Nhiều triệu mét khối cát khai thác trái phép mỗi năm, nguy hại hơn sự sạt lở của những dòng sông và sự tận diệt hệ thống sinh thái dưới sông ngày càng diễn ra nghiêm trọng. Trách nhiệm thuộc về ai? Vì thế, việc dẹp nạn “cát tặc” cần liều thuốc mạnh mới hiệu quả.
 |
| Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình phát biểu chỉ đạo tại hội nghị. Ảnh: VGP |
Đây là những nội dung được mổ xẻ tại “Hội nghị trực tuyến toàn quốc về triển khai các nhiệm vụ, giải pháp nhằm tăng cường quản lý Nhà nước đối với hoạt động khai thác, kinh doanh cát sỏi” được Chính phủ tổ chức sáng 6-7. Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình và Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng chủ trì hội nghị.
Tại đầu cầu TP.HCM có Phó Chủ tịch UBND TP Huỳnh Cách Mạng và đại diện các sở ngành, quận, huyện tham dự.
Có sự bảo kê, tiếp tay của cán bộ
Tại hội nghị, Thứ trưởng Tài nguyên và Môi trường Nguyễn Linh Ngọc thừa nhận: Ở đâu có nhiều cát, ở đó xảy ra tình trạng khai thác trái phép tấp nập.
“Để xảy ra tình trạng khai thác cát trái phép, do vai trò quản lý của chính quyền địa phương các cấp còn lỏng lẻo. Các tỉnh giáp ranh chung dòng sông chưa có cơ chế phối hợp chặt chẽ, để ngăn chặn hoạt động khai thác cát trái phép. Địa phương bao che, còn chế tài xử lý người đứng đầu vi phạm chưa kiên quyết, thậm chí còn tạo điều kiện bến bãi cho các tàu khai thác trái phép tập kết cát”, ông Ngọc nói.
Ông Đỗ Xuân Đương – Phó Trưởng ban Dân nguyện của Quốc hội – bức xúc: “Đây là nguồn tài nguyên quý của đất nước nhưng hàng ngày hàng giờ đang bị khai thác lậu một cách ồ ạt. Ban Dân nguyện của Quốc hội đã tiếp nhận rất nhiều đơn thư kêu cứu của người dân…”.
 |
| Lực lượng chức năng TP.HCM kiểm tra và xử lý khai thác cát trái phép tại Q.9. Ảnh: Q.H |
Về vấn đề này, Thứ trưởng Bộ Công an Lê Quý Vương cho biết, sau một năm thực hiện Kế hoạch 102 của Bộ Công an, công an các cấp đã tiến hành phối hợp tuần tra kiểm soát 8.120 lượt, phát hiện và bắt giữ xử lý 4.374 vụ với 2.917 đối tượng; thu giữ trên 1.000 phương tiện, thiết bị và hơn 10.000m3 cát các loại, trong đó hoàn nguyên hơn 3.600m3 cát. Tổng số tiền phạt nộp vào ngân sách hơn 41,7 tỷ đồng, lập hồ sơ khởi tố 2 vụ vi phạm quy định về khai thác tài nguyên.
“Hiện tại Bộ Công an đang điều tra về việc dự án Khu đô thị Đa Phước (Khu đô thị The Sunrise Bay – Đà Nẵng) hút cát trái phép dưới biển Cửa Đại (Hội An) vận chuyển về để xây dựng”, ông Vương cho hay.
Kiên quyết dẹp nạn cát tặc
“Với tình hình khai thác cát như hiện nay thì nguồn tài nguyên này ở nước ta sẽ sớm cạn kiệt. Đồng thời gây ra tình trạng sói mòn, sạt lở bờ sông, làm thay đổi dòng chảy tự nhiên, thất thoát tài nguyên, tác động xấu đến các công trình ven bờ. Đặc biệt là gây nguy hiểm đến tính mạng, tài sản của người dân sinh sống ở khu vực liền kề, mất an ninh trật tự, gây bức xúc trong nhân dân, Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình thừa nhận.
Trước những hậu quả nghiêm trọng mà vấn nạn khai thác cát lậu gây nên, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng cho rằng, nhu cầu cát để xây dựng các công trình, hạ tầng giao thông nhiều dẫn đến tình trạng khai thác cát, sỏi. Thời gian qua công tác quản lý còn chồng chéo nên vấn nạn này chưa ngăn chặn được tận gốc. Vì vậy, phải xem xét toàn diện vừa tránh ảnh hưởng đến môi trường, nguồn thu của Nhà nước nhưng cũng phải hài hòa tới quyền và nhu cầu của doanh nghiệp, người dân. Đặc biệt phải cương quyết dẹp nạn “cát, sỏi tặc” cùng sự giám sát của nhân dân khi cho khai thác cát, sỏi.
| Phó Chủ tịch UBND TP.HCM Huỳnh Cách Mạng cho biết, do đặc thù là địa bàn nhiều kênh, rạch giáp ranh với các tỉnh nên công tác tuần tra, truy quét các đối tượng khai thác cát trái phép tại TP.HCM gặp rất nhiều khó khăn, đặc biệt là công tác tuần tra, kiểm tra vào ban đêm. Bên cạnh đó là những bất cập trong công tác quản lý, hoạt động khoáng sản trên địa bàn TP vì các dự án, nạo vét luồng lạch có kết hợp tận thu do Bộ GTVT chấp thuận chủ trương nhưng không phối hợp với cơ quan chức năng địa phương để khảo sát địa hình hiện trạng và lấy ý kiến địa phương trước khi có văn bản chấp thuận. Điều này gây khó khăn cho công tác quản lý, kiểm tra cũng như xác định khối lượng tận thu. |
Theo đó, Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình khẳng định: “Để ngăn chặn tính “manh động” của các đối tượng này và vấn nạn khai thác cát, sỏi lậu, ngoài việc xem xét quy định xử lý hình sự, cần tính tới giải pháp, nghiên cứu khoa học để biến nguồn cát mặn khổng lồ của đất nước để làm cát san nền, nguồn vật liệu xây dựng mới đáp ứng được nguồn cầu xây dựng. Bên cạnh đó, phải nhanh chóng ban hành các quy định, văn bản cụ thể, rõ ràng, quy trách nhiệm người đứng đầu các tỉnh, thành nếu để xảy ra vấn nạn này”.
Theo đó, Phó Thủ tướng Thường trực chỉ đạo Bộ Công an lên kế hoạch, mở đợt cao điểm ngăn chặn tình trạng tội phạm này. Đồng thời phối hợp với Viện Kiểm sát Tối cao đưa những đối tượng manh động, những vụ việc nghiêm trọng ra xử án lệ trước khi luật về vấn đề này có hiệu lực trong năm 2018.
Lê Quang Huy
Bình luận (0)