Nghị quyết 57 được Bộ Chính trị xác định là một trong 4 trụ cột quan trọng tạo động lực, thể chế và nền tảng để phát triển đất nước trong kỷ nguyên vươn mình. Nghị quyết 57 cho thấy rõ ưu tiên và tầm nhìn chiến lược của lãnh đạo Đảng, Nhà nước trong phát triển đất nước dựa trên phát triển khoa học công nghệ và chuyển đổi số quốc gia.
Với riêng ngành giáo dục, ngay từ khi ra đời Nghị quyết 57 lập tức đã tác động mạnh mẽ, được xác định trở thành trụ cột quan trọng, vững chắc để ngành giáo dục tạo ra những khâu đột phá trong phát triển giáo dục với khoa học công nghệ, chuyển đổi số, đặc biệt khi giáo dục đang đứng trước những thách thức to lớn của hội nhập quốc tế sâu rộng, của những phát triển như vũ bão về khoa học công nghệ, trí tuệ nhân tạo (AI) trên thế giới…
Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Phạm Ngọc Thưởng ví Nghị quyết 57 như “Khoán 10” của ngành giáo dục trong phát triển khoa học công nghệ và là điểm nhấn đột phá của ngành giáo dục trong những năm học tới.
Ông nhấn mạnh, chỉ khi ngành giáo dục thúc đẩy phát triển mạnh mẽ về khoa học công nghệ thì mới có thể phát triển được nguồn lực con người, phát triển về những chiến lược trong đổi mới giáo dục để đáp ứng những thách thức và yêu cầu của thời đại mới.
“Nghị quyết 57 đi vào cuộc sống thì ngành giáo dục phải đưa khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo vào trong trường học từ những hoạt động nhỏ bé nhất, xuất phát từ trường phổ thông, làm sao hình thành cho học sinh – những công dân tương lai – ước mơ, khát vọng, tư duy đổi mới sáng tạo, tinh thần của nhà khoa học…” – Thứ trưởng Phạm Ngọc Thưởng khẳng định, đồng thời cho biết ngành giáo dục sẽ không chần chừ mà đưa AI vào giảng dạy trong trường phổ thông ngay trong năm học 2025-2026. Song song đó yêu cầu các địa phương chủ động nghiên cứu xây dựng kế hoạch, chiến lược đưa Nghị quyết 57 vào đời sống ngành giáo dục theo đặc thù địa phương.
Tại TP.HCM – địa phương luôn tiên phong ứng dụng chuyển đổi số vào GD-ĐT, ông Nguyễn Văn Hiếu – Giám đốc Sở GD-ĐT TP.HCM khẳng định, sau sáp nhập, chuyển đổi số và khoa học công nghệ càng trở nên cấp thiết để ngành giáo dục TP thực hiện hiệu quả những mục tiêu và nhiệm vụ quan trọng, là trụ cột để phát triển giáo dục TP trong kỷ nguyên mới, kéo giảm khoảng cách giáo dục giữa các vùng, miền…
Ông nêu rõ, ngành giáo dục TP xác định, ứng dụng CNTT, phát triển khoa học công nghệ và chuyển đổi số là nội dung quan trọng để triển khai thực hiện Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị – một trong 4 trụ cột quan trọng nhất của cả nước hiện nay. Để sớm đưa Nghị quyết 57 vào đời sống, ngành giáo dục TP đã nhanh chóng đề ra những chiến lược thực hiện hiệu quả trụ cột này.
Trong đó, theo ông Hiếu, lần đầu tiên, Sở GD-ĐT TP.HCM xây dựng kế hoạch tổng thể và dự toán chi tiết hàng năm cho các hoạt động khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số của toàn ngành, đảm bảo đạt tỷ lệ tối thiểu 3% tổng chi ngân sách dành cho giáo dục (TP.HCM bảo đảm ngân sách Nhà nước chi cho giáo dục, đào tạo tối thiểu 20% tổng chi ngân sách Nhà nước), nhằm giúp hoạt động khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số giáo dục đi đúng trọng tâm, đảm bảo thực hiện hiệu quả Chương trình GDPT 2018 và nâng cao chất lượng giáo dục TP.
Song song đó, ngành giáo dục nghiên cứu, vận dụng các cơ chế, quy định của Đảng, Nhà nước và nghị quyết của HĐND TP để tham mưu phương án kinh phí thực hiện các đề án, chương trình, phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số quốc gia theo Nghị quyết 57. Nghiên cứu bố trí cán bộ có chuyên môn, kinh nghiệm về khoa học kỹ thuật công tác tại sở và các nhà trường.
Đối với nhiệm vụ trước mắt ngay sau sáp nhập, Giám đốc Sở GD-ĐT TP.HCM cho biết, toàn ngành sẽ tập trung hoàn thiện nền tảng cơ sở dữ liệu dùng chung ngành giáo dục, mở rộng kết nối, tích hợp dữ liệu giáo dục với dữ liệu của các lĩnh vực khác nhằm đảm bảo tiêu chí “đúng, đủ, sạch, sống”, sẵn sàng làm đầu vào cho các tác nhân trí tuệ nhân tạo (AI Agent) chuyên ngành trong công tác phân tích dữ liệu chuyên sâu hỗ trợ ra quyết định trong quy hoạch trường lớp, đầu tư cơ sở vật chất, tuyển dụng giáo viên, xây dựng chính sách…
Thúc đẩy việc triển khai các chương trình đào tạo nguồn nhân lực ngành AI đạt trình độ quốc tế, đảm bảo sinh viên đầu ra được trang bị kiến thức chuyên sâu và kỹ năng thực hành tiên tiến về AI, từ nghiên cứu đến ứng dụng, đáp ứng nhu cầu phát triển của TP.
Xây dựng chương trình nâng cao nhận thức và kỹ năng AI cho cán bộ quản lý, giáo viên, học sinh với mục tiêu 100% cán bộ quản lý, 50% tổ trưởng chuyên môn, 10% giáo viên được tập huấn các chuyên đề về nâng cao về AI, lập trình để phục vụ công tác dạy học, đánh giá, hoạch định chiến lược giáo dục.
Hiện thực hóa mục tiêu đưa khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là đột phá quan trọng hàng đầu, ông Hiếu cũng chỉ rõ, ngành giáo dục TP.HCM định hướng từ nay đến năm 2030 nhanh chóng đưa AI và học máy (Machine learning) để cá nhân hóa việc học và tự động hóa đánh giá. Triển khai công nghệ thực tế ảo (VR) và thực tế tăng cường (AR) đưa VR/AR vào giảng dạy để nâng cao trải nghiệm học tập. Thúc đẩy giáo dục khoa học, công nghệ, kỹ thuật, nghệ thuật và toán học thông qua phát triển các chương trình giáo dục STEM/STEAM tiên tiến.
Tầm nhìn đến năm 2045 sẽ triển khai chương trình giảng dạy STEM/STEAM theo chuẩn quốc tế tại trên 50% cơ sở giáo dục từ mầm non đến phổ thông, thường xuyên. Phát triển hạ tầng số và nền tảng dữ liệu giáo dục, thực hiện giáo dục số tiếp cận hệ sinh thái. Hình thành các trung tâm nghiên cứu xuất sắc về công nghệ giáo dục, tập trung vào AI và các lĩnh vực liên quan.
Là chuyên gia nghiên cứu AI hàng đầu tại Việt Nam, GS.TSKH Hoàng Văn Kiếm – nguyên Chủ tịch Hội đồng chức danh Giáo sư Nhà nước ngành công nghệ thông tin – rất tâm đắc với Nghị quyết 57 và xem đây là động lực thúc đẩy để ngành giáo dục mạnh dạn đưa AI vào giảng dạy và xây dựng những chiến lược mạnh mẽ trong phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số vào đổi mới giáo dục.
Bởi theo ông, muốn phát triển đất nước thì giáo dục chắc chắn phải hướng đến giáo dục học sinh được sớm tiếp cận với AI. Thế giới hiện đã có khoảng 20 quốc gia đưa AI vào giảng dạy trong đó có Trung Quốc, Quatar, Hàn Quốc… Liên hợp quốc cũng khuyến cáo AI sẽ là ngữ pháp của thế kỷ 21 và kêu gọi các quốc gia phải “xóa mù trí tuệ nhân tạo”. Việt Nam cần nhanh chóng hiện thực hóa điều này.
Không chỉ thế, GS. Hoàng Văn Kiếm cho rằng với những địa phương có quy mô giáo dục lớn, đa dạng và phức tạp như TP.HCM thì việc triển khai hiệu quả Nghị quyết 57 còn giúp tháo gỡ các khó khăn về vấn đề thiếu giáo viên, hạn chế về cơ sở vật chất…
“Đặt trong bối cảnh thiếu giáo viên, việc sử dụng AI giảng dạy là hết sức cần thiết, nhất là ở các môn khoa học tự nhiên và nghệ thuật, vừa giải quyết bài toán thiếu giáo viên, vừa nâng cao chất lượng học tập và năng lực học sinh… Ngoài ra, ngành giáo dục cũng rất nên tìm hiểu đưa vào ứng dụng những phần mềm AI hướng dẫn học chương trình STEM, những chương trình thực hiện thí nghiệm ảo mà không cần đến phòng thí nghiệm đắt tiền – điều này sẽ giúp giải quyết hạn chế về cơ sở vật chất hiện nay song vẫn mang đến những trải nghiệm sinh động, trực quan cho học sinh…” – GS. Kiếm gợi ý.
Đỗ Giang Quân
Bình luận (0)