các chất ma túy. Đồng thời quy định cụ thể các tiền chất và quản lý chặt chẽ, cấm buôn bán một số hóa chất không thể thiếu trong việc sản xuất ma túy”, ông Hải kiến nghị.

Phát biểu chỉ đạo tại hội nghị, Bí thư Thành ủy TP.HCM Lê Thanh Hải nhấn mạnh: “TP.HCM là địa bàn rất phức tạp về ma túy, tôi yêu cầu các cấp ủy chính quyền cần xác định công tác phòng chống tội phạm ma túy là nhiệm vụ trọng tâm, cấp bách, thường xuyên và lâu dài. Phải vận động toàn dân tham gia, tích cực tuyên truyền, vận động thanh thiếu niên nhận thức đúng về tác hại của ma túy để tránh xa nó…”.

Đối với những kiến nghị của các đại biểu, ông Lê Thanh Hải cho biết, cái nào thuộc thẩm quyền của thành phố, thành phố sẽ nhanh chóng giải quyết; cái nào thuộc thẩm quyền của TW, TP sẽ kiến nghị lên TW…

Bài, ảnh: Hòa Triều