Săn chuột đồng mùa nước nổi

Tranh thủ thời gian ủ chân ruộng
để chuẩn bị vào vụ mới, bà con bàn nhau lập kế hoạch ra quân săn chuột đồng.
Đây cũng là khâu cần thiết để đảm bảo sự an toàn cho vụ mùa mới đồng thời còn
mang về món đặc sản đồng quê nhâm nhi trong những ngày giá rét.

Cả ngày theo chân các bác
nông dân lăn lộn trên đồng ruộng để tóm những chú chuột trắng hếu mới thấm cái
lý của người nông dân về kinh nghiệm sản xuất. Vài trận mưa do ảnh hưởng của
bão số 6 đã làm hầu hết chân ruộng của vùng Càng đều ngập sâu trong nước. Theo
kinh nghiệm của anh Nguyễn Văn Ân, ở càng (xóm – PV) Hưng Nhơn (xã Hải Hòa) thì
đây là thời điểm dễ bắt chuột nhất vì chuột chỉ có thể ẩn dọc theo các hang ở bờ
ruộng. Như để chứng minh lời nói của mình, anh Ân dẫn chúng tôi men theo một bờ
ruộng. Đang nhấc từng bước chân nhẹ nhàng và đưa mắt quan sát chung quanh, bỗng
nghe tiếng kêu “chít… chít…” phát ra cách đó tầm nửa mét, tôi liếc nhanh mắt về
phía âm thanh vừa phát ra. Một chú chuột miệng ngậm nhánh lúa trĩu hạt còn sót
lại sau mùa gặt vội chui tọt vào hang. Chỉ chờ có thế, anh Ân bắt đầu bổ những
nhát cuốc cật lực vào hang trú ẩn của chú chuột. Từng thớ đất vàng ươm rung
rinh bị lật nghiêng. Nghe tiếng động, chú chuột phóng ra và nằm gọn trong bàn
tay thô ráp của anh Ân.

Phát hiện cách đó vài bước
chân có một cái hang nữa, anh Ân vội bước lại. Sau một hồi quan sát vết chân
quanh hang, anh Ân phán: “Chà, ít ra cái hang này đang có chục ông tý ẩn nấp”.
Thế là đoàn săn chuột đồng bắt đầu í ới gọi nhau lại, bố trí đội hình chó săn
lão luyện thành vòng tròn vây chặt lấy hang. Lần này, anh Thuận – một lão nông ở
càng Hội Điền (xã Hải Hòa) có nhiệm vụ tấn công thẳng vào hang. Phập, phập, phập…
những nhát cuốc khảng khái bập sâu xuống bờ ruộng. Chưa tới mươi phút, đàn chuột
chạy túa ra. Các chú chó săn xông thẳng vào chặn đường thoát của lũ chuột để
các bác nông dân lần lượt tóm gọn cả chục chú “tý” đẫy đà.

Nhìn đám chuột bị buộc chặt bằng
dây chuối làm thành một dải dài như hoa lộc vừng kết trái, ông Kiên (70 tuổi)
nhíu mày nói: “Bọn này đều ngang lứa nhau, ắt hẳn là quân tốt, các chú thử xem
trong hang còn có tướng chuột đấy!”. Quả không sai, khi nhát cuốc thứ ba của
anh Thuận khoét sâu thêm chiếc hang, tướng chuột dần lộ ra run rẩy nép mình ở
cuối hang. “Đúng là “tướng chuột”! Khi tàn phá mùa màng thì hung hăng dẫn đầu,
đến lúc sa cơ lại xua quân ra thế mạng”, ông Kiên khảng khái.

Theo các bậc cao niên tại
càng An Thơ (xã Hải Hòa), càng Mỹ Chánh (xã Hải Chánh), càng Trung Đơn (xã Hải
Thành), khi tiền nhân bước chân đến khai phá vùng đất hoang sơ này đã thấy xuất
hiện nhiều loài thú dữ. Họ phải dựng những lều trại mặt hướng ra sông, lưng tựa
vào hàng rào bằng cây gai hiểm để bảo vệ mùa màng khỏi sự tàn phá của loài thú,
trong đó có những con chuột tinh quái và lớn gấp nhiều lần so với bây giờ.

“Về Càng chưa nếm món “tý
phơi lửa hồng” coi như mất nửa cuộc vui”, một lão nông với xâu chuột trắng hếu
trên tay hào hứng nói vậy với chúng tôi. Sau buổi săn chuột đồng lấm lem bùn đất,
đoàn quân diệt chuột quây quần lại bên con đê tránh lũ ngay cạnh bờ sông. Chỉ với
vài cái chén, dăm ba cái xoong, ít lon gạo, gia vị mắm muối, một góc chai mật
ong, những lão nông quanh năm đầu tắt mặt tối bắt đầu lạc vào thế giới của cuộc
sống vương giả.

Giữa mênh mông trời nước, gió
lồng lộng, chỉ cần chụm ba viên gạch, kê xoong lên chờ nước sôi ùng ục thì bỏ
ít vôi vào nồi nước, nhúng chuột rồi cạo lông, làm sạch.

Thoáng một cái, hàng chục con
chuột đẫy đà được bày trên rổ. Người ta cho ít hành vào chảo phi mỡ, rán gan
chuột thơm lựng. Thân chuột được ướp với muối hột, kẹp vào thanh tre nướng trên
đống than đỏ rực. Khi chuột gần chín, anh đầu bếp rắc thêm vài hạt muối, nhúm sả
băm nhuyễn với ít mật ong tưới lên trên.

Xong xuôi, mỗi người cầm
nguyên con chuột nướng vàng ươm còn nóng hổi, dùng tay xé thịt, kẹp chung với
các món rau răm, rau thơm, khế, chuối chát chấm muối sả. Lại nhấp chén rượu nếp,
gắp miếng gan chuột thơm lừng, chấm với nước mắm pha gừng, cho thêm tí ớt, tí
giấm, với cọng hành tươi, rồi từ từ đưa vào miệng, nhai chầm chậm và cảm nhận
hương vị đồng quê nồng nàn lan tỏa…