Chiêm ngưỡng hoa bốn mùa trên gốm sứ

Tạp Chí Giáo Dục

Thứ sáu, 27.12.2024, 15:12

Ngày 25-12, Bảo tàng Lịch sử TP.HCM đã khai mạc trưng bày chuyên đề “Hoa nở từ Đất – Hoa trong nghệ thuật gốm sứ phương Đông”.

Chuyên đề giới thiệu đến công chúng hơn 150 hiện vật gốm được trang trí các loài hoa bốn mùa trong văn hóa của Việt Nam, Trung Quốc và Nhật Bản.

Trong đó, phần lớn là các hiện vật gốm Việt Nam có niên đại trải dài từ thế kỷ 11 đến đầu thế kỷ 20 như: Gốm men ngọc thời Lý, gốm hoa nâu thời Trần, gốm Chu Đậu thời Lê, gốm Việt Nam đặt hàng Trung Quốc sản xuất dưới thời Nguyễn…

Các hiện vật trong trưng bày chuyên đề được sắp xếp theo 4 chủ đề chính.

Hoa mùa xuân trên gốm sứ: Hình ảnh của ba loại hoa là hoa mai, hoa đào và hoa mẫu đơn luôn là đề tài được sử dụng để chuyển tải cảnh sắc rực rỡ của mùa xuân. Các loại hoa này trên đồ gốm đều được thể hiện đang nở rộ, căng tràn sức sống và còn được tô điểm thêm bằng các con vật như chim, bướm, ong… bay dập dìu.

Hoa mùa hạ trên gốm sứ: Đại diện cho mùa hạ có hoa sen và hoa lan. Trong đó hoa sen được thể hiện có phần phong phú và đa dạng hơn, lúc thì đặc tả một hoa sen đang nở, khi thì là một khóm sen hay đôi lúc chỉ là những hình sen cách điệu đơn giản. Bên cạnh đó, hoa lan cũng được sử dụng trang trí trên một số hiện vật, đặc biệt là dòng gốm Chu Đậu.

Hoa mùa thu trên gốm sứ: Loài hoa duy nhất gắn với mùa thu đó là hoa cúc. Do đó trên sản phẩm gốm sứ, hoa cúc được khai thác tối đa với kỹ thuật chế tác và phong cách mỹ thuật rất đa dạng. Có những chiếc bát được chạm khắc bằng những đường xuyên tâm để tạo ra họa tiết cánh hoa cúc cả bên trong lẫn bên ngoài; Hay một số chiếc bình, chiếc ấm với bề mặt được vẽ họa tiết dây hoa cúc trải dài, tạo nên cảm giác vừa nhẹ nhàng, thanh thoát vừa cân đối chặt chẽ, tự nhiên và gần gũi.

Hoa mùa đông trên gốm sứ: Gắn với mùa đông là hai loài cây có phần đặc biệt, đó là tùng và trúc. Trên đồ gốm sứ, hình ảnh của hai loài cây này có thể xuất hiện ở dạng đơn lẻ hoặc kết hợp. Nếu ở dạng đơn lẻ, mỗi loại cây sẽ được nghệ nhân thể hiện theo những phong cách khác khác nhau. Ở dạng kết hợp thì tùng và trúc sẽ được kết hợp cùng hoa mai để tạo thành đề tài “Tuế hàn tam hữu” (Ba người bạn trong mùa đông).

Chuyên đề “Hoa nở từ Đất – Hoa trong nghệ thuật gốm sứ phương Đông” sẽ được diễn ra đến hết ngày 31-3-2025 tại Bảo tàng Lịch sử TP.HCM.

Hồ Trinh