TP.HCM: Kiểm soát hoạt động xe buýt bằng công nghệ

Ngày 5-12, Trung tâm Quản lý giao thông công cộng TP.HCM (Sở GTVT TP) đã tổ chức thí điểm thẻ điện tử thông minh trên 9 tuyến xe buýt và triển khai công nghệ RFID nhằm kiểm soát hoạt động xe buýt đầu bến, thay thế cho phương pháp thủ công trước đây.

Với thẻ điện tử thông minh, hành khách khi lên xe buýt chỉ cần quét thẻ qua máy ghi

Thí điểm thẻ điện tử thông minh trên 141 phương tiện

Theo lãnh đạo Trung tâm Quản lý giao thông công cộng TP.HCM, tuyến xe buýt đầu tiên được chọn thí điểm là tuyến số 86 (Bến Thành – Đại học Tôn Đức Thắng). Với cự ly 13,2km, xe buýt 86 là một trong những tuyến có lượng hành khách lớn và lộ trình dài.

Cùng với việc thí điểm sử dụng thẻ điện tử thông minh trên tuyến buýt 86, trong tháng 12 Trung tâm Quản lý giao thông công cộng cũng đồng thời tiến hành xây dựng hệ thống cho toàn đề án. Sau một tháng tuyến 86 vận hành, trung tâm sẽ đánh giá kết quả để có sự điều chỉnh những hạng mục chưa phù hợp, hoàn chỉnh các chức năng hệ thống, giải pháp kỹ thuật nhằm đạt được mục tiêu đã đề ra. Kết quả vận hành của tuyến buýt 86 cũng là cơ sở để trung tâm hoàn chỉnh đề án thí điểm báo cáo Sở GTVT TP. Tiếp đó Sở GTVT sẽ trình lên UBND TP để đề xuất triển khai thí điểm thêm 8 tuyến xe buýt nữa. Đây là những tuyến xe buýt hoạt động ở các tuyến đường tọa lạc nhiều trường đại học, có lượng hành khách và học sinh – sinh viên đi lại cao.

Sử dụng thẻ điện tử thông minh, hành khách khi lên xe buýt chỉ cần quét thẻ qua máy ghi, đọc thẻ. Lập tức máy sẽ tự động kiểm tra và thông báo tình trạng hợp lệ và thời hạn sử dụng của hành khách. So với vé giấy, thẻ điện tử thông minh không chỉ tiện ích cho người sử dụng, mà còn tiết kiệm được thời gian quản lý bán vé, đội ngũ nhân viên bán vé trên xe buýt, báo cáo tài chính, đồng thời tránh được tình trạng nảy sinh tiêu cực như gian lận trong kiểm soát vé hoặc làm vé giả.

Dự kiến trên 9 tuyến xe buýt thí điểm sẽ có 141 phương tiện tham gia trong vòng 6 tháng. Sau khi đánh giá kết quả của đợt thí điểm, Sở GTVT sẽ tiếp tục trình UBND TP nhằm tiến tới triển khai mô hình sử dụng thẻ điện tử thông minh trên toàn hệ thống xe buýt của TP. Mục tiêu của thẻ điện tử xe buýt thông minh nhằm hướng tới khả năng tích hợp với các dịch vụ thanh toán trực tuyến, thông qua các tài khoản trên thiết bị di động trên nền tảng công nghệ sử dụng cảm ứng từ trường, QR code, thẻ tín dụng do các ngân hàng phát hành… Sở GTVT TP kỳ vọng với ứng dụng công nghệ hiện đại, trong tương lai thẻ điện tử thông minh tích hợp sẽ trở thành “tấm vé đa năng” thuận tiện cho người dân và du khách khi tham gia các loại hình giao thông công cộng như xe buýt, buýt đường thủy, taxi, metro, xe đạp công cộng…

Kiểm soát hoạt động xe buýt bằng công nghệ RFID

Nhằm thay thế cho biện pháp kiểm soát thủ công, Trung tâm Quản lý giao thông công cộng TP đã triển khai công nghệ nhận dạng RFID với mục tiêu nâng cao năng lực quản lý và kiểm soát hoạt động của xe buýt tại các đầu bến. Được biết RFID (Radio Frequency Identification) là công nghệ nhận dạng bằng sóng vô tuyến, cho phép thiết bị đọc thông tin chứa trong chip ở khoảng cách xa mà không cần tiếp xúc trực tiếp. Với công nghệ này, khi xe buýt được gắn thiết bị tương ứng đi qua địa điểm có gắn RFID, camera sẽ tự động chụp lại hình ảnh phương tiện, biển số xe, kiểm soát ngày giờ xuất bến hoặc thời điểm về bến một cách chính xác. Hiện tại Trung tâm Quản lý giao thông công cộng TP đã triển khai công nghệ RFID tại 3 đầu bến là Công viên 23-9, Bến xe An Sương và Bến xe buýt khu B Đại học Quốc gia với hệ thống giá long môn, ăng ten, cáp tín hiệu, camera… Theo đó, 4 tuyến xe buýt được áp dụng công nghệ RFID là tuyến số 4, tuyến 27, tuyến 33 và tuyến 65. Trong đó, tuyến số 4 có 34 xe buýt tham gia, tuyến số 27 có 20 xe, tuyến 33 có 52 xe và tuyến số 65 có 19 xe.

Theo Trung tâm Quản lý giao thông công cộng TP, công nghệ RFID vừa là giải pháp tối ưu thay thế cho phương pháp thủ công (có sự can thiệp của con người như trước đây), vừa phục vụ đắc lực cho công tác kiểm soát và quản lý thông qua việc tự động hóa xác nhận chuyến vận doanh xe buýt. Đây sẽ là cơ sở thúc đẩy công tác thanh toán trợ giá xe buýt được thuận lợi và hiệu quả. Bên cạnh đó, công nghệ RFID còn cung cấp công cụ đối soát, hậu kiểm nhằm đảm bảo kết quả khách quan, độc lập với phương án ghi nhận ra vào chính; đáp ứng quy trình khép kín bằng tính năng truy vấn nhật ký ra vào bến của xe buýt bất kỳ; cung cấp công cụ mở rộng ứng dụng tự động ghi nhận xe buýt ra vào bến; có khả năng kết nối và tích hợp vào hệ thống lõi quản lý và điều hành hoạt động xe buýt. Ông Bùi Xuân Cường (Giám đốc Sở GTVT TP) cho biết, để tối ưu hóa kế hoạch vận hành, hiện TP đã có hơn 700 phương tiện được đổi mới; công tác nghiệm thu khối lượng và sản lượng của các tuyến xe buýt có trợ giá cũng được thực hiện bằng các ứng dụng công nghệ, nhằm đảm bảo tính khách quan và hiệu quả cao nhất.

Đinh Vũ