Các mạng lưới trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng về công nghệ 4.0 chính là mô hình chiến lược đổi mới giáo dục ĐH trong giai đoạn hiện nay. Thay vì phát triển đơn lẻ từng trường thì chuyển sang cách tiếp cận mạng lưới hợp tác và chia sẻ. Với các mạng lưới này, chất lượng nguồn nhân lực công nghệ cao sẽ có bước đột phá.
Ngày 8-8, Bộ GD-ĐT phối hợp Trường ĐH Mở TP.HCM tổ chức hội nghị công bố 6 mạng lưới trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng về công nghệ 4.0 khu vực miền Trung và miền Nam do 6 cơ sở giáo dục ĐH chủ trì. Cùng với 7 mạng lưới của miền Bắc vừa được công bố trước đó, cả nước có 13 mạng lưới.
“Liên minh” chiến lược để đào tạo, nghiên cứu một cách xuất sắc
Theo đó, 6 mạng lưới trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng về công nghệ 4.0 khu vực miền Trung và miền Nam gồm: Mạng lưới trí tuệ nhân tạo và công nghệ bán dẫn do Trường ĐH Bách khoa (ĐH Quốc gia TP.HCM chủ trì); mạng lưới trí tuệ nhân tạo và công nghệ bán dẫn miền Trung do Trường ĐH Bách khoa, (ĐH Đà Nẵng) chủ trì; mạng lưới công nghệ sinh học trong nông nghiệp do ĐH Cần Thơ chủ trì; mạng lưới công nghệ sinh học trong nông nghiệp miền Trung do ĐH Huế chủ trì; mạng lưới về năng lượng tái tạo, năng lượng Hydrogen do Trường ĐH Sư phạm Kỹ thuật TP.HCM chủ trì; mạng lưới công nghệ giáo dục do Trường ĐH Mở TP.HCM chủ trì.
Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Văn Phúc cho biết, Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị khẳng định khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo là nền tảng không thể thiếu để phát triển bền vững; là “chìa khóa” để Việt Nam bứt phá vươn lên trong bối cảnh kinh tế số toàn cầu; đặc biệt nhấn mạnh vai trò của các trường ĐH trong việc hiện thực hóa các mục tiêu khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo.
Các trường ĐH phải đồng thời thực hiện hai nhiệm vụ chiến lược: Vừa đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao ngang tầm quốc tế vừa tổ chức nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ và đổi mới sáng tạo để đón đầu, làm chủ các công nghệ tiên tiến. Các trường phải gắn kết hoạt động đào tạo, nghiên cứu với nhu cầu của doanh nghiệp và nền kinh tế, để mỗi nhiệm vụ nghiên cứu không chỉ nằm trên giấy mà có thể ứng dụng vào thực tiễn sản xuất, kinh doanh. “Sự cộng hưởng sức mạnh giữa Nhà nước, trường ĐH, doanh nghiệp và cộng đồng cùng tinh thần đổi mới sáng tạo không ngừng chính là động lực để hệ thống ĐH đóng góp xứng đáng vào công cuộc phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia” – Thứ trưởng nói.
Theo Thứ trưởng, Quyết định số 374 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt “Đề án phát triển hệ thống trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng về công nghệ 4.0 đến năm 2030” đã đặt ra các mục tiêu cụ thể về phát triển những mạng lưới, trong đó một trường ĐH có thế mạnh đóng vai trò “hạt nhân dẫn dắt”. Nói cách khác, chúng ta đang xây dựng những “liên minh” chiến lược giữa các trường ĐH và doanh nghiệp trên từng lĩnh vực công nghệ 4.0 cụ thể, tạo nên sức mạnh tổng hợp để đào tạo và nghiên cứu một cách xuất sắc nhất.
Các mạng lưới trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng về công nghệ 4.0 chính là một mô hình chiến lược đổi mới ĐH trong giai đoạn hiện nay. Thay vì phát triển đơn lẻ từng trường thì chuyển sang cách tiếp cận mạng lưới hợp tác và chia sẻ. Với các mạng lưới trung tâm đào tạo xuất sắc này, chất lượng nguồn nhân lực công nghệ cao sẽ có bước đột phá. Thông qua các chương trình đào tạo xuất sắc cùng những dự án nghiên cứu chung giữa nhà trường và doanh nghiệp, sinh viên cũng như nghiên cứu viên sẽ được trau dồi những kiến thức cập nhật nhất, rèn luyện kỹ năng liên ngành, trải nghiệm giải quyết các bài toán công nghệ thực tiễn.
Các trường tham gia mạng lưới cần tiên phong đổi mới
| “Kinh nghiệm từ các nước trên thế giới cho thấy chỉ khi nhà trường, doanh nghiệp và Nhà nước hợp tác chặt chẽ thì mới xây dựng được một hệ sinh thái đổi mới sáng tạo mở – nơi mỗi ý tưởng, sáng kiến đều có cơ hội được nuôi dưỡng, ứng dụng. Các trung tâm xuất sắc 4.0 sẽ là hạt nhân của hệ sinh thái đó, là nơi hội tụ “ba nhà” cùng chung mục tiêu đưa khoa học công nghệ phục vụ phát triển đất nước”, Thứ trưởng Nguyễn Văn Phúc. |
Thứ trưởng cho hay, các nghị quyết của Đảng gần đây (Nghị quyết 57, Nghị quyết 66, Nghị quyết 68, Nghị quyết 59) mở ra thời cơ mới để thúc đẩy hợp tác giữa các cơ sở giáo dục ĐH, doanh nghiệp. Một mô hình mạng lưới trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng về công nghệ 4.0; trong đó, hợp tác giữa Nhà nước, nhà trường và doanh nghiệp chính là nền tảng vận hành rất quan trọng, quyết định tính bền vững, chất lượng và khả năng lan tỏa của mạng lưới.
Nhà nước đóng vai trò kiến tạo thể chế, định hình chiến lược, đầu tư ban đầu và hoàn thiện cơ chế, chính sách để các mạng lưới vận hành hiệu quả, linh hoạt. Nhà trường, với vị thế hạt nhân trong mạng lưới, là nơi tổ chức hoạt động đào tạo xuất sắc, tập hợp đội ngũ giảng viên, nhà nghiên cứu, sinh viên tài năng và phát triển các phòng thí nghiệm hiện đại. Trường ĐH không còn là nơi truyền thụ kiến thức một chiều mà trở thành trung tâm kết nối, nơi các vấn đề từ thực tiễn doanh nghiệp được đưa vào giảng dạy và nghiên cứu, giúp rút ngắn khoảng cách giữa lý thuyết và ứng dụng.
Doanh nghiệp, theo Nghị quyết 68-NQ/TW là một động lực quan trọng để “kéo” hoạt động nghiên cứu của trường ĐH về phía thị trường. Sự tham gia của doanh nghiệp trong mạng lưới không chỉ giúp tăng cường nguồn lực tài chính và chuyên gia mà còn tạo điều kiện để sinh viên, giảng viên tiếp cận các công nghệ mới, bài toán thực tế; từ đó thúc đẩy chuyển giao công nghệ, khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, thương mại hóa sản phẩm nghiên cứu.
Để triển khai tốt các mạng lưới trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng về công nghệ 4.0 trong thời gian tới, Thứ trưởng đề nghị các cơ sở giáo dục ĐH và thành viên mạng lưới rà soát lại các chiến lược, định hướng, kế hoạch. Chủ động đề xuất cơ quan có thẩm quyền về các dự án đầu tư phát triển cơ sở vật chất và nâng cao chất lượng đào tạo, nghiên cứu khoa học về một số lĩnh vực công nghệ ưu tiên của công nghiệp 4.0… Các trường ĐH được lựa chọn tham gia mạng lưới cũng cần phát huy tinh thần tự chủ, tiên phong đổi mới. Mỗi thầy cô giáo, mỗi nhà khoa học trong mạng lưới hãy không ngừng nỗ lực, nâng cao trình độ chuyên môn, tích cực kết nối hợp tác trong nước và quốc tế để đưa mạng lưới trung tâm vươn tầm khu vực và quốc tế.
Mê Tâm
Bình luận (0)