Trong bối cảnh không gian đô thị được mở rộng, TP.HCM hoàn toàn có cơ sở để hướng đến mô hình trung tâm mua sắm – tiêu dùng hàng đầu Đông Á. Để hiện thực hóa mục tiêu này, TP phải nhanh chóng tái cấu trúc hệ thống hạ tầng thương mại, logistics và phân phối – những trụ cột then chốt tạo động lực phát triển bền vững.
Nâng cấp hạ tầng logistics
Ông Đỗ Thiên Anh Tuấn – Trường Chính sách công và Quản lý Fulbright – nhìn nhận, TP.HCM giờ đây trở thành một siêu đô thị đa cực, kết hợp giữa trung tâm hành chı́nh – tài chính – tiêu dùng truyền thống với vùng công nghiệp – logistics – cảng biển năng động. Dân số, thu nhập và mức sống sau sáp nhập gia tăng đáng kể sức mua và năng lực tiêu dùng của TP. Cơ cấu dân cư của TP.HCM mới cũng mang đặc trưng đô thị hóa cao với tầng lớp trung lưu và cận trung lưu chiếm tỷ trọng lớn.
“Để hiện thực hóa tầm nhìn và chiến lược định vị TP.HCM mới trở thành trung tâm thương mại, dịch vụ, logistics hàng đầu Đông Nam Á, TP cần triển khai các định hướng chính một cách đồng bộ và có chiều sâu, từ quy hoạch không gian thương mại cho đến thể chế đầu tư và hạ tầng số. Trong đó, ba định hướng chiến lược nổi bật bao gồm: phát triển không gian thương mại đa trung tâm; nâng cấp hạ tầng logistics – thương mại điện tử – dữ liệu; thiết lập cơ chế đặc thù cho các mô hình thương mại mới”, ông Tuấn đóng góp ý kiến.
Ông Trương Tấn Lộc – Phó Chủ tịch Hiệp hội Logistics TP.HCM – cho rằng, hiện tại, Vũng Tàu và TP.HCM (cũ) có nhiều kết nối nhưng còn những bất cập. Nếu đẩy mạnh kết nối bằng đường thủy giữa 3 địa phương như trước đây sẽ là thế mạnh rất lớn mà không một quốc gia nào có được. Tuy nhiên, TP cần đầu tư hệ thống sông ngòi, sà lan lớn, bến thủy nội địa… để giảm áp lực lên đường bộ. Nếu bến thủy nội địa được khai thác tốt, thêm kết nối với đường bộ sẽ là lợi thế lớn.
Ông Lê Kim Cương – Phó Giám đốc Trung tâm dịch vụ logistics Tổng Công ty Tân Cảng Sài Gòn – đề nghị, TP phải có giải pháp vận tải hàng hóa bằng đường thủy, không nên đổ dồn vào đường bộ. Theo đó, TP nên rà soát lại các cảng để làm sao tận dụng lại sông Đồng Nai, thượng lưu sông Sài Gòn, dùng sà lan chở container vì chi phí vận chuyển bằng sà lan thấp hơn so với đường bộ, đồng thời giảm ách tắc đường bộ, giảm thải C02.
“Muốn phát triển, TP cần có chính sách về giá đất, thuế. Nếu không có chính sách, doanh nghiệp sẽ gặp khó khăn trong việc phát triển. Nếu giảm được chi phí logistics sẽ giúp ích lớn trong việc nâng cao năng lực cạnh tranh của TP.HCM nói riêng và cả nước nói chung”, ông Cương nêu ý kiến.
Ông Cao Hồng Phong – Chủ tịch Hiệp hội Logistics và Cảng biển Bà Rịa – Vũng Tàu – cho rằng, cần phải xác định không gian TP.HCM mới với 2 nhóm logistics xuất nhập khẩu và nội địa. Trong đó, xuất nhập khẩu nên tập trung tại khu vực Bà Rịa – Vũng Tàu. Còn logistics nội địa nên tập trung tại Bình Dương và TP.HCM (cũ). Như vậy sẽ phát huy điểm mạnh của các khu vực, Cái Mép – Thị Vải sẽ là cửa ngõ vươn ra biển để tham gia cạnh tranh toàn cầu.
Tái cấu trúc hệ thống hạ tầng thương mại
Ông Bùi Tá Hoàng Vũ – Giám đốc Sở Công thương TP.HCM – cho biết, TP.HCM mới đóng góp 23,5% GDP cả nước, giữ vai trò đầu tàu tiêu dùng với tổng mức bán lẻ hơn 1,2 triệu tỷ đồng. Tuy nhiên TP vẫn đang đối mặt nhiều điểm nghẽn như: Chuỗi cung ứng phân mảnh, hệ thống phân phối thiếu liên kết, hạ tầng thương mại chưa đồng bộ và năng lực logistics còn hạn chế. Đặc biệt, thương mại điện tử phát triển nhanh nhưng lại chưa gắn kết chặt chẽ với sản xuất, logistics và phân phối truyền thống, gây ra nhiều nút thắt trong dòng chảy hàng hóa.
Theo ông Vũ, TP.HCM xác định một số định hướng trọng tâm trong phát triển thương mại – dịch vụ giai đoạn mới gắn với đô thị đa trung tâm, tận dụng lợi thế hướng biển, tăng cường kết nối vùng. Trong đó, ưu tiên hình thành các cụm trung tâm mua sắm – hậu cần – chợ đầu mối – logistics tại khu vực phía Nam (Nhà Bè, Cần Giờ); phía Tây (Bình Chánh, Hóc Môn) kết nối với các tuyến vành đai và cảng biển. Bên cạnh đó, TP sẽ đẩy mạnh chuyển đổi số toàn diện, lấy chợ truyền thống, hợp tác xã, doanh nghiệp vừa và nhỏ làm trọng tâm chuyển đổi vận hành, quản trị, thanh toán và kết nối chuỗi cung ứng. Đồng thời, đẩy mạnh quá trình tái cấu trúc chuỗi cung ứng các ngành hàng chiến lược như: Nông sản, thực phẩm, hàng tiêu dùng nhanh, điện máy… theo hướng linh hoạt, chủ động thích ứng với biến động thị trường, nâng cao chất lượng dịch vụ, đảm bảo khả năng cung ứng ổn định, bền vững.
Ông Nguyễn Văn Dũng – Phó Chủ tịch UBND TP.HCM – cho biết, trong bối cảnh không gian đô thị được mở rộng, TP xác định cần xây dựng một hệ sinh thái thương mại – dịch vụ hiện đại, số hóa và tích hợp sâu rộng. Để hiện thực hóa mục tiêu này, TP phải nhanh chóng tái cấu trúc hệ thống hạ tầng thương mại, logistics và phân phối – những trụ cột then chốt tạo động lực phát triển bền vững. TP.HCM đang có cơ hội lớn để hình thành hành lang logistics liên vùng, liên quốc gia với vai trò trung tâm kết nối. Các công trình trọng điểm như vành đai 3, vành đai 4 kết nối đồng bộ hai sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất và Long Thành cùng cụm cảng nước sâu và các ICD vệ tinh sẽ là nền tảng cho sự phát triển đồng bộ và toàn diện.
TP cũng đang tích cực thúc đẩy các mô hình liên kết công – tư và hợp tác liên tỉnh. Về định hướng phát triển, TP xác định ba trụ cột ưu tiên: quy hoạch không gian thương mại đa trung tâm, đầu tư nâng cấp hạ tầng số – logistics, xây dựng cơ chế đặc thù để triển khai các mô hình thương mại mới như khu thương mại tự do, trung tâm tài chính quốc tế, trung tâm hội nghị – triển lãm tiêu chuẩn cao.
Ông Dũng đề xuất phát triển mô hình “outlet hàng hiệu giá rẻ” như một giải pháp đột phá trong lĩnh vực bán lẻ nhằm phục vụ người dân tốt hơn và góp phần chống hàng giả, hàng nhái một cách hiệu quả. Đây là hướng đi thực tiễn, bắt kịp xu hướng tiêu dùng hiện đại và nâng tầm trải nghiệm mua sắm tại đô thị lớn nhất cả nước.
Song Hậu
Bình luận (0)