Đổ xô nước đá lên đầu: Coi chừng đột quỵ do sốc nhiệt!

Mặc dù chưa có trường hợp đáng tiếc nào xảy ra ở Việt Nam nhưng các bác sĩ cảnh báo việc đổ xô nước đá lên đầu nếu không cẩn thận và có sự chuẩn bị sẽ dễ gây nguy hiểm cho cơ thể khi đột ngột thay đổi thân nhiệt.

Với sự tham gia của các nhân vật nổi tiếng, có tầm ảnh hưởng, phong trào "đổ xô nước đá lên đầu" đang lan nhanh trên toàn thế giới – Ảnh: Reuters

Cứ mỗi mùa nắng nóng, lượng bệnh nhân nhập viện tại các bệnh viện TP.HCM lại tăng cao mà nguyên nhân do thay đổi, chênh lệch nhiệt độ, đặc biệt là bị lạnh… giữa trời nóng. Trong đó, các bác sĩ khuyến cáo, nguy hiểm nhất là nguy cơ đột quỵ cao do giảm thân nhiệt đột ngột, ảnh hưởng đến tính mạng.

Thạc sĩ – bác sĩ Lê Thanh Phong, Trưởng đơn vị Mạch máu, Bệnh viện ĐH Y Dược TP.HCM, khuyến cáo: Khi đổ xô nước đá lên đầu trong thời tiết nóng bức, có nguy cơ làm giảm thân nhiệt đột ngột, gây co thắt mạch máu não, thậm chí ảnh hưởng đến tính mạng.
Với phong trào Ice Bucket Challenge (đổ xô nước đá lên đầu) đang lan đến Việt Nam và được giới trẻ hưởng ứng rầm rộ như hiện nay, đặc biệt trong thời tiết nắng nóng ở nước ta, giới y khoa khuyến cáo người tham gia thử thách cần cẩn trọng để tránh làm tổn hại cơ thể.

Theo tiến sĩ – bác sĩ Nguyễn Thanh Hiệp, Trưởng bộ môn Y học gia đình, Trường ĐH Y khoa Phạm Ngọc Thạch, thân nhiệt được vùng dưới đồi trong não bộ điều hòa. Hệ thần kinh luôn chuyển tới vùng này tình trạng nóng lạnh ở các vùng khác nhau của cơ thể. Qua đó, các cơ quan sẽ kích thích các phản ứng để tăng hoặc giảm nhiệt độ cơ thể.

Khi nhiệt độ xuống thấp, máu bị ảnh hưởng và khi đi ngang qua vùng đồi thị sau não, các trung tâm giao cảm ở đó bị kích thích khiến mạch máu ngoại biên co lại, cơ thể xảy ra phản ứng tạo ra nhiệt, làm thân nhiệt tăng lên. Ngược lại, khi nhiệt độ quá cao, máu sẽ nóng và các trung tâm giao cảm bị kích thích khiến mạch máu giãn nở, kích thích để ra nhiều mồ hôi giúp hạ thân nhiệt.

Vì vậy, trong trường hợp cơ thể đột ngột tiếp xúc với môi trường nhiệt độ xuống thấp (như đang đi ngoài đường nắng nóng 37-38 độ C vào phòng máy lạnh đột ngột chỉ có 17-18 độ C hay khi trời nóng mà dội nguyên xô nước đá lên đầu…), sự chênh lệch nhiệt độ nhiều sẽ làm nhiệt độ cơ thể hạ đột ngột, mồ hôi không toát ra được, tổn hại đến trung khu thần kinh. Việc thay đổi nhiệt độ đột ngột như thế, nhẹ thì có thể khiến cơ thể biểu hiện mệt mỏi, lờ đờ, nói lắp, đau đầu, chóng mặt. Trong trường hợp nặng, có thể làm nhịp tim và hơi thở lúc đầu nhanh, sau đó chậm dần, khó thở, thậm chí dẫn đến trạng thái hôn mê.

Bên cạnh đó, theo bác sĩ Hiệp, cơ thể đang ở nhiệt độ cao, lỗ chân lông đang giãn nở mà tiếp xúc với môi trường, nước lạnh ngay thì khí lạnh sẽ dễ xâm nhập vào cơ thể, dẫn đến sốc nhiệt. Nguy hiểm hơn, nhiệt độ càng lạnh, mạch máu bị co lại đột ngột dẫn đến thiếu máu não, gây đột quỵ.

Sự chênh lệch nhiệt độ quá lớn sẽ dễ bị sốc nhiệt với biểu hiện đau đầu, chóng mặt hoặc choáng váng, tim đập nhanh, thậm chí ngất xỉu hoặc đột quỵ.

Trong thời tiết nắng nóng, bác sĩ đã khuyên mọi người nên hạn chế tắm nước lạnh huống chi là việc dội cả xô nước đá lên đầu thì càng nguy hiểm.

Cùng quan điểm, thạc sĩ – bác sĩ Lê Thanh Phong, Trưởng đơn vị Mạch máu, Bệnh viện ĐH Y Dược TP.HCM, cũng khuyến cáo: Khi đổ xô nước đá lên đầu trong thời tiết nóng bức, có nguy cơ làm giảm thân nhiệt đột ngột, gây co thắt mạch máu não, thậm chí ảnh hưởng đến tính mạng.

Bác sĩ Nguyễn Hoàng Phú, Phó trưởng khoa Nhiễm Việt – Anh, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TP.HCM, cũng cho biết: "Với những ai có tiền căn cao huyết áp, cơ địa không tốt, không sẵn sàng để đối mặt những yếu tố bất ngờ… thì không nên tham gia. Bởi hành động này có thể dẫn đến nhiều hệ lụy như: làm giảm thân nhiệt đột ngột, gây co thắt mạch máu não…”.

Các bác sĩ khuyến cáo, những người tham gia trò chơi này phải có sức khỏe tốt, không có tiền sử các bệnh về tim mạch và đặc biệt cần thận trọng, cân nhắc trước khi thực hiện trò chơi này để tránh sự cố đáng tiếc xảy ra.

Nguyên Mi (TNO)