Sau khi sáp nhập địa giới hành chính với tỉnh Bình Dương và Bà Rịa – Vũng Tàu, TP.HCM không chỉ mở rộng về quy mô mà còn phải đối mặt với nhiều thách thức mới trong lĩnh vực lao động – việc làm. Tuy vậy, những tín hiệu khởi sắc về nhu cầu tuyển dụng tăng cao, tỷ lệ thất nghiệp giảm và chính sách hỗ trợ toàn diện cho người lao động đã phần nào tạo dựng nền tảng ổn định cho thị trường lao động trong giai đoạn chuyển tiếp quan trọng.
Tín hiệu tích cực từ thị trường lao động
Bà Nguyễn Ngọc Hằng – Phó Giám đốc Sở Nội vụ TP.HCM – cho biết thị trường lao động TP trong 6 tháng đầu năm 2025 đã ghi nhận nhiều điểm sáng. Trong đó, số người hưởng trợ cấp thất nghiệp giảm mạnh, với 96.795 hồ sơ – giảm đến 20,65% so với cùng kỳ năm 2024, tương đương giảm hơn 25.000 trường hợp.
Không chỉ dừng lại ở con số, sự sụt giảm này còn phản ánh rõ ràng xu hướng chuyển dịch từ bị động sang chủ động trong tư duy người lao động. Thay vì chỉ nhận trợ cấp, đã có 3.523 người được hỗ trợ đào tạo nghề – tăng 5% so với cùng kỳ. Đây là dấu hiệu cho thấy nhiều người đang tìm cách thích nghi, nâng cao tay nghề để đáp ứng đòi hỏi ngày càng khắt khe của doanh nghiệp.
“Ý thức chủ động nâng cao tay nghề của người lao động cũng được thể hiện rõ nét. Đã có 3.523 người được hỗ trợ đào tạo nghề, tăng 5% so với cùng kỳ. Điều này phản ánh sự chuyển hướng tích cực của người lao động, từ việc chỉ nhận trợ cấp sang chủ động học nghề để nâng cao giá trị bản thân và đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của doanh nghiệp”, bà Hằng nhận định.
Một trong những điểm nổi bật sau sáp nhập là nhu cầu tuyển dụng bùng nổ. Theo dự báo của các trung tâm dịch vụ việc làm, riêng trong quý III/2025, các doanh nghiệp trên địa bàn TP.HCM mới mở rộng có thể cần tuyển từ 85.000 đến 90.000 lao động.
Các ngành có nhu cầu tuyển dụng lớn nhất vẫn là nhóm thâm dụng lao động như bán hàng, marketing, may mặc, giày da, gỗ, cơ khí, lắp ráp điện tử… Đây là nhóm ngành có tốc độ phục hồi nhanh sau đại dịch, đồng thời đóng vai trò quan trọng trong chuỗi cung ứng xuất khẩu của khu vực Đông Nam bộ.
Tuy nhiên, cơ cấu nhu cầu lao động lại bộc lộ sự mất cân đối đáng lo ngại. Có đến 58% nhu cầu tuyển dụng là lao động phổ thông, tập trung vào các công việc lắp ráp giản đơn, sản xuất dây chuyền. Trong khi đó, nhân lực có kỹ năng nghề và tay nghề cao vẫn khan hiếm.
Sự lệch pha cung – cầu này trở nên rõ nét hơn khi dòng lao động mới từ các địa phương vừa sáp nhập gia nhập thị trường TP.HCM. Theo bà Hằng, dù lực lượng lao động trở nên dồi dào, nhưng không ít người trong số này chưa có kỹ năng đáp ứng nhu cầu công việc ở đô thị lớn. Tình trạng “dư người – thiếu kỹ năng” đang tạo ra khoảng trống đòi hỏi sự vào cuộc mạnh mẽ của cả chính quyền và hệ thống đào tạo nghề.
Thị trường lao động trong giai đoạn chuyển mình
Trước yêu cầu mới từ thực tế sáp nhập, TP.HCM đã và đang triển khai hàng loạt giải pháp để kết nối cung – cầu lao động. Trọng tâm là hỗ trợ những nhóm dễ bị tổn thương như người thất nghiệp, sinh viên mới ra trường và cán bộ, công chức, viên chức dôi dư sau sắp xếp bộ máy.
Một trong những điểm nhấn là việc ban hành Quyết định 3232/QĐ-UBND, mở ra gói chính sách hỗ trợ toàn diện cho người lao động. Gói chính sách này bao gồm: hỗ trợ giới thiệu việc làm gắn với định hướng nghề nghiệp mới, đào tạo lại để chuyển đổi công việc, cho vay vốn ưu đãi để tự tạo việc làm, và chính sách ưu tiên mua – thuê mua nhà ở xã hội.
TP.HCM cũng tăng cường tổ chức các sàn giao dịch việc làm định kỳ, cả trực tiếp và trực tuyến, để tạo điều kiện thuận lợi cho người tìm việc và doanh nghiệp có nhu cầu gặp nhau nhanh chóng. Việc kết nối này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh nhu cầu lao động biến động liên tục, còn người lao động ở vùng sáp nhập chưa có nhiều cơ hội tiếp cận thông tin.
“Chúng tôi không chỉ giải quyết vấn đề việc làm trước mắt mà còn tính đến nền tảng an sinh dài hạn cho người lao động. Mục tiêu là giúp họ yên tâm lập nghiệp, ổn định cuộc sống tại TP.HCM sau sáp nhập”, đại diện Sở Nội vụ chia sẻ.
Không thể phủ nhận rằng, sau sáp nhập, TP.HCM đang đứng trước một cơ hội lớn để tái cấu trúc lại thị trường lao động theo hướng hiệu quả, hiện đại và bền vững hơn. Việc tăng nhanh dân số, không gian đô thị và lực lượng lao động là đòn bẩy mạnh mẽ cho phát triển kinh tế. Tuy nhiên, đi kèm là áp lực rất lớn về đồng bộ kỹ năng, giải quyết việc làm và đảm bảo an sinh.
Theo các chuyên gia, TP.HCM cần tận dụng thời điểm này để tăng cường liên kết giữa các cơ sở giáo dục nghề nghiệp – doanh nghiệp – chính quyền, hình thành hệ sinh thái đào tạo sát với nhu cầu thị trường. Việc đầu tư vào đào tạo lại, đào tạo nâng cao cho lao động phổ thông cũng là chìa khóa để thu hẹp khoảng cách kỹ năng.
Bên cạnh đó, các doanh nghiệp cũng cần thay đổi tư duy tuyển dụng, hướng đến việc sử dụng lao động hiệu quả hơn, thay vì chỉ dựa vào nguồn cung lao động phổ thông giá rẻ. Sự thay đổi từ cả hai phía – cung và cầu – mới có thể đưa thị trường lao động TP.HCM bước vào giai đoạn phát triển bền vững.
Câu chuyện nhân lực sau sáp nhập không chỉ đơn thuần là những con số tuyển dụng hay trợ cấp. Đó là câu chuyện về sự chuẩn bị của một đô thị lớn cho tương lai, khi không gian hành chính mở rộng cũng đồng nghĩa với trách nhiệm lớn hơn trong đảm bảo sinh kế và cơ hội phát triển cho người dân.
Từ việc giảm tỷ lệ thất nghiệp, tăng số người học nghề, đến việc chuẩn bị các gói chính sách an sinh toàn diện, TP.HCM đang cho thấy nỗ lực không nhỏ trong giai đoạn “lớn lên” về mặt địa lý và dân số. Thị trường lao động sôi động, nhưng cũng cần sự điều tiết thận trọng để không ai bị bỏ lại phía sau.
Trong bối cảnh biến động toàn cầu, nơi mỗi người lao động đều phải đối mặt với thách thức mới về kỹ năng, việc TP.HCM chủ động tạo ra một hệ sinh thái hỗ trợ từ học nghề – tìm việc – an cư là điều kiện tiên quyết để xây dựng một đô thị mạnh về nhân lực và vững về an sinh.
Thủy Phạm
Bình luận (0)