Công dụng của thực phẩm chức năng bị thổi phồng: Người tiêu dùng lãnh đủ

Công dụng của thực phẩm chức năng bị thổi phồng: Người tiêu dùng lãnh đủ - Audio

00:00 / 00:00

An audio error has occurred, player will skip forward in 2 seconds.

1 Công dụng của thực phẩm chức năng bị thổi phồng: Người tiêu dùng lãnh đủ Audio

Với những công dụng được thổi phồng lên chín tầng mây, từ nhiều năm nay thực phẩm chức năng (TPCN) đã trở thành thần dược đối với nhiều người. Muốn bản thân xinh đẹp, muốn cha mẹ già khỏe mạnh, muốn con nhỏ hay ăn chóng lớn… nhiều người tiêu dùng đã không tiếc tiền mua đủ loại TPCN. Và cái kết là khá nhiều người bỏ tiền thật mua thuốc giả…

Lực lượng chức năng tỉnh Bắc Ninh thu giữ khoảng 212.000 sản phẩm thực phẩm chức năng không rõ nguồn gốc

Thu giữ hàng trăm tấn thực phẩm chức năng giả

Ngày 25-4, Chi cục Quản lý thị trường và Công an tỉnh Bắc Ninh kiểm tra đột xuất Công ty TNHH Việt Nam Denger international technology corporation (Khu Nam Hồng, phường Đồng Kỵ, TP.Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh) do Wang Chao (quốc tịch Trung Quốc) làm giám đốc. Tại đây, lực lượng chức năng phát hiện trên 212.000 sản phẩm TPCN (khoảng 25 tấn), chủ yếu là vitamin, collagen, glucosamin… do nước ngoài sản xuất, có ngôn ngữ tiếng Anh trên sản phẩm. Lô hàng trị giá trên 20 tỷ đồng.

Tại thời điểm kiểm tra, Wang Chao không xuất trình được hóa đơn chứng từ chứng minh tính hợp pháp của lô hàng. Theo đó, lực lượng chức năng đã tạm giữ toàn bộ số hàng hóa trên để tiếp tục điều tra, làm rõ hành vi vi phạm.

Cũng trong tháng 4, Cơ quan Cảnh sát điều tra (C01) – Bộ Công an đã điều tra đường dây sản xuất TPCN giả bổ sung dinh dưỡng cho trẻ em. Nghi can cầm đầu đường dây là Phạm Vũ Khiêm – Giám đốc Công ty TNHH Công nghệ Herbitech (trụ sở tại khối 8, xã Phù Lỗ, huyện Sóc Sơn). Theo cơ quan điều tra, 2 TPCN do Herbitech làm giả là Baby Shark và Medi Kid Calcium K2. Đây là những sản phẩm được quảng cáo là có công dụng bổ sung vi chất dinh dưỡng cho trẻ sơ sinh gầy yếu, đề kháng kém, biếng ăn…

Ngoài ra, công ty này còn gia công, sản xuất hơn 200 sản phẩm có giá trị lên tới hàng trăm tỷ đồng. Điều đáng nói là các sản phẩm này đều được quảng cáo nhập khẩu từ Pháp, Đức, Mỹ…

Theo lời khai của Khiêm, Herbitech sản xuất hàng loạt sản phẩm theo tiêu chí của khách hàng. Để sản phẩm giả được lưu hành ra thị trường, Herbitech gửi mẫu đi xét nghiệm. Khi các mẫu không đạt kết quả như sản phẩm công bố, Herbitech bắt tay với các công ty xét nghiệm để chỉnh sửa kết quả, hoặc làm khống phiếu kết quả kiểm nghiệm. Như vậy, các kết quả “không đạt” đều được sửa thành “đạt”…

Ngày 27-4 vừa qua, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu (C03) – Bộ Công an đã bắt tạm giam Nguyễn Năng Mạnh – Giám đốc Công ty MegaPhaco, Chủ tịch HĐQT Công ty Mediusa (trụ sở quận Hoàng Mai, Hà Nội); Đỗ Mạnh Hoàng – Giám đốc Công ty MediPhar; Khúc Minh Vũ – Giám đốc Công ty Việt Đức; Phạm Thị Hường – kế toán phụ trách 4 công ty; Lê Thị Toan – thủ quỹ 6 công ty về hành vi Sản xuất, buôn bán hàng giả là lương thực, thực phẩm, phụ gia thực phẩm hoặc Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng.

Theo điều tra ban đầu, từ năm 2016, Mạnh cùng đồng phạm thành lập nhiều công ty để hợp thức hóa hành vi sản xuất, buôn bán TPCN giả. Nhóm này đã mua nguyên liêu trôi nổi, hoặc của Trung Quốc rồi gắn nhãn mác sản phẩm là nhập khẩu từ Mỹ, châu Âu. Nhiều thành phần hàng hóa chỉ đạt dưới 30% so với công bố. Khách hàng mà nhóm này nhắm tới là trẻ em và người già.

Nhóm này còn sử dụng 2 hệ thống sổ sách kế toán (một nội bộ, một để kê khai thuế) nhằm giảm số thuế phải nộp, gây thất thoát cho Nhà nước.

Trong quá trình điều tra, C03 đã thu giữ nhiều TPCN giả với khối lượng khoảng 100 tấn.

Không tin vào quảng cáo “thần thánh hóa” sản phẩm

Sở dĩ TPCN giả có đất sống phần lớn là nhờ quảng cáo “láo” của các diễn viên, người nổi tiếng, thậm chí cả bác sĩ. Theo đó, trên các website, sàn thương mại điện tử, mạng xã hội tràn lan người nổi tiếng, TikToker, KOLs (người dẫn dắt dư luận chủ chốt), KOCs (người tiêu dùng chủ chốt) thổi phồng công dụng của TPCN khiến người tiêu dùng lầm tưởng…

Chị Trần Kiều Loan (quận 12, TP.HCM) cho biết: “Tôi là dân kinh doanh nên giờ giấc ngủ nghỉ, ăn uống không bình thường. Vì vậy nghe mấy người nổi tiếng giới thiệu về các sản phẩm TPCN thay cho việc ăn rau củ quả, bổ sung colagen… tôi rất dễ bị dụ. Nhiều khi làm việc quá giờ, tôi đã thay bữa ăn bằng 1-2 viên TPCN. Không những vậy, vì ít thời gian chăm lo cho gia đình nên tôi cũng thường xuyên mua TPCN để bồi bổ sức khỏe cho cha mẹ và chồng con. Tôi vẫn luôn có suy nghĩ, ăn không được thì uống…”.

Có thể nói chị Kiều Loan là một trong rất nhiều người tiêu dùng “tôn sùng” TPCN. Và sự “tôn sùng” này bắt nguồn từ các quảng cáo sai sự thật đang bủa vây người tiêu dùng…

Từ thực tế này, ngày 6-5 vừa qua, Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) đã ban hành Công văn số 960/ATTP-NĐTT đề nghị sở y tế các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; Sở An toàn thực phẩm TP.HCM; Ban quản lý an toàn thực phẩm TP.Đà Nẵng và chi cục an toàn vệ sinh thực phẩm các tỉnh, thành phố: Tăng cường kiểm tra, hậu kiểm, phát hiện việc quảng cáo thực phẩm, TPCN trên các phương tiện truyền thông, mạng xã hội, trang thương mại điện tử, sàn thương mại điện tử, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm liên quan. Thực hiện công khai, cảnh báo các đường link, địa chỉ vi phạm để người tiêu dùng tránh mua và sử dụng sản phẩm thực phẩm, TPCN trên các đường link, địa chỉ đó, tránh gây ảnh hưởng sức khỏe và kinh tế.

Được biết, hiện nay TPCN đang được quản lý theo cơ chế hậu kiểm, công bố sản phẩm và kiểm tra hậu mãi. Tổ chức, cá nhân đưa sản phẩm phải đăng ký kinh doanh và công bố sản phẩm với Bộ Y tế, sở y tế tỉnh, thành. Cơ quan quản lý sẽ xử phạt các tổ chức, cá nhân vi phạm. Năm 2024 vừa qua, Cục An toàn thực phẩm đã xử phạt hành chính 11 tỷ đồng đối với các đơn vị quảng cáo TPCN sai sự thật.

Về công dụng của TPCN, theo Bộ Y tế, sản phẩm này chỉ có vai trò bổ sung dinh dưỡng, hỗ trợ chức năng cơ thể và tăng cường sức khỏe, không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh.

Để không rơi vào tình cảnh tiền mất, tật mang, Bộ Y tế khuyến cáo người tiêu dùng nên tìm hiểu kỹ thông tin, không tin vào quảng cáo “thần thánh hóa” TPCN. Trước khi sử dụng hãy tham khảo ý kiến bác sĩ. Và quan trọng hơn là chỉ mua sản phẩm từ cơ sở uy tín với nhãn mác đầy đủ; đặc biệt không mua hàng trôi nổi trên mạng…

Thùy Linh